1. Viêm màng não là gì và vì sao cần chú ý đến triệu chứng?

Viêm màng não là tình trạng viêm nhiễm của màng não và màng tủy sống, đây là những lớp màng bảo vệ của hệ thần kinh trung ương. Nguyên nhân gây bệnh viêm màng não thường do nhiễm trùng, có thể do vi khuẩn, virus, nấm, ký sinh trùng hoặc các nguyên nhân khác như chấn thương, nhiễm hóa chất, mắc bệnh tự miễn,... Bệnh có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng trẻ em và người già là những đối tượng có nguy cơ cao hơn cả.

Việc nhận biết sớm các biểu hiện viêm màng não có ý nghĩa sống còn đối với người bệnh, vì những nguyên nhân sau:

• Giúp điều trị kịp thời: Viêm màng não, đặc biệt là do vi khuẩn, tiến triển rất nhanh. Điều trị sớm giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và tử vong.
• Ngăn ngừa bệnh lây lan: Một số loại viêm màng não như viêm màng não do vi khuẩn não mô cầu có thể lây lan từ người sang người. Phát hiện sớm giúp cách ly và ngăn chặn sự lây lan của bệnh.
• Giảm thiểu di chứng: Ngay cả khi được điều trị kịp thời, viêm màng não vẫn có thể để lại những di chứng nặng nề như điếc, động kinh, chậm phát triển trí tuệ. Việc phát hiện viêm màng não sớm, điều trị sớm giúp giảm thiểu nguy cơ này.

Việc nhận biết sớm các biểu hiện viêm màng não có ý nghĩa sống còn

2. Các biểu hiện viêm màng não thường gặp

Các triệu chứng của viêm màng não có thể biến đổi tùy theo nguyên nhân, độ tuổi và sức khỏe của người mắc. Dù vậy, vẫn có một số dấu hiệu phổ biến của viêm màng não thường xuất hiện, bao gồm:

2.1. Sốt cao, đau đầu dữ dội

Sốt cao là dấu hiệu đặc trưng của viêm màng não, thường đi kèm với cơn đau đầu dữ dội, đặc biệt tập trung ở vùng trán và sau đầu. 

2.2. Cứng gáy, đau cổ

Cứng gáy là một triệu chứng điển hình của viêm màng não khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc cúi đầu xuống ngực do các cơ cổ bị co cứng. 

Cảm giác đau mỏi kéo dài khiến mọi cử động ở vùng cổ trở nên khó khăn.

2.3. Buồn nôn, nôn

Người mắc viêm màng não có thể đột ngột cảm thấy buồn nôn hoặc nôn ói, dù không liên quan đến thức ăn. Nguyên nhân chính là do áp lực nội sọ tăng cao, gây ra sự rối loạn trong hệ thần kinh trung ương.

Người mắc viêm màng não có thể đột ngột cảm thấy buồn nôn hoặc nôn ói

2.4. Rối loạn ý thức

Bệnh nhân có thể bị mất ý thức, lơ mơ, thậm chí rơi vào trạng thái hôn mê hoặc gặp cơn động kinh. Đây là dấu hiệu nghiêm trọng, cho thấy tình trạng viêm nhiễm đã tác động sâu đến hệ thần kinh.

2.5. Xuất hiện ban xuất huyết

Người bệnh xuất hiện những vết xuất huyết dưới da, đặc biệt do nhiễm vi khuẩn não mô cầu. Sự xuất hiện của các đốm xuất huyết là tình trạng khẩn cấp, cần được can thiệp y tế ngay lập tức.

2.6. Nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn

Người bệnh cũng có thể trở nên nhạy cảm với ánh sáng và âm thanh hơn với các biểu hiện như đau mắt khi nhìn vào ánh sáng mạnh, đau tai khi nghe thấy âm thanh lớn. 

Ngoài các triệu chứng điển hình, viêm màng não còn có thể “ẩn mình” dưới những triệu chứng như:

• Đau nhức cơ bắp
• Đau nhức khớp
• Khó thở, thở nhanh
• Co giật
• Rối loạn vận nhãn 

Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh, các triệu chứng viêm màng não thường mờ nhạt và khó nhận biết. Cha mẹ cần đặc biệt lưu ý nếu trẻ có những biểu hiện sau:

• Quấy khóc không ngừng, khó dỗ dành.
• Bỏ bú, bú ít, nôn trớ (đối với trẻ sơ sinh). Bỏ ăn, ăn ít, nôn trớ (đối với trẻ nhỏ).
• Thóp phồng bất thường (đối với trẻ sơ sinh).
• Co giật.
• Xuất hiện phát ban.

Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ viêm màng não, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời.

4. Viêm màng não có phòng ngừa được không?

Viêm màng não là bệnh nguy hiểm nhưng tin vui là bệnh này có thể phòng ngừa được bằng những biện pháp sau.

• Tiêm vắc-xin: Tiêm vắc xin là cách hiệu quả nhất để bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh viêm màng não. Các loại vắc-xin quan trọng giúp phòng bệnh bao gồm vắc-xin não mô cầu, phế cầu khuẩn và Hib giúp cơ thể tạo hàng rào miễn dịch vững chắc để phòng bệnh.

Tiêm vắc xin là cách hiệu quả nhất để phòng viêm màng não

• Giữ gìn vệ sinh cá nhân: Đây dù chỉ là những thói quen nhỏ nhưng có thể mang lại hiệu quả rất lớn trong việc phòng ngừa bệnh viêm màng não. Để phòng bệnh, chúng ta cần rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, và tránh dùng chung đồ dùng cá nhân giúp giảm nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn, virus gây viêm màng não.
• Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Nếu biết ai đó đang có dấu hiệu viêm màng não, hãy hạn chế tiếp xúc gần, đeo khẩu trang khi cần và giữ khoảng cách an toàn để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Tăng cường sức đề kháng: Một cơ thể khỏe mạnh sẽ có khả năng chống lại bệnh tật tốt hơn. Hãy duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập luyện thể thao đều đặn và đảm bảo ngủ giấc ngủ để hệ miễn dịch luôn trong trạng thái tốt nhất, nâng cao khả năng chống lại bệnh tật.

Tuân thủ các biện pháp trên sẽ giúp bạn và gia đình phòng ngừa viêm màng não hiệu quả.

Tóm lại, viêm màng não là một căn bệnh nguy hiểm và việc nhận biết sớm biểu hiện viêm màng não là chìa khóa quan trọng giúp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ sức khỏe. Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện triệu chứng nghi ngờ, hãy nhanh chóng đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Khi cần tư vấn hoặc có bất kỳ thắc mắc nào về bệnh viêm màng não, bố mẹ hãy gọi ngay đến hotline 1900 56 56 56 của Hệ thống Y tế MEDLATEC để được hỗ trợ nhanh chóng!