Hạt cao lương và 8 công dụng ít biết đối với sức khỏe

Hạt cao lương là một trong những loại hạt ngũ cốc đã được biết đến và sử dụng từ nhiều thế kỷ trước. Không chỉ được biết tới với giá trị dinh dưỡng cao, chúng còn có vai trò như một nguồn nguyên liệu tự nhiên với chi phí hợp lý, được  sử dụng rộng rãi trong đời sống.

1. Hạt cao lương là gì?

Còn được gọi với tên là lúa miến hoặc bo bo, cao lương thuộc họ Poaceae với hình dạng tròn, nhỏ, thường là màu vàng hoặc trắng.

Cao lương có nhiều loại khác nhau nhưng phổ biến hơn cả là Sorghum bicolor, có nguồn gốc từ Châu Phi. Cây cao lương có khả năng chịu hạn tốt và có thể sinh sống trong nhiều điều kiện đất đai khác nhau nên hàng năm, sản lượng của chúng trên thế giới có thể đạt tới khoảng 57.6 triệu tấn, cao thứ năm trong số các loại ngũ cốc.

Cao lương chịu được nhiều điều kiện thời tiết, đất đai khác nhau

Tại Bắc Mỹ, mục đích dùng cao lương phổ biến nhất là sản xuất, chế biến thức ăn chăn nuôi hoặc sản xuất nhiên liệu ethanol. Tuy nhiên, với hàm lượng dinh dưỡng cao, mục đích sử dụng chúng làm thực phẩm ngày càng trở nên phổ biến hơn, chẳng hạn như: nấu chín như gạo, xay thành bột, làm bỏng như bỏng ngô hoặc làm siro tạo ngọt,...

2. Những giá trị dinh dưỡng và tác dụng cụ thể của hạt cao lương

Theo những nghiên cứu đã được công bố, trong 96 gam hạt cao lương chưa qua chế biến có thể cung cấp:

● 316 Kcal.

● 10 gam chất đạm.

● 3 gam chất béo.

● 69 gam Carbohydrate.

● 6 gam chất xơ.

● 26% vitamin B1, 7% vitamin B5, 25% vitamin D giá trị dinh dưỡng hàng ngày.

● Các chất khoáng khác, gồm: 30% đồng, 18% sắt, 37% magiê, 22% phốt pho, 7% kali, 14% kẽm trong giá trị dinh dưỡng hàng ngày.

Với các chỉ số dinh dưỡng như trên, hạt cao lương là loại ngũ cốc rất tốt cho các hoạt động của cơ thể, có thể mang lại một số tác dụng:

Giúp tiêu hóa tốt hơn

Với lượng chất xơ cao, cao lương có thể giúp củng cố sức khỏe của hệ tiêu hóa, giảm nguy cơ của các tình trạng: đầy hơi, táo bón, chướng bụng, đau dạ dày,...

Chất xơ trong cao lương giúp hệ tiêu hóa được bảo vệ, chăm sóc

Chống lại tác nhân gây bệnh ung thư

Các chất flavonoid, axit phenolic, tanin có nhiều trong lớp cám của cao lương mang lại tác dụng tốt trong chống oxy hóa, chống viêm, giảm căng thẳng, mệt mỏi. Không những thế, chúng còn giúp loại bỏ các gốc tự do để cơ thể luôn khỏe mạnh. Đặc biệt, chúng mang lại hiệu quả cao trong việc góp phần điều trị ung thư hắc tố.

Giúp cho sức khỏe tim mạch được tốt hơn

Cũng nhờ lượng chất xơ cao mà Cholesterol có hại có thể được đào thải ra ngoài, giảm nguy cơ của các bệnh về tim mạch.

Kiểm soát nguy cơ, triệu chứng của tiểu đường

Do giàu Tannin, các enzyme ngăn cản việc hấp thụ tinh bột nên khi sử dụng cao lương, lượng insulin và glucose trong cơ thể có thể được điều chỉnh, tránh bị tiểu đường hoặc những biến chứng do tiểu đường gây ra.

Phòng ngừa các triệu chứng của bệnh Celiac

Cao lương mang tới cho người bị bệnh Celiac thêm lựa chọn tốt, phù hợp với sức khỏe bản thân. Nguyên nhân là vì người bị bệnh Celiac không thể dung nạp Gluten trong khi cao lương không chứa thành phần này. Vì thế, có thể ăn cao lương mà không bị buồn nôn, viêm nhiễm hay gây tổn thương tới đường tiêu hóa.

Giúp sức khỏe xương khớp được củng cố

Bởi có Magiê là một trong những thành phần chính nên khi ăn cao lương có thể giúp cơ thể hấp thụ canxi tốt hơn, xương thêm chắc khỏe. Không những thế, magiê và canxi còn thúc đẩy mô xương phát triển, hạn chế quá trình lão hóa, đẩy nhanh quá trình chữa lành của xương. Khi bổ sung cao lương trong ăn uống có thể giúp bạn ngăn ngừa loãng xương hoặc viêm khớp.

Cao lương giúp quá trình lão hóa xương khớp chậm lại

Giúp máu lưu thông tốt hơn

Sắt và đồng có trong cao lương là những chất rất tốt cho máu bởi chúng có thể thúc đẩy việc sản xuất hồng cầu, tăng khả năng lưu thông.

Tăng cường năng lượng

Vitamin B giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, phục vụ các hoạt động sống của con người. Đồng thời, chúng cũng rất tốt cho sức khỏe hệ thần kinh, tóc, da.

3. Hạt cao lương có thể được sử dụng như thế nào?

Hạt cao lương cũng có thể được sử dụng theo nhiều hình thức khác nhau:

Sử dụng làm ngũ cốc không chứa gluten

Với những người do cơ địa hoặc bệnh nhạy cảm, dị ứng với gluten thì cao lương là lựa chọn rất tốt. Theo đó, cao lương có thể được thay thế cho bột mì khi làm bánh quy, làm món ăn tráng miệng, vừa tránh được thành phần gluten mà vẫn đảm bảo được mùi vị, công thức. Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn cao lương nguyên hạt như một số loại ngũ cốc khác.

Một số cách chế biến cụ thể cho hạt này gồm:

● Nấu: tương tự với cơm, diêm mạch hay bất kỳ loại ngũ cốc nguyên hạt khác và có thể luân phiên ăn thay thế cho cơm.

● Xay thành bột, sau đó thay thế một phần bột mì hoặc kết hợp với các thành phần khác trong công thức nấu ăn.

● Nổ thành bỏng: bạn có thể kết hợp cao lương với một số loại hạt ngũ cốc khác, thêm chút gia vị để nổ thành bỏng và dùng như một món ăn nhẹ hàng ngày.

Cao lương có thể sử dụng kết hợp với một số loại ngũ cốc khác

Làm sirô

Đối với ngành công nghiệp chế biến thực phẩm, sirô cao lương có thể được dùng như mật đường. Điểm chung của chúng là đều màu nâu sẫm, độ sệt tương tự nhau.

Nếu như mật đường có nguồn gốc từ mía thì sirô cao lương lại được tạo ra từ nước ép của cây cao lương. So với mật đường thì sirô cao lương có tổng lượng đường thấp hơn nhưng lại ngọt hơn do lượng đường fructose cao hơn.

Bởi có một số tính chất tương tự nhau nên sirô cao lương có thể thay thế cho mật đường trong nhiều trường hợp. Thông thường, việc thay thế được thực hiện theo tỷ lệ 1:1 (một phần mật đường có thể thay thế bằng một phần sirô cao lương).

Tuy nhiên, như đã nói, bởi có độ ngọt cao hơn nên trong nhiều trường hợp, lượng sirô cao lương có thể được sử dụng ít hơn hoặc tăng thêm lượng chất lỏng hòa tan để giảm độ ngọt. Và dù là sirô cao lương hay mật đường, bạn cũng không nên sử dụng quá nhiều.

Hi vọng với những thông tin dinh dưỡng và cách sử dụng hạt cao lương được MEDLATEC chia sẻ trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hạt cao lương cũng như sử dụng chúng sao cho đúng cách để đạt được giá trị dinh dưỡng tối đa.

BS Vân đã duyệt