1. Cạn ối là gì, nguyên nhân do đâu?

1.1. Nước ối có vai trò gì?

Nước ối là một loại chất lỏng bao quanh thai nhi có vai trò tạo môi trường để bảo vệ thai nhi tránh khỏi các sang chấn, va đập, nhiễm trùng và chứa nguồn dinh dưỡng cần thiết cho quá trình phát triển của thai nhi. Không những thế, nhờ có nước ối mà dây rốn không bị chèn ép giữa thai nhi với thành tử cung.

Nước ối chính là môi trường bảo vệ an toàn và cung cấp dưỡng chất cho thai nhi phát triển

Lượng nước ối nhiều hay ít còn phản ánh về khả năng bài tiết của thai nhi tốt hay xấu. Do đó, mẹ bầu cần theo dõi nước ối hết sức đều đặn để kịp thời phát hiện bất thường, giúp giảm thiểu tối đa những biến chứng thai kỳ không đáng có.

1.2. Như thế nào được xem là cạn ối?

Bắt đầu từ tuần thứ 20, thai nhi sẽ nuốt nước ối và nước ối lại tiếp tục được tái hấp thu qua da thai nhi, màng ối và dây rốn. Chính điều này khiến nước ối trở thành một loại dịch luân lưu. Vào thời điểm thai nhi 4 - 8 tuần, thể tích nước ối đạt 50ml và thể tích này sẽ tăng lên đến 1000ml khi thai nhi ở tuần 38.

Để chẩn đoán tình trạng nước ối cần căn cứ trên kết quả siêu âm, thông qua chỉ số ối (AFI). Cạn ối tức là chỉ số AFI trên kết quả siêu âm đo ở 4 khoang bụng của mẹ giảm về dưới mức 3cm. 

1.3. Tại sao nước ối bị cạn?

Những nguyên nhân thường gặp khiến cho ối bị cạn gồm:

- Vỡ màng ối sớm hoặc có vết xước nhỏ ở màng ối khiến nước ối bị rỉ.

- Nhau thai bất thường: không cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho thai nhi, khiến cho hoạt động của thai nhi bị ảnh hưởng và vòng tuần hoàn nước ối không diễn ra đúng cách.

- Có dị tật ở hệ bài tiết hoặc thận của thai nhi khiến cho thai không thể sản xuất đủ nước tiểu để bổ sung vào buồng ối.

- Thai già tháng nên các hoạt động giảm dần và nước ối bị giảm.

- Mẹ mắc một số bệnh lý như huyết áp cao, đái tháo đường, tiền sản giật,...

2. Bị cạn ối bao lâu thì nguy hiểm cho thai nhi?

Thông thường, tình trạng cạn ối xuất hiện khi thai nhi đã đủ tháng tuổi (38 - 40 tuần) vì lúc này bánh rau bị già hóa và không còn tiết ra nước nữa. Vậy cạn ối bao lâu thì nguy hiểm đến thai nhi?

Hiện tượng cạn ối càng xảy ra sớm thì càng nguy hiểm cho thai nhi

Ví thai nhi giống như một quả bóng còn nước ối là túi nước, có thể hình dung về mối liên hệ giữa thai nhi với lượng nước ối như sau: túi nước chứa nhiều nước thì khi có tác động nào đó vào túi sẽ rất khó để ảnh hưởng đến quả bóng nhưng lượng nước trong túi càng ít đi thì quả bóng càng dễ bị ảnh hưởng trước các tác động bên ngoài. 

Mức độ nguy hiểm của việc cạn ối tác động tới thai nhi phụ thuộc vào từng giai đoạn của thai kỳ. Cạn ối khi thai nhi tuần tuổi càng nhỏ thì càng nguy hiểm. Trong tam cá nguyệt đầu tiên, nước ối rất cần để cho thai nhi phát triển các chi, cơ bắp, hệ tiêu hóa và phổi. Từ tam cá nguyệt thứ hai là lúc thai nhi bắt đầu hít và nuốt nước ối để phổi tăng kích thước và dần trưởng thành.

Vì thế, nếu ở nửa giai đoạn đầu của thai kỳ, cạn ối có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như: thai bị dị tật bẩm sinh, sảy thai, thai lưu,... Bước sang giai đoạn nửa sau của thai kỳ, cạn ối dễ dẫn đến: thai chậm tăng trưởng, sinh non, nguy cơ sinh mổ, nước ối có lẫn phân su,... Đặc biệt, khi chuyển dạ nếu cạn ối nhanh sẽ khiến tử cung co bóp mạnh và siết chặt vào thai nhi khiến cho thai bị ngạt, suy và kết quả là tử vong.

Khám thai định kỳ giúp mẹ bầu biết được cạn ối bao lâu thì nguy hiểm và có biện pháp can thiệp kịp thời

Cạn ối đa phần thường không có biểu hiện gì nên cũng rất khó để mẹ bầu có thể phát hiện được. Tuy nhiên, mẹ bầu hãy chú ý phát hiện nếu thấy có hiện tượng chảy dịch âm đạo rỉ rả hoặc nhiều, đặc biệt nhận thấy khi đóng băng vệ sinh thì đến gặp bác sĩ ngay để được chẩn đoán xem có bị cạn ối hay không, từ đó có phương án xử lý kịp thời. Trong tình huống ối đã bị cạn, nếu thai nhi đã đủ tháng, bác sĩ sẽ mổ lấy thai để đảm bảo sự an toàn cho cả mẹ và bé.

Ngoài ra, nếu từ tuần thứ 38 trở đi siêu âm nhận thấy hiện tượng thiếu ối hay bánh rau bị vôi hóa thì mẹ bầu cũng nên nhập viện ngay để bác sĩ có phương pháp điều trị kịp thời. Khi lượng nước ối dưới mức 60ml, mẹ bầu sẽ được theo dõi bằng máy theo dõi tim thai, nếu phát hiện suy thai thì cần can thiệp ngay bằng cách: đình chỉ thai kỳ thông qua mổ lấy thai hoặc đẻ chỉ huy.

Nói tóm lại, hiện tượng cạn ối có thể xảy ra vào bất cứ lúc nào trong thai kỳ nhưng nguy hiểm nhất là khi chuyển dạ. Không thể nói chính xác cạn ối bao lâu thì nguy hiểm nên nếu được chẩn đoán suy giảm nước ối thì mẹ bầu cần nhanh chóng nhập viện để theo dõi sát sao, có biện pháp can thiệp kịp thời khi cần thiết.

Không thai phụ nào có thể tự nhận diện được dấu hiệu cạn ối. Vì thế, để tránh xảy ra tình trạng cạn ối gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi, tốt nhất thai phụ cần chú ý khám thai định kỳ, đúng mốc bác sĩ sản khoa đã hẹn. Trong những lần thăm khám này, bác sĩ sẽ kiểm tra để đánh giá lượng nước ối.

Mong rằng nội dung được chia sẻ trên đây đã giúp mẹ bầu biết được cạn ối bao lâu thì nguy hiểm để chủ động bảo vệ cho con yêu và cho chính mình. Nếu cần tới bất cứ sự trợ giúp y tế nào, mẹ bầu có thể gọi đến số điện thoại tư vấn sức khỏe 1900 56 56 56, Tổng đài viên của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn lòng giúp đỡ kịp thời, chính xác.