1. Bác sĩ Phụ khoa giải đáp: Độ pH âm đạo bao nhiêu là bình thường?

pH là một chỉ số để đo độ acid của dung dịch, lấy thang đo từ 0 - 14. Độ pH bằng 7 là mức trung tính, độ pH nhỏ hơn 7 là môi trường có tính acid và ngược lại và môi trường có tính kiềm. Thang đo này cũng được sử dụng cho môi trường bên trong âm đạo. Vậy độ pH âm đạo bao nhiêu là bình thường?

Độ pH là thước đo đánh giá mức độ acid của môi trường dung dịch

Với âm đạo khỏe mạnh, độ pH của môi trường này rơi vào khoảng 3.5 - 4.5, như vậy môi trường có độ acid nhẹ. Tuy nhiên một người phụ nữ ở những độ tuổi và giai đoạn khác nhau có thể có chỉ số pH âm đạo khỏe mạnh khác nhau. Cụ thể:

• Phụ nữ độ tuổi sinh sản từ 15 - 49 tuổi: pH âm đạo bình thường sẽ nhỏ hơn hoặc bằng 4.5.

• Phụ nữ trước khi có kinh nguyệt và sau khi mãn kinh: pH âm đạo có xu hướng cao hơn 4.5.

Đây là độ pH phù hợp để lợi khuẩn trong môi trường âm đạo phát triển, đồng thời hạn chế hại khuẩn, giúp “cô bé” khỏe mạnh. Khi pH âm đạo quá mức, nhiễm trùng dễ xảy ra do một số loại vi khuẩn và nấm gây bệnh, tiêu biểu như:

Vi khuẩn (BV): Sự phát triển quá mức của vi khuẩn này gây ngứa âm đạo, nóng rát khi đi tiểu, dịch tiết âm đạo màu vàng, trắng hoặc xám bất thường, có mùi tanh cá khó chịu. Ngoài ra, vi khuẩn BV không gây vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, song phụ nữ nhiễm vi khuẩn này có nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng hơn như: nhiễm HPV, nhiễm HIV, nhiễm virus Herpes,…

pH âm đạo bất thường làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và bệnh vùng kín

Ký sinh trùng Trichomonas: ký sinh trùng này lây nhiễm qua đường tình dục, đa phần người bệnh không có triệu chứng gì. Ảnh hưởng nó gây ra là gây mất cân bằng môi trường âm đạo, tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác và mức độ bệnh cũng nghiêm trọng hơn.

Ngược lại, khi độ pH thấp hơn mức bình thường, nó thường gây suy giảm khả năng sinh sản do gây chết tinh trùng.

Nấm âm đạo: Đây là loại bệnh thường gặp ở phụ nữ, gây ngứa rát và đau khi quan hệ tình dục.  

2. Một số nguyên nhân gây mất cân bằng pH âm đạo

Kiểm soát tốt những nguyên nhân dưới đây giúp chị em phụ nữ giữ ổn định pH âm đạo tốt hơn, ngăn ngừa bệnh lý và các vấn đề sức khỏe sinh sản khác.

2.1. Quan hệ tình dục

Tinh dịch của nam giới có tính kiềm, vì thế khi quan hệ tình dục không được bảo vệ, nó có thể thúc đẩy sự phát triển của 1 số vi khuẩn gây hại.

2.2. Vệ sinh không đúng cách

Âm đạo có chức năng tự làm sạch tuyệt vời, vì thế phụ nữ chỉ cần rửa sạch bên ngoài âm đạo bằng nước hoặc dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp. Nhưng có đến 20% phụ nữ thường xuyên thụt rửa sâu trong âm đạo, sử dụng hỗn hợp baking soda, nước và giấm,… không những làm tăng pH âm đạo mà nguy cơ nhiễm khuẩn rất cao.

Vệ sinh không đúng cách là nguyên nhân thường gây mất cân bằng pH âm đạo

2.3. Sử dụng kháng sinh

Kháng sinh toàn thân có thể ảnh hưởng phần nào đến môi trường âm đạo khi không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây hại mà những vi khuẩn tốt giúp duy trì pH âm đạo cũng bị loại trừ. Vì thế có thể gây mất cân bằng pH âm đạo.

2.4. Chu kỳ kinh nguyệt

Trước chu kỳ kinh nguyệt, do thay đổi nội tiết tố mà pH âm đạo có tăng nhẹ. Máu kinh nguyệt cũng có tính kiềm nên thường làm tăng pH âm đạo trong thời gian này. Thường sau khi kết thúc kỳ kinh, môi trường âm đạo sẽ dần trở về trạng thái bình thường.

3. Hướng dẫn giữ ổn định độ pH âm đạo bình thường

Để môi trường âm đạo luôn cân bằng, pH ổn định và khỏe mạnh thì việc chăm sóc và vệ sinh giữ vai trò quan trọng. Dưới đây là những biện pháp đơn giản nhưng cần thiết mà mỗi chị em phụ nữ cần thực hiện, để “cô bé” khỏe mạnh, giúp bạn tự tin hơn.

3.1. Chế độ ăn lành mạnh

Thực phẩm mỗi ngày cơ thể chúng ta nạp vào ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của các cơ quan, trong đó cũng tác động đến độ pH âm đạo. Những thực phẩm không tốt làm mất cân bằng môi trường tự nhiên của âm đạo bao gồm: đồ cay, thịt đỏ, sữa, bông cải xanh, rượu, hành tây,… Sự ảnh hưởng do thực phẩm thường không nặng và không kéo dài, chỉ khoảng 2 - 3 ngày sau khi ăn.

Phụ nữ nên ăn nhiều rau củ tươi, uống nhiều nước, ưu tiên ăn ngũ cốc nguyên hạt, hoa quả

Tuy nhiên, nếu ăn thường xuyên và liên tục những thực phẩm có hại này, nó sẽ gây bất lợi cho sức khỏe của “cô bé”.

Thay vào đó, các chuyên gia sản khoa khuyên rằng, phụ nữ nên ăn nhiều rau củ tươi, uống nhiều nước, ưu tiên ăn ngũ cốc nguyên hạt, hoa quả,… Sữa chua là thực phẩm rất tốt phụ nữ bởi nó giàu probiotic, giúp cân bằng sự pH của âm đạo.

Bên cạnh đó, các thức uống thường được yêu thích như: cà phê, trà, thức uống có gas không những không tốt cho môi trường âm đạo mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe chung.

3.2. Vệ sinh âm đạo đúng cách

Bạn nên vệ sinh âm đạo thường xuyên và đúng cách, vừa đảm bảo sự cân bằng tự nhiên của độ pH âm đạo vừa làm sạch, ngăn ngừa vi khuẩn gây hại.

• Sử dụng nước sạch, dung dịch vệ sinh phụ nữ có độ pH phù hợp để rửa âm đạo. Lưu ý không thụt rửa sâu âm đạo.

• Giữ vùng kín khô và sạch, tắm rửa cơ thể sạch sẽ hàng ngày.

• Sản phẩm sử dụng cho vùng âm đạo như quần nhỏ, sản phẩm làm sạch,… nên đảm bảo sạch sẽ, không ẩm ướt, nhiễm khuẩn,…

3.3. Thói quen tình dục lành mạnh

Quan hệ tình dục không lành mạnh làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn tình dục, gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm bên cạnh việc làm mất cân bằng pH. 

Nên sử dụng bao cao su để bảo vệ cô bé khi quan hệ tình dục

Vì thế, nên lưu ý:

• Sử dụng bao cao su để bảo vệ khi quan hệ tình dục.

• Tránh dùng chất khử mùi âm đạo hoặc xà phòng thơm.

• Hạn chế dùng dụng cụ tử cung, thuốc hormone để tránh thai.

Hiểu độ pH âm đạo bao nhiêu là bình thường cũng như cách chăm sóc, vệ sinh đúng khoa học sẽ giúp các bạn nữ luôn tự tin. Hãy áp dụng để chăm sóc “cô bé” khỏe mạnh hơn, đảm bảo môi trường pH luôn ổn định.