1. Vai trò của cắt amidan và các trường hợp được chỉ định

Amidan là một phần của hệ miễn dịch, nằm ngay cửa ngõ của đường hô hấp, có nhiệm vụ ngăn chặn vi khuẩn, virus xâm nhập. Trong những năm đầu đời của trẻ, amidan hoạt động khá tích cực, hỗ trợ tạo kháng thể giúp trẻ chống lại tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, sau khoảng 5 tuổi, vai trò miễn dịch của amidan dần suy giảm khi các bộ phận miễn dịch khác trong cơ thể phát triển và đảm nhiệm chức năng bảo vệ cơ thể một cách toàn diện hơn. Ở một số trường hợp, amidan lại trở thành ổ viêm mạn tính, gây khó khăn cho người bệnh cả khi thở, nuốt và khi ngủ, lúc này bác sĩ có thể xem xét chỉ định cắt amidan.

Amidan lại trở thành ổ viêm mạn tính, gây khó khăn cho người bệnh cả khi thở, nuốt và khi ngủ

Tuy nhiên, không phải trường hợp viêm amidan nào cũng cần cắt. Cắt amidan thường được chỉ định khi:

• Nếu trẻ bị viêm amidan nhiều lần trong năm, nhất là từ 7 lần trở lên dù đã điều trị bằng thuốc nhưng không hiệu quả.
• Amidan sưng quá to, gây tắc nghẽn đường thở, khiến trẻ khó nuốt, ngủ ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ.
• Xuất hiện biến chứng như viêm tai giữa, viêm xoang, áp xe quanh amidan, hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất, học tập của trẻ.

2. Cắt amidan có ảnh hưởng đến sức khỏe không?

Cắt amidan không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe nếu được thực hiện đúng chỉ định, đúng thời điểm và tại cơ sở y tế uy tín. Trái lại, ở những trẻ viêm amidan mạn tính, tái phát nhiều lần hoặc có biến chứng việc cắt bỏ ổ viêm giúp giảm nhiễm trùng tái phát, cải thiện chất lượng giấc ngủ, ăn uống tốt hơn và phát triển toàn diện hơn. Đồng thời, nguy cơ gặp biến chứng nặng do viêm amidan cũng được hạn chế rõ rệt.

Dưới đây là những vấn đề mà các bậc phụ huynh thường lo lắng khi con cần cắt amidan:

• Mất sức đề kháng sau cắt amidan: Điều này là không chính xác vì đối với trẻ từ sau 5 tuổi, amidan không còn là "trung tâm miễn dịch" chính của cơ thể.
• Chảy máu, tai biến sau phẫu thuật: Rất hiếm trường hợp nào gặp biến chứng chảy máu, tai biến… nếu thực hiện cắt amidan tại bệnh viện uy tín, bác sĩ có kinh nghiệm.
• Trẻ dễ ốm hơn sau khi cắt: Phần lớn lý do trẻ bị ốm sau khi cắt amidan là do chế độ chăm sóc, dinh dưỡng sau mổ chưa phù hợp, tiếp xúc sớm với môi trường nhiều mầm bệnh chứ không phải vì mất amidan.

Cắt amidan có ảnh hưởng đến sức khỏe không là nỗi lo của các bậc phụ huynh khi con nhỏ có chỉ định cắt amidan

Tóm lại, việc cắt amidan không gây hại hay ảnh hưởng đến sức khỏe nếu phẫu thuật được thực hiện đúng thời điểm và có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ chuyên khoa. Thay vì lo ngại quá mức, phụ huynh nên chủ động thăm khám và trao đổi cụ thể với bác sĩ để đưa ra quyết định phù hợp nhất cho sức khỏe của con.

3. Cách chăm sóc trẻ sau cắt amidan an toàn, nhanh hồi phục

Dưới đây là những hướng dẫn chi tiết cha mẹ nên lưu ý trong từng giai đoạn sau mổ:

- Chế độ dinh dưỡng sau mổ:

• Ngay sau phẫu thuật, cổ họng trẻ còn đau và nhạy cảm nên cần bắt đầu với chế độ ăn lỏng, nguội. 
• Trong 2-3 ngày đầu, cha mẹ nên cho trẻ ăn cháo loãng, súp nguội, sữa mát hoặc sữa chua. 
• Từ ngày thứ 4 trở đi, có thể tăng dần độ đặc của thức ăn nhưng vẫn nên tránh các món nóng, cay, chua hoặc giòn cứng như snack, bánh quy vì có thể gây tổn thương vùng mổ. Bên cạnh đó, đảm bảo trẻ uống đủ nước, có thể bổ sung thêm nước ép trái cây mát như lê, táo để tăng sức đề kháng.

- Theo dõi dấu hiệu bất thường:

• Sau mổ, trẻ có thể sốt nhẹ hoặc than đau họng, đây là phản ứng bình thường. Tuy nhiên, nếu trẻ có dấu hiệu sốt cao liên tục trên 38,5°C, mệt mỏi nhiều, nuốt khó hơn theo thời gian, hoặc nôn ra máu, chảy máu miệng kéo dài - đó là dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay. 
• Ngoài ra, hơi thở có mùi khó chịu trong vài ngày đầu là bình thường do quá trình liền sẹo, không nên quá lo lắng nếu không kèm theo các biểu hiện bất thường khác.

- Giữ vệ sinh vùng miệng họng:

• Vệ sinh răng miệng cần thực hiện nhẹ nhàng để tránh làm tổn thương vết mổ. 
• Trẻ nên đánh răng bằng bàn chải mềm và tránh chà sâu vào vùng họng. Có thể cho trẻ súc miệng bằng nước muối sinh lý loãng, nhưng không nên súc quá mạnh hoặc khạc nhổ vì có thể gây rách vùng mổ. 
• Trong vài ngày đầu, trẻ cũng nên hạn chế nói to, la hét để vùng họng được nghỉ ngơi.

- Chế độ nghỉ ngơi:

• Trẻ cần được nghỉ ngơi hoàn toàn trong ít nhất 5-7 ngày đầu sau phẫu thuật. 
• Tránh cho trẻ chạy nhảy, vận động mạnh vì có thể gây tăng huyết áp tạm thời, dẫn đến chảy máu tại vết mổ. 
• Ngoài ra, cần hạn chế để trẻ tiếp xúc với nơi đông người, tránh nguy cơ lây nhiễm các bệnh đường hô hấp khi hệ miễn dịch còn yếu.

Việc chăm sóc đúng cách trong giai đoạn hậu phẫu không chỉ giúp trẻ nhanh chóng hồi phục mà còn hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng. Đây cũng là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả lâu dài sau cắt amidan.

4. Khi nào cần đưa trẻ tái khám sau cắt amidan?

Sau cắt amidan, bác sĩ thường hẹn tái khám sau khoảng 7-10 ngày để đánh giá tiến trình hồi phục và kiểm tra vùng mổ đã lành hay chưa. Đây là mốc thời gian quan trọng giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường nếu có, đồng thời tư vấn chế độ ăn uống, sinh hoạt phù hợp để trẻ nhanh lấy lại thể trạng.

Ngoài lịch tái khám định kỳ, cha mẹ cũng nên đưa trẻ đi kiểm tra sớm hơn nếu xuất hiện những dấu hiệu như:

• Trẻ chảy máu miệng bất thường, nuốt nhiều nước bọt lẫn máu, nôn ra máu hoặc máu đỏ tươi xuất hiện trong nước bọt.
• Sốt cao liên tục trên 38,5°C không đáp ứng với thuốc hạ sốt thông thường.
• Trẻ quấy khóc nhiều, bỏ ăn, mệt mỏi kéo dài, hơi thở có mùi hôi nặng hơn theo thời gian.
• Đau họng tăng dần hoặc có biểu hiện khó thở, khàn tiếng rõ rệt.

Trẻ cần tái khám bác sĩ sau 7-10 ngày cắt amidan để bác sĩ đánh giá lại tình trạng

Việc theo dõi sát và tái khám đúng hẹn không chỉ giúp đảm bảo vết thương được chăm sóc tốt mà còn giúp phát hiện sớm các biến chứng như nhiễm trùng hoặc chảy máu muộn - những tình huống cần được xử trí kịp thời.

Quý phụ huynh có nhu cầu đăng ký thăm khám và thực hiện phẫu thuật cắt amidan cho trẻ cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm tại Hệ thống Y tế MEDLATEC, vui lòng liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.