1. Nguyên nhân bị zona thần kinh là do đâu? 

Zona thần kinh khởi phát do sự tái hoạt động của virus Varicella Zoster. Ngoài ra, bệnh cũng liên quan đến các yếu tố khác như: suy giảm hệ miễn dịch, căng thẳng kéo dài, chấn thương hoặc tổn thương thần kinh,… Dưới đây là thông tin chi tiết về nguyên nhân dẫn đến bệnh:

Virus Varicella Zoster 

Virus Varicella Zoster là “thủ phạm chính” gây ra zona thần kinh, cùng loại virus gây bệnh thuỷ đậu. Về cơ chế bệnh sinh, sau khi khỏi thuỷ đậu, virus Varicella Zoster không rời khỏi cơ thể mà trú ẩn âm thầm trong các hạch thần kinh. Khi sức đề kháng suy yếu, tạo điều kiện thuận lợi cho virus tái hoạt động, gây ra bệnh zona thần kinh. 

Nguyên nhân chính gây nên zona thần kinh là do virus Varicella Zoster 

Sức đề kháng suy yếu 

Một trong những yếu tố hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc zona thần kinh là suy giảm hệ miễn dịch. Khi hệ miễn dịch suy yếu, làm giảm khả năng kiểm soát virus, tạo điều kiện cho virus tái phát. Các nhóm đối tượng dễ mắc bệnh bao gồm: người cao tuổi, người mắc các bệnh làm suy giảm hệ miễn dịch như HIV/AIDS, ung thư, tiểu đường, hoặc người đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch như corticoid, hoá trị,…

Các yếu tố khác

Ngoài ra, thời tiết giao mùa, thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh như ăn uống không đủ chất, thiếu ngủ, hút thuốc lá, tình trạng căng thẳng kéo dài,... cũng có thể làm suy giảm sức đề kháng và tạo điều kiện cho virus phát triển. 

2. Dấu hiệu nhận biết zona thần kinh 

Giai đoạn đầu, người bệnh thường sẽ có cảm giác đau rát, ngứa hoặc kiến bò tại một vùng da bất kỳ trên cơ thể. Sau khoảng 1 - 3 ngày, vùng da này xuất hiện các mụn nước nhỏ, tập trung theo một dải thuộc chi phối vùng thần kinh nhất định. Các mụn nước sau vài ngày sẽ đóng vảy và dần hồi phục sau khoảng 2 - 4 tuần, nếu được chăm sóc đúng cách. 

Ngoài triệu chứng trên da, ở một số trường hợp bệnh điển hình, còn có thể cảm thấy mệt mỏi, sốt nhẹ, đau đầu hoặc nhạy cảm khi chạm vào vùng da bị ảnh hưởng. Bệnh thường xuất hiện một bên cơ thể, không lan sang bên kia. 

Ở một số loại zona có thể gặp triệu chứng nặng hơn, chẳng hạn như: 

• Zona thần kinh ở mặt hoặc gần mắt: Có thể gây biến chứng nghiêm trọng như viêm giác mạc, giảm thị lực hoặc thậm chí mù loà nếu không được điều trị kịp thời.
• Zona thần kinh lan rộng: Thường gặp ở người có hệ miễn dịch suy yếu, mụn nước có thể xuất hiện trên nhiều vùng cơ thể. 
• Zona thần kinh kèm theo bội nhiễm: Vùng da bị mụn nếu không được giữ sạch có thể bị nhiễm trùng do vi khuẩn, khiến tình trạng viêm nặng hơn, lâu lành và có nguy cơ để lại sẹo. 

Xuất hiện các mụn nước nhỏ khi bị zona thần kinh

3. Cách phòng ngừa hiệu quả bệnh zona thần kinh

Chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh bằng một số biện pháp sau: 

Tiêm vắc xin phòng bệnh

Đây là biện pháp phòng ngừa zona thần kinh hiệu quả nhất, giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng không mong muốn ảnh hưởng đến sức khoẻ. Về cơ chế, vắc xin giúp kích thích hệ miễn dịch hoạt động tạo ra kháng thể, từ đó ngăn virus tái hoạt động. Đối tượng nên tiêm bao gồm: người trên 50 tuổi, người có hệ miễn dịch suy yếu do bệnh lý nền như tiểu đường, hoá trị, hoặc đang dùng thuốc ức chế miễn dịch. 

Tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất

Duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh

Hệ miễn dịch khỏe mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc ức chế hoạt động của virus zona. Do vậy, để nâng cao hiệu quả phòng bệnh, bạn cần chú ý những điều sau: 

• Chế độ dinh dưỡng khoa học: Bữa ăn cần bảo đảm có đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất dinh dưỡng: tinh bột, đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cần tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin C, E, kẽm và chất chống oxy hóa giúp tăng cường sức đề kháng. Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi, hạn chế đồ ăn nhanh và chất béo xấu. 
• Thể dục đều đặn: Nên duy trì thói quen tập thể dục đều đặn mỗi ngày, giúp cải thiện tuần hoàn máu, nâng cao hệ miễn dịch. Bạn có thể bắt đầu với những môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ, đạp xe, yoga,...
• Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ sâu và đủ thời lượng sẽ giúp cơ thể phục hồi và sản sinh kháng thể tự nhiên bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại. 
• Giữ tinh thần thoải mái: Tránh căng thẳng quá mức, vì như vậy có thể kích thích virus tái hoạt động. 

Tránh tiếp xúc với người mắc thủy đậu hoặc zona

Virus Varicella Zoster có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp với dịch từ mụn nước của người mắc zona hoặc thuỷ đậu. Do đó, bạn cần tránh tiếp xúc với người đang trong giai đoạn phát bệnh. 

Điều trị và kiểm soát các bệnh lý nền

Nếu bạn đang mắc các bệnh làm suy giảm hệ miễn dịch như HIV/AIDS, ung thư, tiểu đường,… cần kiểm soát bệnh bệnh lý tốt để hạn chế nguy cơ mắc zona thần kinh do sức đề kháng suy giảm. 

Bài viết trên đây là toàn bộ thông tin về nguyên nhân bị zona thần kinh và biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Hy vọng qua đây có thể giúp bạn có thêm kiến thức để phòng tránh bệnh zona. Trường hợp có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ, bạn nên đến thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. 

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.