1. Như thế nào gọi là ho ra máu?

Ho ra máu là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý nguy hiểm

Ho ra máu là hiện tượng nếu gắng sức ho sẽ khạc ra máu hoặc chất nhầy chứa máu từ đường hô hấp. Máu thường có màu đỏ tươi hoặc màu gỉ sắt, kèm theo bọt. Thường thì người ho ra máu cũng sẽ xuất hiện các hiện tượng: ngứa cổ, đau ngực, sau xương ức có cảm giác nóng rát.

Cần phân biệt ho ra máu với:

- Nôn ra máu: có lẫn máu trong thức ăn, máu không kèm theo bọt, trước khi nôn thường bị đau bụng.

- Khạc ra máu: máu khạc ra rất dễ dàng mà không phải gắng sức để ho. Hiện tượng này thường đi kèm các bệnh lý chảy máu ở mũi họng như: polyp mũi, bệnh răng lợi, chảy máu cam,...

2. Điểm mặt nguyên nhân ho ra máu nguy hiểm

2.1. Nguyên nhân tại phổi

- Bệnh lao phổi

Ho ra máu do lao phổi thường xuất hiện ở giai đoạn tiến triển, tái phát của bệnh hoặc là một loại di chứng do lao phổi mà ra. Nguyên nhân ho ra máu trong trường hợp này chủ yếu là do các mạch máu ở phía xa phế nang bị tổn thương hoặc hoại tử.

Người có tiền sử điều trị lao cũng có thể ho ra máu khi hạch phế quản vôi hóa cọ xát làm cho mạch máu bị tổn thương, gây giãn phế quản và khiến cho lòng hang xuất hiện các ụ nấm.

Bệnh lao phổi là một trong các nguyên nhân ho ra máu

- Giãn phế quản

Giãn phế quản khiến cho các mạch máu của phế quản bị xoắn vặn, phì đại và làm vỡ mạch máu dưới niêm mạc phế quản và kết quả là bị ho ra máu. Trong số những nguyên nhân ho ra máu thì nguyên nhân này chiếm khoảng 15 - 30%.

Ho ra máu do giãn phế quản thường xuất phát từ nhiễm trùng phổi trước đó, xuất hiện đột ngột, lượng máu ho ra có thể nhiều và thường xuyên tái diễn, nhất là khi bị nhiễm trùng phổi phế quản.

- Ung thư phế quản

Bệnh nhân bị ung thư phế quản thì ho ra máu là triệu chứng phổ biến thứ hai sau đau ngực. Người bệnh thường ho ra máu nhưng không nhiều và thường có màu đỏ tươi, máu lẫn trong đờm dưới dạng các tia máu. Bệnh nhân thường ho ra máu vào buổi sáng và ho trong thời gian dài. 

- Bệnh viêm phổi

Trường hợp nguyên nhân ho ra máu do viêm phổi thì lượng máu ho ra thường chỉ khoảng vài ml - vài chục ml. Ở một số bệnh nhân, dựa vào màu sắc của đờm và máu ho ra có thể xác định được tác nhân gây bệnh như:

+ Viêm phổi do phế cầu: ho khạc ra đờm quánh hồng hoặc xuất hiện các lốm đốm máu sau đó chuyển thành đốm màu nâu đỏ giống như gỉ sắt. 

+ Viêm phổi do Klebsiella pneumoniae: người bệnh khạc ra đờm keo có màu đỏ gạch. 

- Áp xe phổi

Trong số những bệnh nhân bị áp xe phổi thì số người có triệu chứng ho ra máu chiếm khoảng 14%. Triệu chứng này có thể xảy ra ở mọi giai đoạn của bệnh hoặc trước giai đoạn ộc mủ, hoặc cũng có thể ho ra máu kèm theo ộc mủ. 

- Nấm phổi 

Người bị nấm phổi do Aspergillus thường ho ra máu. Loại nấm này thường khu trú trong bóng giãn phế nang cũ hoặc các hang lao thể cũ. Lượng máu mỗi lần người bệnh ho ra thường không nhiều nhưng nó thường xuyên tái diễn.

- Nhồi máu phổi hoặc tắc mạch phổi

Người mắc bệnh lý này thường ho ra máu với mức độ ít, thường kèm theo triệu chứng đau ngực, khó thở với những mức độ khác nhau.

2.2. Nguyên nhân khác

- Bệnh rối loạn đông máu và bệnh lý ở cơ quan tạo máu như: bệnh bạch cầu, dùng thuốc chống đông gây rối loạn đông máu, nhiễm khuẩn huyết, nhược sản tủy, suy tủy, bệnh đông máu rải rác ở trong lòng mạch,...

Ho ra máu trong thời gian dài tốt nhất nên đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và có biện pháp điều trị hiệu quả

- Sức ép, chấn thương, vết thương xuyên thấu phổi, sóng nổ, dị vật ở phế quản, lạc nội mạc tử cung vào phổi, sốt xuất huyết.

- Thủ thuật y tế: có khoảng 5 - 10% bệnh nhân sinh thiết phổi thành ngực hay xuyên phế quản có triệu chứng ho ra máu ở mức độ ít và có khả năng tự ổn định, số ít trường hợp ho ra máu ở mức độ nặng đe dọa đến tính mạng.

- Viêm nhiễm có liên quan tới các bất thường miễn dịch như: viêm phổi lupus, hội chứng Goodpasture,...

- Bệnh tim mạch: suy tim trái, hẹp khít van hai lá, nhồi máu phổi, cao áp động mạch phổi, cao huyết áp, tắc nghẽn mạch phổi, hẹp van hai lá, dị dạng máu phổi,...

3. Cảnh báo cần lưu ý

Hầu hết các trường hợp ho ra máu đều xuất phát từ bệnh lý nghiêm trọng bên trong cơ thể, vì thế người bệnh tuyệt đối không được chủ quan. Nếu bạn đang gặp phải triệu chứng này, tốt nhất hãy tìm đến bác sĩ chuyên khoa để xác định nguyên nhân ho ra máu. Đặc biệt, điều này càng nên diễn ra khi cơn ho kèm theo các biểu hiện: đau ngực, choáng váng, chóng mặt, có máu trong phân hoặc nước tiểu, sốt, khó thở, bị giảm cân nhanh,...

Căn nguyên gây ra hiện tượng ho ra máu ở mỗi bệnh nhân không giống nhau. Vì thế, sau khi thăm khám và chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra hướng điều trị phù hợp nhất với tình trạng thực tế của từng bệnh nhân. Ví dụ như: nội soi phế quản hoặc chặn động mạch đang bị chảy máu để cầm máu; phẫu thuật nếu nguyên nhân ho ra máu là do khối u; dùng thuốc kháng sinh để điều trị lao hoặc viêm phổi dẫn đến ho ra máu;...

Hy vọng những chia sẻ trên đây có thể giúp bạn đọc hiểu được những nguyên nhân ho ra máu cần hết sức thận trọng để không chủ quan với sức khỏe của mình. Nếu đang có vấn đề về hệ hô hấp, quý khách hàng có thể đến khám tại Chuyên khoa Hô hấp - Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Đây là địa chỉ y tế tư nhân nổi tiếng với sự quy tụ của đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hàng đầu cùng hệ thống trang thiết bị y khoa hiện đại nên đảm bảo đem lại hiệu quả chữa trị tối ưu. 

Tại Chuyên khoa Hô hấp của bệnh viện, quý khách có thể đặt lịch khám với chuyên gia đầu nghành như: PGS.TS Hoàng Thị Phượng - Nguyên Trưởng khoa Lao và Bệnh phổi - Viện phổi Trung ương, Phó chủ nhiệm Bộ môn Nội khoa Y - Đại học Quốc Gia Hà Nội, chuyên gia Hô Hấp Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Ngoài ra, mọi băn khoăn về các bệnh lý đường hô hấp, bạn đọc cũng có thể gọi tới tổng đài 1900 56 56 56 để có được những tư vấn xác đáng từ chuyên gia y tế của bệnh viện.