Tin tức

Giải phẫu dây thần kinh số 5 - Đau dây thần kinh số 5 nên làm gì?

Ngày 30/11/2023
ThomNT
Tham vấn y khoa: BS. Đinh Văn Chỉnh
Dây thần kinh số 5 hay dây thần kinh sinh ba là dây thần kinh sọ lớn nhất, chi phối hầu hết hoạt động vùng mặt và một phần vùng đầu. Vậy đặc điểm giải phẫu dây thần kinh số 5 như thế nào? Dây thần kinh số 5 có những chức năng gì, nếu bị đau dây thần kinh số 5 phải làm sao? Những thắc mắc này sẽ được giải đáp ngay sau đây.

1. Đặc điểm giải phẫu dây thần kinh số 5

Giải phẫu dây thần kinh số 5 sẽ bao gồm thần kinh vận động và cảm giác.

Thần kinh vận động

Các sợi thần kinh vận động có nhân nằm tại cầu não và các sợi trục hướng ra ngoài mặt trước bên cầu não tạo thành các rễ vận động. Các rễ thần kinh vận động này góp phần tạo nên dây thần kinh hàm dưới, từ đó nhánh thần kinh vận động có chức năng chi phối cơ nhai, cơ thái dương hàm, cơ cánh trong và ngoài. 

Vị trí dây thần kinh số 5

Vị trí dây thần kinh số 5

Thần kinh cảm giác

Các sợi thần kinh cảm giác chạy dọc theo chiều dài của thân não, chia làm ba nhánh tại hạch Gasser gồm:

       Thần kinh mắt – V1: Là nhánh thần kinh nhỏ nhất, nằm trên riêng ở vùng trên cùng. Các sợi thần kinh mắt hướng ra phía trước, chui vào thành ngoài xoang tĩnh mạch hang, đi dưới dây sọ III và IV để đến khe ổ mắt trên. Tại đây, nhánh thần kinh mắt lại chia làm ba phần là thần kinh lệ (chi phối tuyến lệ), thần kinh trán (chi phối cảm giác kết mạc mi trên, da trên trán) và thần kinh mũi mi (chi phối nhãn cầu, niêm mạc xoang bướm, các xoang sàng sau, da đỉnh mũi và niêm mạc hốc mũi).

       Thần kinh hàm trên – V2: Ra khỏi sọ, qua lỗ tròn rồi đi vào hố chân bướm hàm sau đó chia làm 3 nhánh là thần kinh chân bướm khẩu cái, thần kinh dưới ổ mắt và thần kinh gò má.

       Thần kinh hàm dưới – V3: Chi phối cả vận động và cảm giác. Nhánh vận động sẽ vao gồm thần kinh cơ cắn, thần kinh cơ thái dương, thần kinh cơ chân bướm trong và ngoài. Nhánh cảm giác bao gồm thần kinh miệng, lưỡi, răng dưới và thần kinh tại thái dương. 

2. Nguyên nhân và những lưu ý khi bị đau dây thần kinh số 5

Qua đặc điểm giải phẫu dây thần kinh số 5 có thể thấy đây là dây thần kinh có liên quan đến hầu hết các vị trí trên mặt. Do đó, khi bị đau dây thần kinh số 5 thì hầu như cả vùng mặt và não bộ đều bị ảnh hưởng.

Nguyên nhân gây đau dây thần kinh số 5

Hầu hết các trường hợp dây thần kinh số 5 bất thường sẽ gây ra cơn đau dữ dội vùng mặt. Nguyên nhân gây ra các cơn đau dây thần kinh số 5 có thể kể đến là:

       Virus, vi khuẩn tấn công hạch Gasser hoặc các nhánh thuộc dây thần kinh số 5 ngoại biên. 

       Sự hình thành khối u ở vị trí góc cầu - tiểu não hay những vùng lân cận như màng não, thượng bì, tuyến yên, u dây thần kinh số 8,… sẽ dẫn đến những cơn đau dây thần kinh số 5.

       Các mạch máu tiếp xúc với dây thần kinh số 5 bị chèn ép, nhất là ở khu vực rễ cảm giác đi vào tiểu cầu sẽ gây ra các cơn đau dữ dội vùng mặt một cách đột ngột.

Tuy nhiên, không phải tất cả các trường hợp đau dây thần kinh số 5 đều có thể tìm ra nguyên nhân. Những trường hợp này sẽ được gọi là đau dây thần kinh số 5 vô căn. 

Hầu hết cơn đau dây số 5 xuất hiện đột ngột và ở một bên mặt

Hầu hết cơn đau dây số 5 xuất hiện đột ngột và ở một bên mặt

Khi bị đau dây số 5, bệnh nhân cần lưu ý gì?

Các cơn đau dây thần kinh sinh ba khởi phát đột ngột một cách tự nhiên hoặc sau khi bị kích thích như sở, chạm hay va đập ở vùng mặt, nhai thức ăn,… Cơn đau có thể chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn vài giây hoặc liên tiếp nhau trong vài phút và không theo một quy luật cụ thể. Hầu hết các trường hợp cơn đau dây số 5 chỉ xuất hiện một bên mặt và có xu hướng tăng dần theo thời gian. Khi xuất hiện những biểu hiện trên, người bệnh cần lưu ý:

       Đến ngay cơ sở y tế uy tín để thăm khám, xác định nguyên nhân và đưa ra chẩn đoán cụ thể về bệnh. Tùy từng trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp chẩn đoán bệnh khác nhau, trong đó, bệnh nhân cần chụp CT hoặc MRI để loại trừ khả năng hình thành khối u dây thần kinh sinh ba.

       Với những trường hợp bệnh nhẹ, mới phát, bác sĩ có thể kê thuốc để kiểm soát. Tuy nhiên, nếu phương pháp nội khoa không có hiệu quả thì sẽ chuyển sang ngoại khoa.

       Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc uống hoặc áp dụng các phương pháp điều trị không chính thống vì điều này có thể khiến bệnh nghiêm trọng hơn.

       Trong thời gian điều trị, người bệnh cần phải kiên trì, tuân thủ theo những hướng dẫn, chỉ định và tư vấn về sử dụng thuốc, chế độ ăn uống, sinh hoạt để đảm bảo nhanh chóng khắc phục tình trạng đồng thời hạn chế nguy cơ biến chứng dẫn đến các vấn đề nguy hiểm.

Người bệnh nên đi thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân gây đau dây thần kinh số 5

Người bệnh nên đi thăm khám bác sĩ chuyên khoa để tìm ra nguyên nhân gây đau dây thần kinh số 5

Trên đây là đặc điểm giải phẫu dây thần kinh số 5 và một số thông tin y học liên quan. Hầu hết các trường hợp bị triệu chứng đau dây số 5 rất rõ ràng và người bệnh có thể nhận biết được nếu đủ kiến thức. Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp đau dây thần kinh sinh ba bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Vì vậy, cách tốt nhất là khi có triệu chứng đau bất thường ở vùng mặt, bạn nên tìm đến các cơ sở y tế uy tín để thăm khám và điều trị sớm. 

Hiện nay, các cơ sở thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC là địa chỉ đáng tin cậy mà bạn có thể lựa chọn kiểm tra hoạt động, chức năng của dây thần kinh số 5. MEDLATEC có đội ngũ y bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, nhiều năm kinh nghiệm và tận tâm với nghề. Ngoài ra, MEDLATEC còn trang bị nhiều thiết bị máy móc, vật tư y tế hiện đại với Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh có đầy đủ các dòng máy: máy chụp MRI, máy chụp CT, máy chụp X-quang, máy siêu âm,... Cùng Trung tâm Xét nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế với 2 chứng chỉ được cấp là ISO 15189: 2012 và CAP. Qua đó, đảm bảo mang lại các kết quả xét nghiệm chính xác và nhanh chóng, phục vụ công tác khám, chẩn đoán và chữa bệnh cho khách hàng hiệu quả hơn.

Đặc biệt, MEDLATEC còn cung cấp dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi an toàn, chuyên nghiệp, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian, công sức khi cần kiểm tra sức khỏe.

MEDLATEC là địa chỉ khám sức khỏe uy tín được khách hàng lựa chọn

MEDLATEC là địa chỉ khám sức khỏe uy tín được khách hàng lựa chọn

Để đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa, quý khách hàng vui lòng liên hệ tổng đài 1900 565656 của MEDLATEC, sẽ có nhân viên hướng dẫn cụ thể.

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.