1. Cơ chế gây bệnh Zona thần kinh của virus Varicella-Zoster

Khi người bệnh bị virus Varicella-Zoster xâm nhập vào cơ thể và hình thành các vết viêm loét lan rộng. Những vết viêm loét này gây đau đớn, khó chịu, ngứa ngáy cho người bệnh, gọi là nốt thủy đậu.

Zona thần kinh là bệnh khá thường gặp, do virus thủy đậu gây nên

Bệnh thủy đậu sau khi được điều trị khỏi, virus này không bị tiêu diệt hoàn toàn mà vẫn tổn tại trong các hạch thần kinh, tế bào thần kinh. Chúng bị hệ miễn dịch cơ thể ức chế về thể không hoạt động. Vì nguyên nhân nào đó, virus Varicella-Zoster có sẵn trong cơ thể tái hoạt động, chạy dọc các dây thần kinh và gây tình trạng nổi mụn nước phát ban, gọi là bệnh zona thần kinh.

Thủy đậu là bệnh thường gặp, hầu hết mỗi người đều bị ít nhất một lần. Những ai tiêm phòng vacxin giúp cơ thể có kháng thể chống lại bệnh trước có thể không bị mắc bệnh.

2. Dấu hiệu bị zona thần kinh cần biết

Dưới đây là dấu hiệu điển hình của bệnh zona thần kinh:

2.1. Nổi mụn nước kèm dịch

Ở những vùng da ảnh hưởng bởi sự hoạt động của virus sẽ có cảm giác nóng rát, đau nhức, sau đó hình thành những mụn nước to sát nhau dọc theo dây thần kinh. Mụn hình tròn hoặc hình bầu dục, phần da mỏng căng bọc trong là dịch trong suốt. Lâu dần, dịch này sẽ trở nên đục, da cũng mỏng dần và tự vỡ, sau đó hình thành vảy để làm lành tổn thương. Vùng da bị zona thần kinh có thể để lại sẹo nếu không chăm sóc tốt.

Đây là dấu hiệu bị zona thần kinh điển hình nhất.

Zona thần kinh có thể gây sưng hạch bạch huyết

2.2. Sưng đau hạch bạch huyết

Ngoài vùng da phát ban bị ảnh hưởng trực tiếp, các vùng lân cận cũng bị sưng đau, nổi hạch bạch huyết do sự hoạt động của virus gây bệnh. Tuy nhiên tình trạng này nhanh biến mất hơn, trừ trường hợp bệnh nhân bị đau dây thần kinh sau zona.

2.3. Đau nóng, rát dây thần kinh

Sự hoạt động của virus khiến người bệnh bị đau nhức, nóng rát, khó chịu ở các dây thần kinh một nửa bên cơ thể. Tình trạng đau có thể ở mức độ trung bình đến nặng, một số bệnh nhân còn cần dùng thuốc giảm đau can thiệp.

2.4. Triệu chứng toàn thân khác

Zona thần kinh còn gây ra những triệu chứng khác toàn thân như: Người mệt mỏi, sức đề kháng kém, sốt nhẹ, đau đầu, ớn lạnh,… Triệu chứng này thường xuất hiện trước tình trạng phát ban nổi mụn nước và dễ gây nhầm lẫn với cảm cúm thông thường.

3. Có những phương pháp điều trị zona thần kinh nào?

Hầu hết trường hợp bệnh nhân có hệ miễn dịch ổn định thì bệnh sẽ tự khỏi sau 2 tuần mà không để lại biến chứng gì. Tuy nhiên các trường hợp hệ miễn dịch kém, sức khỏe yếu hoặc đang điều trị bệnh khác sẽ cần can thiệp điều trị sớm để phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.

Bệnh cũng nhanh khỏi hơn nếu người bệnh sớm tới khám và điều trị đúng cách tại các cơ sở y tế.

Thuốc bôi giúp giảm đau và nhanh lành tổn thương zona thần kinh

3.1. Điều trị bằng thuốc Tây y

Phương pháp điều trị này được hầu hết người bệnh lựa chọn bởi hiệu quả nhanh chóng, tình trạng bệnh được kiểm soát và đẩy nhanh quá trình khỏi bệnh. Thông thường, bệnh nhân cần kết hợp cả thuốc uống và thuốc bôi trên da điều trị kết hợp để đem lại hiệu quả cao nhất.

Thuốc bôi điều trị zona thần kinh

Gồm:
- Thuốc mỡ Acyclovir.

- Thuốc bôi dung dịch màu Milian hoặc Castellani.

- Thuốc dạng kem Capsaicin, Emlaa giúp giảm đau và bỏng rát.

- Thuốc mỡ kháng sinh để ngăn ngừa tình trạng nhiễm khuẩn.

Thuốc uống điều trị zona thần kinh

Bên cạnh các loại thuốc bôi, thuốc uống được chỉ định cho bệnh nhân zona thần kinh nhằm hỗ trợ ức chế virus gây bệnh, giúp hệ miễn dịch khỏe hơn chống lại virus, giảm tình trạng mẩn ngứa, đau nhức như:

- Thuốc kháng virus như Valtrex, Zovirax, Famvir,… giúp đẩy nhanh quá trình điều trị, cơ thể sẽ mau chóng phục hồi.

- Thuốc kháng Histamin giúp giảm ngứa, giảm đau rát tại các vị trí da bị nổi phát ban.

- Thuốc giảm đau, kháng sinh được chỉ định trong trường hợp có viêm nhiễm.

- Thuốc kháng viêm Corticosteroid, Vitamin giúp giảm đau trong các trường hợp nặng.

3.2. Điều trị zona thần kinh bằng mẹo

Với các trường hợp bệnh nhân bị nhẹ, phát hiện bệnh sớm có thể áp dụng các phương pháp điều trị tại nhà để đem lại hiệu quả lâu dài, độ an toàn cao. 

 Nha đam giúp giảm đau, ngăn ngừa sẹo

Nước uống nha đam

Nha đam là cây thuốc có công dụng tốt trong điều trị các bệnh lý da liễu, tổn thương phát ban như zona thần kinh. Sử dụng nha đam giúp vùng da tổn thương nhanh chóng phục hồi, lành lại mà không để lại sẹo. Các chuẩn bị dung dịch nha đam chữa zona thần kinh như sau:

Nguyên liệu: Nha đam (2 nhánh), đường phèn.

Các thực hiện:

- Gọt hết vỏ xanh của nhanh nha đam, rửa sạch phần lõi khỏi nhớt.

- Đem xay nhuyễn phần thịt nha đam rồi đun sôi cùng 1 ít nước.

- Thêm đường vừa đủ uống rồi khuấy đến tan.

- Để nguội, bảo quản nhiệt độ thường hoặc lạnh, uống trong ngày.

- Sau vài ngày uống thường xuyên, chắc chắn triệu chứng bệnh zona thần kinh sẽ thuyên giảm đi nhiều.

Sử dụng mật ong

Mật ong giúp kháng khuẩn, thúc đẩy nhanh lành tổn thương và giảm đau rát do zona thần kinh gây ra. Cách chuẩn bị hỗn hợp mật ong để trị bệnh như sau:

Nguyên liệu: 1 thìa dầu dừa và 1 thìa mật ong.

Cách thực hiện:

- Trộn đều 2 nguyên liệu.

- Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị phát ban, nổi mụn do zona bằng bông hoặc khăn sạch.

- Bôi hỗn hợp mật ong dầu dừa lên vùng da phồng rộp, sau 1 tiếng rồi thì rửa sạch.

- Thực hiện mỗi ngày khoảng 3 lần cho tới khi vùng phồng rộp xẹp xuống, đóng vảy khô và bong ra. Đây là dấu hiệu cho thấy bạn đã khỏi bệnh.

Mật ong có tác dụng kháng khuẩn, làm lành vết thương nhanh

Yếu tố quan trọng trong điều trị và phòng ngừa zona thần kinh đó là nâng cao sức đề kháng cơ thể, đẩy lùi virus zona cũng như các loại vi khuẩn gây bệnh khác. Cùng với đó, trong chế độ dinh dưỡng cần kiêng một số loại thực phẩm như: rượu bia, đồ nếp, món ăn giàu chất béo, rau muống,… để ngăn sẹo hình thành cũng như các biến chứng rắc rối khác. Thay vào đó, các thực phẩm giàu Vitamin và khoáng chất, đặc biệt là cam, dâu tây, việt quất,… chứa nhiều Vitamin giúp tăng đề kháng cơ thể, thúc đẩy nhanh lành tổn thương hiệu quả.

Dấu hiệu bị zona thần kinh khá rõ, mỗi chúng ta cần hiểu rõ để phòng ngừa, phát hiện và điều trị sớm nếu chẳng may mắc bệnh. Nếu cần khám và điều trị bệnh tại chuyên khoa Da liễu Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, hãy liên hệ trực tiếp qua hệ thống y tế MEDLATEC toàn quốc hoặc hotline 1900 56 56 56.