1. Nguyên nhân gây hội chứng động mạch mạc treo tràng trên 

Hội chứng động mạch mạc treo tràng trên - superior mesenteric artery syndrome (SMA) còn được gọi là hội chứng Wilkie. Ở những người khỏe mạnh bình thường, động mạch mạc treo tràng trên sẽ cùng với động mạch chủ bụng tạo ra một góc khoảng 45 độ. Một phần của tá tràng sẽ đi qua gốc của động mạch mạc treo trên và chạy giữa động mạch này với động mạch chủ. 

Nếu góc tạo bởi động mạch chủ và động mạch mạc treo tràng trên bị thu hẹp từ 6 - 25 độ bởi bất cứ lý do gì thì đều có thể dẫn đến hội chứng động mạch mạc treo tràng trên. 

Bình thường, khoảng cách giữa động mạch chủ và động mạch mạc treo tràng trên sẽ dao động trong khoảng từ 10 - 20mm. Tuy nhiên, khi xảy ra hội chứng này, khoảng cách đó sẽ bị thu hẹp lại, chỉ còn khoảng từ 2 - 8mm.

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra hội chứng động mạch tràng treo là do góc mạc treo ruột bị hẹp hoặc cũng có thể do lớp mô đệm mỏng. Lớp mô đệm này nằm ở phía sau phúc mạc và được tạo nên bởi các mô bạch huyết và mô mỡ. Tác dụng của lớp mô đệm này là bảo vệ tá tràng không bị đè nén bởi động mạch mạc treo tràng trên. Tuy nhiên, khi lớp mô đệm này quá mỏng thì sẽ gây ra hội chứng Wilkie. 

Hội chứng động mạch mạc treo tràng trên có thể chia thành 2 dạng là cấp tính và mạn tính. Cụ thể như sau:

- Dạng mạn tính: Là những ca bệnh bẩm sinh. Người bệnh gặp phải những bất thường ở vùng bụng trong một thời gian dài, thậm chí phải chấp nhận sống chung với bệnh suốt đời cùng với những đợt phát bệnh trầm trọng. 

Bên cạnh đó, một số vấn đề về giải phẫu cũng là yếu tố có thể làm tăng nguy cơ dẫn đến hội chứng này, chẳng hạn như: 

+ Do thể trạng gầy và cao. 

+ Dây chằng treo góc tá - hỗng tràng cao bất thường;

Ngoài ra, bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn bởi những yếu tố sau: 

+ Những bất thường trong hoạt động của hệ tiêu hóa. 

+ Người bệnh có khối u ở phía sau phúc mạc. 

+ Bệnh nhân hấp thu dinh dưỡng kém, chán ăn, cơ thể bị suy kiệt. 

+ Bị chấn thương vùng bụng. 

Thể trạng gầy gò có thể làm tăng nguy cơ bị hội chứng Wilkie

- Dạng cấp tính: Những trường hợp này thường nguy hiểm hơn so với mạn tính vì bệnh tiến triển nhanh chóng sau khi gặp phải chấn thương và bắt buộc phải mở rộng mạch mạc treo ruột non ngang qua tá tràng, do đó sẽ gây ra tình trạng tắc nghẽn.

2. Một số triệu chứng bệnh 

Khi xảy ra hội chứng động mạch mạc treo tràng trên, bệnh nhân thường gặp phải một số triệu chứng như sau:

- Nhanh cảm thấy no. 

- Buồn nôn và nôn. 

- Đau bụng. 

- Sụt cân.

- Người gầy gò.

3. Làm sao để chẩn đoán bệnh?

Đa số bệnh nhân được chẩn đoán bệnh khi bệnh đã ở giai đoạn muộn và gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe người bệnh. Có thể nói rằng, việc chẩn đoán hội chứng này rất khó. Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh sau khi đã loại trừ những khả năng khác. 

Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện nhiều phương pháp cận lâm sàng

Thông thường, người bệnh sẽ được nội soi dạ dày - tá tràng, nội soi đại tràng,... Ngoài ra, người bệnh cũng được chụp X-quang, chụp CT cắt lớp ổ bụng và vùng chậu. để chẩn đoán tình trạng bệnh. 

4. Phương pháp điều trị 

Thông thường, với những trường hợp hội chứng động mạch mạc treo tràng trên cấp tính, các bác sĩ sẽ cố gắng điều trị theo phác đồ bảo tồn. Trong khi đó, những trường hợp bệnh mạn tính cần được can thiệp phẫu thuật để đạt được hiệu quả điều trị tốt nhất. 

- Điều trị bảo tồn bao gồm: 

+ Loại bỏ các yếu tố gây lắng đọng, ngưng kết với dinh dưỡng.

+ Bổ sung dinh dưỡng cho người bệnh qua hỗng tràng, đặt sonde dạ dày hoặc nuôi dưỡng qua đường ruột dưới.

+ Sử dụng thuốc nhuận tràng để làm tăng hoạt động của ruột. 

Sau khi cơ thể có thể đạt được mức trọng lượng phù hợp, những triệu chứng bệnh cũng sẽ thuyên giảm. Tuy nhiên, một số trường hợp người bệnh đã tăng trọng lượng nhưng khả năng hồi phục kém vì lớp mỡ mới không tích tụ trong góc mạc treo.

Một số loại thuốc có thể cần thiết trong quá trình điều trị bệnh 

- Điều trị phẫu thuật: Trường hợp các phương pháp điều trị bảo tồn không mang lại kết quả như mong muốn, các bác sĩ có thể tính đến can thiệp phẫu thuật. 

Hiện nay, các phương pháp phẫu thuật thường được áp dụng trong điều trị căn bệnh này là mở thông tá - hỗng tràng để tạo ra một đoạn nối giữa tá tràng với hỗng tràng, bỏ qua đoạn ruột bị nén bởi động mạch chủ bụng và động mạch mạc treo tràng trên. 

5. Cách phòng bệnh

Để phòng ngừa hội chứng động mạch mạc treo tràng trên, bạn cần áp dụng chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất. Nếu thể trạng quá gầy, bạn cần áp dụng một số cách tăng cân khoa học dưới đây:

- Lượng calo nạp vào phải cao hơn so với lượng tiêu hao.

- Ưu tiên lựa chọn những thực phẩm lành mạnh như các loại rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, ưu tiên chất béo tốt, bổ sung đầy đủ protein,...

- Nên chia ra thành nhiều bữa ăn trong ngày để cơ thể hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn.

- Tập thể dục mỗi ngày. 

- Nếu không thể cải thiện tình trạng thiếu cân trong suốt một thời gian dài, bạn nên đi khám dinh dưỡng để bác sĩ tìm nguyên nhân và tư vấn cho bạn giải pháp điều trị hiệu quả. 

Trên đây là một số thông tin về triệu chứng và cách điều trị hội chứng động mạch mạc treo tràng trên. Đây là một hội chứng bệnh xảy ra do sự bất thường vị trí của hệ thống động mạch trong ổ bụng. Bệnh nhân có thể tử vong nếu không được phát hiện và khắc phục bệnh sớm. 

Khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường, bạn nên đi khám sớm để được các bác sĩ chẩn đoán sớm các vấn đề sức khỏe mà mình đang gặp phải, đồng thời đưa ra phác đồ điều trị kịp thời, hiệu quả. 

Hiện nay, Hệ thống Y tế MEDLATEC là cơ sở y tế được nhiều khách lựa chọn vì đội ngũ bác sĩ giỏi và được đầu tư quy mô về các thiết bị y tế, đặc biệt là các loại máy móc xét nghiệm, máy chẩn đoán hình ảnh,... hiện đại, được nhập khẩu từ nước ngoài. 

Khi thăm khám tại MEDLATEC, khách hàng sẽ được trải nghiệm dịch vụ y tế chất lượng với sự phục vụ tận tâm, chuyên nghiệp của đội ngũ nhân viên y tế tại đây. 

Mọi thắc mắc cần được giải đáp hoặc cần hướng dẫn đăng ký đặt lịch khám tại Hệ thống Y tế MEDLATEC, quý khách vui lòng liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ nhanh chóng.