1. Động mạch cảnh là gì?

Động mạch cảnh là một mạch máu lớn tách ra từ động mạch chủ ngực, đi dọc theo cổ lên não, tại đốt sống cổ thứ 4 thì bắt đầu chia nhánh thành động mạch cảnh trong và ngoài. Động mạch cảnh ngoài cấp máu nuôi dưỡng cho vùng hàm mặt, động mạch cảnh trong chui qua nền sọ chia thành các nhánh nhỏ hơn đến nuôi dưỡng các vùng của nhu mô não. Mỗi người sẽ có 2 động mạch cảnh hai bên đối xứng nhau qua đường giữa, chúng ta có thể sờ thấy rất rõ khi đặt tay vào vùng sau cổ.

Giải phẫu động mạch cảnh

Các bệnh lý về động mạch cảnh khá phổ biến, hay gặp nhất là hẹp và xơ vữa động mạch cảnh, bệnh phát triển trong thời gian dài và thường được phát hiện tình cờ hoặc người bệnh có các biểu hiện như thiếu máu, tai biến mạch máu não, đột quỵ. Các bệnh lý về mạch cảnh có thể gây ra nhiều triệu chứng nghiêm trọng về thần kinh, vận động và ngôn ngữ, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.

Các đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh lý về động mạch cảnh bao gồm:

• Hút thuốc lá: trong khói thuốc có rất nhiều các chất độc hại cho cơ thể, đặc biệt là nicotine có khả năng gây tổn thương lớp nội mạc động mạch cảnh. Ngoài ra, hút thuốc lá còn là nguyên nhân gây ra rất nhiều các bệnh lý khác về tim mạch.
• Đái tháo đường: tiểu đường làm giảm chuyển hóa chất béo trong cơ thể khiến mỡ tích tụ tại lòng mạch gây hẹp, xơ vữa mạch máu.
• Tăng huyết áp: làm tăng áp lực lên thành mạch trong thời gian dài dễ dẫn đến tổn thương mạch máu.
• Tăng mỡ máu: mỡ máu tăng cao tạo điều kiện cho sự lắng đọng các mảng xơ vữa tại thành mạch máu.
• Béo phì: thừa cân béo phì khiến cơ thể dễ mắc các bệnh lý tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao.
• Tuổi tác: càng cao tuổi thì khả năng mắc các bệnh lý về tim mạch càng cao.
• Lối sống lạm dụng các chất kích thích, lười vận động, ít tập thể dục thể thao.

 
Các đối tượng có nguy cơ mắc bệnh lý động mạch cảnh

2. Ưu điểm và nhược điểm của chụp cộng hưởng từ động mạch cảnh

Ưu điểm

• Cộng hưởng từ có thể chụp lại toàn bộ mạch cảnh và các mạch máu khác mà không cần phải tiêm thuốc cản quang tĩnh mạch, đây là điều mà gần như chỉ có phương pháp này mới làm được, có ý nghĩa rất lớn trong tầm soát, phát hiện và đánh giá các tổn thương của mạch cảnh, giảm thiểu nguy cơ gây sốc thuốc cản quang cho người bệnh.
• Đây là kỹ thuật sử dụng sóng điện từ trường để tạo hình ảnh, không làm thay đổi cấu trúc hay quá trình trao đổi nào của cơ thể nên rất an toàn đối với người chụp, có thể chụp cho phụ nữ có thai và trẻ nhỏ.
• Hình ảnh cộng hưởng từ có độ chi tiết và tương phản rất tốt, có thể cho ra hình ảnh 2D, 3D giúp khảo sát rất tốt các tổn thương nhỏ, nằm sâu và bị che lấp bởi các cơ quan khác.

Hình ảnh Mri động mạch cảnh

Nhược điểm

• Khó áp dụng với những đối tượng có cấy ghép kim loại trong cơ thể hay mảnh đạn, dị vật kim loại trong người, thậm chí có thể gây nguy hiểm.
• Hình ảnh chụp động mạch cảnh phụ thuộc rất nhiều vào các yếu tố như tốc độ dòng chảy, hướng và chiều dòng chảy trong lòng mạch nên đôi khi kích thước và hình dạng của động mạch cảnh không hoàn toàn sát với thực tế. Vì vậy, khi nghi ngờ có hình ảnh bất thường thì bác sĩ có thể chỉ định tiêm thuốc cản quang để chẩn đoán chính xác nhất.
• Tiếng máy chụp khá ồn, thời gian khảo sát kéo dài (15-20 phút) nên có thể gây khó chịu với người bệnh.
• Chống chỉ định tương đối với phụ nữ mang thai 3 tháng đầu, người mắc hội chứng sợ lồng kín, người tâm thần. 

3. Quy trình chụp cộng hưởng từ động mạch cảnh

Đầu tiên, người bệnh cần tháo bỏ toàn bộ các vật dụng bằng kim loại trên cơ thể, đặc biệt là vùng cổ (dây chuyền, khuyên tai, trang sức), cần chắc chắn không có cấy ghép kim loại, đặt khớp giả hay có dị vật kim khí trong người, nếu có cần mang theo các giấy tờ liên quan về vật liệu cấy ghép.cKhi đã đáp ứng đầy đủ các điều kiện an toàn, người bệnh sẽ thay quần áo dành riêng cho chụp cộng hưởng từ.

Người bệnh nằm ngửa trên bàn chụp, tay chân xuôi theo cơ thể, đầu hướng vào trong lồng máy, kỹ thuật viên chụp điều chỉnh sao cho vùng cần khảo sát vào trung tâm coils (bộ phận thu nhận tín hiệu). Người bệnh chỉ cần nằm im nghe nhạc thư giãn trong toàn bộ quá trình chụp, nếu cảm thấy khó chịu hay có triệu chứng bất thường cần thông báo ngay cho kỹ thuật viên. Trong trường hợp cần tiêm thuốc đối quang từ, người bệnh cần làm xét nghiệm máu, sau đó được khai thác tiền sử dị ứng, các bệnh mạn tính mắc phải và viết cam đoan tiêm thuốc. 

Kết thúc quá trình chụp, người bệnh có thể đi ăn nhẹ miễn phí tại canteen của bệnh viện trong lúc chờ đợi bác sĩ đọc kết quả. Trong trường hợp có tiêm thuốc, người bệnh cần xuống theo dõi tại phòng cấp cứu từ 20-30 phút đề phòng có sốc phản vệ.

Trung tâm CĐHA công nghệ cao Medlatec

Chụp cộng hưởng từ động mạch cảnh là phương pháp hiện đại, an toàn, không gây đau đớn và đem lại rất nhiều lợi ích cho người bệnh, giúp phát hiện và đánh giá nhiều tổn thương của động mạch cảnh. Bệnh viện đa khoa MEDLATEC đã triển khai kỹ thuật này ngay từ những ngày đầu trang bị máy chụp cộng hưởng từ và đem lại hiệu quả rất tốt, giúp người bệnh phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý về động mạch cảnh, giảm thiểu biến chứng nguy hiểm. Mọi hình ảnh chụp đều được các chuyên gia, bác sĩ tại trung tâm chẩn đoán hình ảnh Medlatec xem xét và tiến hành hội chẩn một cách kỹ lưỡng, vì thế người bệnh hoàn toàn có thể yên tâm tuyệt đối khi đi thăm khám tại đây. Mọi chi tiết xin liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch khám!