1. Tại sao gọi tuổi dậy thì là thời điểm “vàng” để tăng trưởng chiều cao?

Giai đoạn dậy thì là lúc tâm sinh lý của trẻ bắt đầu thay đổi, tuyến yên sẽ nhận được tín hiệu của não bộ và tiết ra các loại hormone nội tiết là testosterone (nam) và estrogen (nữ) với mục đích điều hoà nội tiết của cơ thể. Hai hormone giới tính này sẽ tác động lên toàn bộ cơ quan bên trong cơ thể và dẫn đến sự thay đổi rõ rệt về tâm sinh lý, đặc biệt là chiều cao. 

Tăng chiều cao tuổi dậy thì cần kết hợp nhiều biện pháp

Tuy nhiên, để hai loại hormone tăng trưởng này hoạt động hiệu quả và tiết ra nhiều hơn thì cần phải nhờ đến sự trợ giúp từ những yếu tố bên ngoài. Ví dụ như chế độ dinh dưỡng, tập luyện thể dục thể thao, chế độ sinh hoạt khoa học, tư thế sinh hoạt đúng cách,... 

Nếu như trẻ không được bổ sung đầy đủ dưỡng chất, thường xuyên thức đêm ngủ không đủ giấc, đi đứng ngồi học sai tư thế,... thì sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến việc tăng trưởng chiều cao.

Ngoài giai đoạn 0 - 3 tuổi, dậy thì là giai đoạn cha mẹ cần tận dụng để phát triển chiều cao tối đa ở trẻ

Việc tăng chiều cao sau lứa tuổi dậy thì gặp rất nhiều khó khăn. Bởi qua giai đoạn dậy thì các sụn tăng trưởng ở phía đầu của xương rất khó tiếp tục phát triển. Lượng hormone giới tính do tuyến yên tiết ra ở thời điểm này không còn nhiều như lúc dậy thì, hệ thống khung xương đã hình thành ổn định và chắc chắn. Chính vì thể, dậy thì là thời điểm vàng để tăng chiều cao, cha mẹ cần đồng hành cùng con mình để trẻ có được chiều cao tối ưu nhất.

2. Chế độ dinh dưỡng thích hợp để tăng chiều cao tuổi dậy thì

Lượng calo cần cung cấp cho trẻ ở độ tuổi dậy thì mỗi ngày khoảng 2200 - 2400, tức là tương đương với một người trưởng thành. Cách tốt nhất để bổ sung năng lượng là từ nguồn thực phẩm tự nhiên thông qua những bữa chính, bữa phụ hàng ngày. 

Dưới đây là một số loại dưỡng chất cần thiết cho sự tăng trưởng chiều cao ở trẻ mà các bậc cha mẹ cần lưu ý:

Carbohydrate: Cung cấp đến 70% nguồn năng lượng hàng ngày cho trẻ. Nên sử dụng những loại thực phẩm như ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp lượng Carbohydrate tốt nhất. Không những thế, carbohydrate còn đem lại nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe, ngăn ngừa những nguy cơ gây nên thừa cân, béo phì.

 Một số loại thực phẩm có chứa carbohydrate

Lipid: Là thành phần quan trọng đối với trẻ trong độ tuổi dậy thì. Đây là dưỡng chất thiết yếu để giúp cơ thể hấp thu toàn diện các vitamin A, D, E, K. Ngoài ra những vitamin này còn có tác dụng giúp trẻ ăn ngon miệng. Lượng lipid mà cơ thể trẻ cần cung cấp mỗi ngày khoảng 40 - 50g.

Protein: Trong độ tuổi dậy thì lượng protein mà trẻ cần cung cấp lớn hơn so với nhu cầu của người trưởng thành. Nguyên nhân chính là do lượng protein chiếm đến 15% nguồn năng lượng cung cấp cho cơ thể mỗi ngày. Protein, ngoài việc giúp trẻ tăng trưởng và phát triển còn giúp cơ thể hấp thu nhiều nguyên tố vi lượng khác có trong thực phẩm.

Canxi: Mỗi ngày trẻ nên được cung cấp 1.200 mg canxi để xương chắc khỏe, hỗ trợ cho quá trình phát triển chiều cao.

Sắt: Sắt là nguyên tố quan trọng cho trẻ ở lứa tuổi dậy thì, đặc biệt là những bé gái khi mà kinh nguyệt bắt đầu xuất hiện. Những bé gái phải cần đến 20 mg sắt mỗi ngày, bên cạnh đó những trẻ nam chỉ cần 12 - 18 mg.

Sắt là hoạt chất không thể thiếu đối với sự phát triển của trẻ

Ngoài thực phẩm tự nhiên, cha mẹ có thể hỗ trợ tăng chiều cao cho con bằng các thực phẩm chức năng như viên uống canxi,... nhưng cần có sự chỉ dẫn của bác sĩ.

3. Thói quen sinh hoạt hàng ngày như thế nào để trẻ tăng chiều cao tuổi dậy thì tốt nhất?

Chiều cao cũng trẻ cũng bị ảnh hưởng bởi các thói quen sinh hoạt hàng ngày.  Một số thói quen tốt cho việc tăng trưởng chiều cao tuổi dậy thì là:

Tắm nắng: Đây là phương pháp hiệu quả hỗ trợ cơ thể hấp thụ canxi. Thời điểm tốt nhất để tắm nắng là từ 6 - 8 giờ sáng.

Tư thế: Tư thế đi, đứng, ngồi, nằm đều ảnh hưởng đến việc phát triển khung xương. Những tư thế xấu có thể khiến con bạn bị gù lưng hay cong vẹo cột sống, làm giảm chiều cao đáng kể và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ.

Kiểm soát cân nặng: Nếu trẻ bị thừa cân béo phì thì trọng lượng cơ thể sẽ đè lên khung xương đang trong giai đoạn phát triển. Nên theo dõi cân nặng của trẻ thường xuyên và duy trì trong tầm kiểm soát để việc phát triển chiều cao được thuận lợi hơn.

Tâm lý: Luôn trong tâm thế thoải mái, không nên stress. Tuổi dậy thì rất nhạy cảm, cha mẹ nên biết cách bắt chuyện và khuyên bảo, không nên tạo quá nhiều áp lực tâm lý. Việc này sẽ làm chậm khả năng tiết các hormone tăng trưởng của cơ thể.

Ngủ đủ giấc: Ngủ đủ và sâu sẽ giúp não bộ tiết ra hormone GH trợ giúp cho việc tăng trưởng chiều cao gấp 4 lần so với bình thường. Đặc biệt nên đi ngủ trước 11 giờ đêm, ngủ 8 tiếng mỗi ngày (cả ngủ trưa) là tốt nhất.

Nên ngủ đủ giấc và tốt nhất là trước 11 giờ đêm

Tập luyện thể thao: Tập thể thao rèn luyện sức khỏe, đặc biệt là các bộ môn như xà đơn, bơi lội, bóng chuyền, chạy bộ,... giúp ích rất nhiều trong việc tăng trưởng chiều cao.

Tránh xa những chất kích thích được coi là “trend” của giới trẻ hiện nay, ví dụ như “cần sa”, “cỏ mỹ”, bóng cười, shisha,... Bên cạnh đó không nên uống rượu bia hay cà phê, đây là những chất kích thích nếu sử dụng lâu dài sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến sức khoẻ.

Dậy thì là thời điểm tốt nhất để tăng chiều cao một cách tối đa. Hãy xây dựng một chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý để giúp trẻ tăng chiều cao một cách hiệu quả nhất.