1. Táo bón mãn tính - nguyên nhân và triệu chứng bệnh

1.1. Nguyên nhân gây táo bón mãn tính

Táo bón mãn tính là tình trạng xảy ra khi một người đi đại tiện mỗi tuần ít hơn 3 lần và thường xuyên diễn ra trong nhiều tháng. Có rất nhiều nguyên nhân gây ra bệnh lý này, điển hình là:

- Chế độ ăn và lối sống không phù hợp

Khi lối sống và chế độ ăn không phù hợp trong thời gian dài có thể gây rối loạn đường ruột từ đó dẫn đến táo bón kéo dài. Những trường hợp này thường:

Ăn quá ít chất xơ là một trong những nguyên nhân gây ra táo bón mãn tính

+ Ăn quá nhiều sản phẩm từ sữa hoặc thịt.

+ Lạm dụng đồ chế biến sẵn, đường và chất béo.

+ Ăn ít chất xơ.

+ Uống nước ít nên cung cấp cho cơ thể một lượng chất lỏng không đủ.

+ Ít vận động thể thao.

+ Lạm dụng đồ uống có cồn và caffeine.

+ Thường xuyên nhịn đại tiện.

- Mắc bệnh lý tiềm ẩn

Bệnh đường ruột và một số bệnh lý tiềm ẩn có thể liên quan đến táo bón mãn tính như: tiểu đường, bệnh tuyến giáp, hội chứng ruột kích thích,... Ngoài ra, một số điều kiện khác cũng có thể gây táo bón mãn tính như: canxi, bệnh tắc ruột, bệnh Parkinson, bệnh đa xơ cứng,...

- Trầm cảm, căng thẳng

Khi tâm lý phải trải qua sự căng thẳng, bệnh trầm cảm trong một thời gian dài sẽ làm cho hệ thống thần kinh giao cảm hoạt động và tác động tới hệ tiêu hóa. Ví dụ như: người trầm cảm thường có chế độ ăn nhiều đường và các loại chất béo , sự rối loạn trong lối sống và sinh hoạt của họ là tác nhân gây ra táo bón mãn tính.

- Sử dụng thuốc

Đang sử dụng một số loại thuốc cũng có thể gây táo bón mãn tính, như: thuốc trầm cảm, thuốc động kinh, thuốc giảm đau opioid, thuốc lợi tiểu, thuốc chống tiêu chảy,...

1.2. Dấu hiệu cho thấy bị táo bón mãn tính

Người bị táo bón mãn tính sẽ có các hiện tượng sau:

Người bị táo bón mãn tính thường mất rất nhiều thời gian trong nhà vệ sinh nhưng khó hoặc không đại tiện được

- Đi ngoài dưới 3 lần/tuần.

- Phân vón cục, cứng, khô.

- Luôn trong tình trạng đã đi ngoài nhưng lại có cảm giác phân không được thải hết ra ngoài, bị tắc nghẽn.

- Thời gian ngồi trong nhà vệ sinh rất lâu nhưng không thể hoặc khó đi đại tiện.

2. Phương pháp điều trị táo bón mãn tính

2.1. Tăng vận động thể thao, thể dục

Để hỗ trợ điều trị táo bón, người bệnh nên cố gắng tăng cường tập thể dục thể thao, ít nhất mỗi ngày 30 phút. Việc làm này sẽ giúp cho chất rắn di chuyển trơn tru hơn trong đường ruột nhờ đó mà dễ bị tống xuất ra ngoài hơn. Người bệnh có thể tham khảo một số tư thế yoga hữu ích cho bệnh lý này như: Ardha Matsyendrasana, Balasana,...

2.2. Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn có ý nghĩa rất quan trọng đối với những người bị táo bón mãn tính nên thay đổi nó cũng sẽ góp phần cải thiện tình trạng này. Theo đó, mỗi ngày người bệnh nên ăn 2 - 3 phần trái cây và 6 - 7 phần rau xanh để giúp phân dễ dàng bị tống xuất ra ngoài.

Trong các loại thực phẩm thì ngũ cốc và đậu rất giàu chất xơ, vừa tốt cho hệ tiêu hóa vừa tăng cường sức khỏe. Muốn hỗ trợ điều trị táo bón mãn tính đạt hiệu quả tốt hơn, hãy bổ sung chúng vào khẩu phần ăn hàng ngày. Bên cạnh đó, uống đủ nước cũng là một việc không nên bỏ qua. Nước ở đây có thể là nước lọc, nước ép, mỗi ngày nên uống ít nhất 2 lít nước để cải thiện nhu động ruột. Ngoài ra, người bị táo bón mãn tính cần tránh ăn: chất béo, đồ ăn nhanh, sử dụng chất kích thích, đồ uống chứa cồn,...

2.3. Dùng thuốc đặc trị

Việc dùng thuốc điều trị táo bón nên có sự thăm khám và chỉ định từ phía bác sĩ để đạt được hiệu quả tốt nhất đồng thời tránh được các hệ lụy xấu cho sức khỏe do việc dùng sai thuốc, sai liều lượng gây ra. Tùy từng nguyên nhân gây táo bón mà bác sĩ sẽ chỉ định thuốc phù hợp cho từng bệnh nhân và việc dùng thuốc hầu như chỉ áp dụng đối với bệnh nhân táo bón mãn tính vô căn hoặc bị hội chứng ruột kích thích.

Trước khi dùng thuốc điều trị táo bón mãn tính người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa

Các loại thuốc trị táo bón mãn tính có thể được bác sĩ cân nhắc sử dụng. Bên cạnh đó, một số chất bổ sung cũng có thể được cân nhắc để giúp việc đại tiện trở nên dễ dàng hơn như: thuốc làm mềm phân, thuốc thẩm thấu,...

Bản thân táo bón thường xuất phát từ một bệnh lý khác nên việc điều trị nó chỉ là điều trị triệu chứng, muốn dứt điểm cần phải giải quyết nguyên nhân gây ra nó. Nhiều người không hiểu điều này nên lạm dụng thuốc nhuận tràng để nhanh chóng chấm dứt tình trạng táo bón mà không biết việc làm này tiềm ẩn nhiều hệ lụy nguy hiểm. Hầu hết các loại thuốc nhuận tràng đều có chung cơ chế là tăng hoạt động cơ đường ruột ép buộc nên khi dùng trong thời gian dài chúng sẽ làm giảm khả năng tự co bóp của các cơ đường ruột sinh ra phụ thuộc vào thuốc.

Việc dùng thuốc điều trị táo bón mãn tính chỉ có tác dụng trong những khoảng thời gian nhất định. Nếu dùng thuốc trong thời gian dài rất dễ ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe. Vì thế người bệnh chỉ nên thực hiện đúng chỉ định về liều lượng, thời gian sử dụng của bác sĩ mà thôi.

2.4. Phẫu thuật

Điều trị táo bón mãn tính bằng phương pháp phẫu thuật chỉ nên thực hiện khi các biện pháp điều trị nội khoa không đem lại tác dụng. Phẫu thuật thường được chỉ định ở những trường hợp táo bón mãn tính do tắc nghẽn ruột, nút hậu môn, sa trực tràng,... 

Có trường hợp táo bón mãn tính do một phần của đại tràng hoạt động bất thường nên phải phẫu thuật để ngăn ngừa biến chứng và cải thiện táo bón. Phương pháp điều trị táo bón mãn tính bằng phẫu thuật sẽ được bác sĩ cân nhắc và chỉ định khi thấy phù hợp.

Bệnh táo bón mãn tính nhìn chung không gây ra những nguy hiểm cho tính mạng nhưng càng kéo dài nó càng ảnh hưởng xấu cho sức khỏe, gây ra nhiều bệnh lý khác như: nứt hậu môn, trĩ, sa trực tràng,... Vì thế, trước khi xuất hiện những hệ lụy này, tốt nhất người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và ngoại khoa để thăm khám và tìm ra hướng điều trị tối ưu.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong số ít cơ sở y tế tư nhân uy tín trong việc thăm khám và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa. Nếu bạn đang cần tìm hiểu về hướng điều trị táo bón mãn tính, hãy liên hệ ngay tổng đài 1900 56 56 56 để chia sẻ về tình trạng mà mình đang gặp phải, chuyên viên y tế của chúng tôi sẽ giúp bạn tìm ra phương án xử trí tốt nhất.