1. Tổng quan về tình trạng loạn thị 

Loạn thị là một vấn đề thị lực phổ biến xảy ra khi bề mặt của giác mạc hoặc thủy tinh thể trong mắt không có độ cong đều, dẫn đến sự bất thường trong việc hội tụ ánh sáng trên võng mạc. Điều này khiến cho hình ảnh mà mắt nhìn thấy bị mờ hoặc biến dạng, dù bạn có đeo kính hoặc tiếp xúc với các vật thể ở gần hay xa. Loạn thị có thể xảy ra một mình hoặc kết hợp với các tật khúc xạ khác như cận thị và viễn thị.

Loạn thị là tình trạng phổ biến nhiều người mắc phải 

Loạn thị chủ yếu do sự bất đối xứng trong hình dạng của giác mạc hoặc thủy tinh thể. Khi giác mạc có hình dạng không đều, ánh sáng không được hội tụ chính xác vào võng mạc, gây ra sự méo mó và mờ hình ảnh. Nguyên nhân chính bao gồm:

• Di truyền: Loạn thị thường gặp trong gia đình và có tính di truyền;
• Chấn thương mắt: Các tổn thương hoặc phẫu thuật mắt có thể dẫn đến sự thay đổi trong hình dạng của giác mạc;
• Bệnh lý giác mạc: Các bệnh như keratoconus (thoái hóa giác mạc) cũng có thể gây loạn thị.

Loạn thị có thể được phân loại theo mức độ và hướng của sự bất đối xứng:

• Loạn thị giác mạc: Xảy ra khi giác mạc (bề mặt trong suốt của mắt) có hình dạng không đều;
• Loạn thị thủy tinh thể: Khi hình dạng của thủy tinh thể bị thay đổi, gây ra loạn thị.

2. Các phương pháp kiểm tra loạn thị 

Kiểm tra loạn thị là một bước quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị tình trạng mờ mắt, biến dạng hình ảnh do giác mạc hoặc thủy tinh thể có hình dạng không đều. Việc phát hiện loạn thị kịp thời sẽ giúp cải thiện thị lực và bảo vệ sức khỏe mắt. Dưới đây là các phương pháp phổ biến để kiểm tra loạn thị:

Kiểm tra thị lực (Test thị lực cơ bản)

• Mục đích: Kiểm tra mức độ thị lực tổng thể của mắt để xác định các tật khúc xạ, bao gồm loạn thị;
• Cách thực hiện: Bác sĩ sẽ yêu cầu bạn đọc các ký tự hoặc chữ cái trên bảng thị lực (thường là bảng Snellen) từ một khoảng cách nhất định. Đây là bước đầu tiên trong việc kiểm tra các vấn đề về thị giác, bao gồm loạn thị.

Đo độ khúc xạ 

• Mục đích: Đo độ khúc xạ của mắt để xác định sự bất thường trong việc hội tụ ánh sáng, từ đó chẩn đoán tình trạng loạn thị;
• Cách thực hiện: Bạn sẽ nhìn qua một thiết bị gọi là phoropter, trong đó có các thấu kính khác nhau. Bác sĩ sẽ thay đổi các thấu kính và yêu cầu bạn cho biết khi nào bạn nhìn thấy hình ảnh rõ ràng nhất. Phương pháp này giúp xác định chính xác mức độ loạn thị và điều chỉnh kính mắt phù hợp.

Đo độ khúc xạ là một trong những phương pháp cần thực hiện khi kiểm tra loạn thị 

Đo độ cong giác mạc

• Mục đích: Xác định độ cong của giác mạc, giúp phát hiện loạn thị giác mạc, một trong những nguyên nhân chính gây loạn thị;
• Cách thực hiện: Bác sĩ sử dụng một thiết bị gọi là keratometer để chiếu ánh sáng lên giác mạc và đo độ cong của nó. Thiết bị sẽ phản chiếu ánh sáng từ giác mạc và đưa ra các chỉ số về độ cong, từ đó giúp bác sĩ đánh giá mức độ loạn thị.

Mặt cắt giác mạc

• Mục đích: Phương pháp này giúp tạo ra một bản đồ chi tiết của giác mạc và xác định chính xác sự không đều trong hình dạng của giác mạc, một nguyên nhân chính gây loạn thị;
• Cách thực hiện: Bác sĩ sử dụng thiết bị topographer để quét bề mặt giác mạc và tạo ra một hình ảnh ba chiều của giác mạc. Hình ảnh này cho phép bác sĩ xác định các khu vực có độ cong bất thường, từ đó xác định mức độ loạn thị.

Tạo ảnh quang học 

• Mục đích: OCT được sử dụng để tạo ra hình ảnh chi tiết của các cấu trúc trong mắt, bao gồm giác mạc và thủy tinh thể, giúp phát hiện loạn thị do các vấn đề trong cấu trúc này;
• Cách thực hiện: Thiết bị OCT sử dụng sóng ánh sáng để quét và tạo ra hình ảnh 3D của các lớp mô trong mắt. Kết quả giúp bác sĩ phát hiện những thay đổi bất thường trong giác mạc và thủy tinh thể.

Ánh sáng phân cực 

• Mục đích: Phương pháp này giúp đánh giá sự bất đối xứng trong hình dạng giác mạc và xác định độ loạn thị;
• Cách thực hiện: Ánh sáng phân cực sẽ được chiếu lên mắt, và bác sĩ quan sát các phản xạ từ giác mạc để đánh giá sự đều đặn trong cấu trúc của nó.

3. Các dấu hiệu cảnh báo loạn thị cần chủ động kiểm tra 

Loạn thị có thể không gây ra triệu chứng rõ rệt ở những giai đoạn đầu, nhưng khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, bạn có thể gặp phải các dấu hiệu cảnh báo cần đi khám mắt ngay để tránh ảnh hưởng lâu dài đến thị lực, bao gồm:

Nhìn mờ hoặc méo hình ảnh

Một trong những dấu hiệu phổ biến của loạn thị là mờ hoặc méo hình ảnh. Sự không đều trong độ cong của giác mạc hoặc thủy tinh thể khiến ánh sáng không hội tụ chính xác trên võng mạc, dẫn đến việc nhìn không rõ hoặc nhìn thấy hình ảnh bị méo mó.

Nhìn mờ hoặc méo hình ảnh là dấu hiệu cảnh báo cần đi kiểm tra loạn thị 

Nhức mắt hoặc mỏi mắt

Cảm giác mỏi mắt, đau nhức hoặc khó chịu khi đọc sách, làm việc với máy tính hoặc nhìn vào các vật thể trong thời gian dài có thể là dấu hiệu của loạn thị.

Khó khăn khi nhìn vào ban đêm

Loạn thị có thể khiến bạn gặp khó khăn khi nhìn vào ban đêm, nhất là khi nhìn vào đèn xe cộ hoặc các nguồn sáng khác. Bạn có thể thấy các quầng sáng xung quanh đèn hoặc cảm giác ánh sáng bị mờ.

Nếu bạn gặp phải bất kỳ dấu hiệu nào trong số những dấu hiệu trên, cần chủ động thực hiện thăm khám, kiểm tra loạn thị ngay lập tức. Việc phát hiện loạn thị sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp bảo vệ thị lực và tránh những ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. Nếu có thắc mắc liên quan cần giải đáp hoặc nhu cầu kiểm tra thị lực nói chung và tình trạng loạn thị nói riêng, bạn đọc hãy liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.