Tin tức

Đái tháo đường: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

Ngày 13/06/2025
Tham vấn y khoa: ThS.BS Nguyễn Thị Ly
Đái tháo đường hay tiểu đường, là bệnh rối loạn chuyển hóa mạn tính phổ biến trong cộng đồng. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, rất ít người hiểu đúng về cơ chế bệnh sinh, triệu chứng và nguyên nhân gây bệnh, dẫn đến việc chăm sóc và phòng ngừa bệnh không hiệu quả. Bài viết dưới đây, hãy cùng đi tìm hiểu thông tin chi tiết về dấu hiệu, nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả.

1. Đái tháo đường là gì? 

Đái tháo đường hay tiểu đường, là một trong những bệnh lý rối loạn chuyển hóa mạn tính phổ biến hiện nay. Bệnh đặc trưng bởi tình trạng glucose trong máu cao hơn mức bình thường trong thời gian dài, do cơ thể sử dụng insulin không hiệu quả hoặc cơ thể không sản xuất đủ lượng insulin cần thiết. Nếu không phát hiện sớm và điều trị đúng cách, bệnh có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến chức năng hoạt động của nhiều cơ quan khác như tim mạch, thận, hệ thần kinh, làn da,...

Dựa vào đặc trưng về cơ chế bệnh sinh, tiểu đường được phân thành 2 dạng chính: 

  • Tiểu đường type 1: Bệnh khởi phát sớm, thường gặp ở trẻ em độ tuổi thanh thiếu niên, do tuyến tụy không sản xuất được hoặc sản xuất rất ít insulin. Loại tiểu đường này ít gặp hơn trong cộng đồng, chiếm khoảng 5 - 10% tổng số ca bệnh tiểu đường. 
  • Tiểu đường type 2: Đây là dạng phổ biến trong cộng đồng, có số lượng người mắc bệnh lớn, chiếm khoảng 90 - 95% tổng số ca mắc. Bệnh thường gặp ở người lớn và người cao tuổi.

Các biến chứng có thể gặp khi bị bệnh tiểu đườngCác biến chứng có thể gặp khi bị bệnh tiểu đường

2. Triệu chứng bệnh đái tháo đường 

Các triệu chứng bệnh tiểu đường thường phát triển âm thầm, khiến người bệnh khó nhận ra cho đến khi bệnh tiến triển nặng. Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình của bệnh tiểu đường: 

  • Mệt mỏi, sụt nhiều cân trong khoảng thời gian ngắn (không rõ nguyên nhân sụt cân). 
  • Thường xuyên khát nước, đi tiểu nhiều lần trong ngày. 
  • Xuất hiện tình trạng mờ mắt. 
  • Vết thương lâu lành, nhiễm trùng tái phát nhiều lần. 
  • Da trở nên khô ráp, ngứa ngáy, đôi khi xuất hiện các vùng da có màu sắc bất thường. 
  • Tê bì chân tay (thường gặp ở những người mắc bệnh tiểu đường giai đoạn muộn).
  • Các triệu chứng khác như: ngứa da, hơi thở có mùi lạ, thay đổi tâm trạng thất thường, khó tập trung và hay cáu gắt, thường xuyên đói (đặc biệt sau khi ăn),..

Giai đoạn đầu, bệnh tiểu đường thường khó phát hiện và hay bị nhầm lẫn với các tình trạng suy nhược cơ thể thông thường. Để phát hiện sớm bệnh, việc kết hợp kiểm tra đường huyết định kỳ là điều quan trọng hơn cả, đặc biệt là ở những người có yếu tố nguy cơ cao như béo phì, gia đình có người mắc bệnh tiểu đường,...

3. Nguyên nhân gây bệnh 

Bệnh tiểu đường do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên, bao gồm: yếu tố di truyền, chế độ ăn uống không lành mạnh, thừa cân, béo phì, lối sống ít vận động, căng thẳng kéo dài và tuổi tác. Dưới đây là thông tin chi tiết: 

  • Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình có người mắc bệnh tiểu đường, nguy cơ bạn bị bệnh sẽ cao hơn người bình thường. 
  • Chế độ ăn uống không lành mạnh: Dinh dưỡng không cân đối, dung nạp nhiều tinh bột, đường, chất béo xấu và ít xơ sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. 
  • Thừa cân, béo phì: Đây là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh tiểu đường type 2. Mỡ thừa, đặc biệt là mỡ ở vùng bụng có thể làm giảm độ nhạy của insulin, khiến cơ thể sử dụng đường không hiệu quả. 
  • Lối sống ít vận động: Ngồi nhiều, lười vận động có thể làm giảm hiệu quả chuyển hóa đường trong cơ thể. 
  • Căng thẳng kéo dài: Stress trong thời gian dài có thể làm gia tăng hormone cortisol, một trong những nguyên nhân gây rối loạn chuyển hóa đường trong cơ thể. 
  • Tuổi tác: Tuổi càng cao, nguy cơ mắc đái tháo đường càng lớn, thường gặp ở nhóm tuổi sau 40 tuổi. 

Hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp việc điều trị và chăm sóc thuận tiện hơn. Nhờ vậy, hạn chế được nguy cơ mắc biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khoẻ. 

Thừa cân, béo phì là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh tiểu đường type 2Thừa cân, béo phì là một trong những nguyên nhân chính gây nên bệnh tiểu đường type 2

4. Cách phòng ngừa bệnh hiệu quả

Chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh tiểu đường bằng một số cách sau: 

  • Duy trì cân nặng hợp lý: Không chỉ giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, mà còn giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính nguy hiểm, điển hình là tiểu đường. Người bệnh có thể dựa vào công cụ đánh giá cân nặng chuẩn BMI để xác định mức cân nặng phù hợp. 
  • Chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất dinh dưỡng, tăng cường rau xanh, hạn chế muối và chất béo xấu sẽ giúp làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. 
  • Tập thể dục đều đặn: Nên duy trì thói quen tập luyện thể dục đều đặn 20 - 30 phút mỗi ngày, giúp tăng tuần hoàn máu và hỗ trợ chuyển hóa đường trong cơ thể. Bạn có thể bắt đầu với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe,...
  • Tránh căng thẳng quá mức: Ngủ đủ giấc, giữ tâm lý ổn định, thoải mái sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. 
  • Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Nên thăm khám sức khỏe định kỳ 6 - 12 tháng/lần để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có hướng điều trị kịp thời. Bạn có thể ưu tiên việc thực hiện xét nghiệm đường huyết, mỡ máu và HbA1c.

Bạn nên thăm khám sức khỏe định kỳ, thực hiện xét nghiệm đường huyết để phát hiện các dấu hiệu sức khỏe bất thườngBạn nên thăm khám sức khỏe định kỳ, thực hiện xét nghiệm đường huyết để phát hiện các dấu hiệu sức khỏe bất thường

Bài viết trên đây là toàn bộ thông tin về triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh đái tháo đường. Đây là một trong những bệnh lý rối loạn chuyển hóa mạn tính phổ biến, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến chức năng tim mạch, thần kinh, thận,... 

Để phòng ngừa bệnh hiệu quả, chúng ta cần: duy trì cân nặng hợp lý, chế độ ăn lành mạnh, tập thể dục đều đặn, tránh căng thẳng quá mức và kiểm tra sức khỏe định kỳ. 

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hãy liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa. 

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.
bác sĩ lựa chọn dịch vụ