Từ khóa chính: sỏi thận 5mm

Sỏi thận 5mm được điều trị như thế nào?

Sỏi thận là một dạng bệnh lý tiết niệu phổ biến, xảy ra ở mọi đối tượng nhưng thường gặp nhất là người cao tuổi. Từ khi bắt đầu xuất hiện, sỏi thận sẽ có kích thước lớn dần theo thời gian và ngày càng làm ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh nếu không được điều trị loại bỏ. Vậy, những viên sỏi nhỏ như sỏi thận 5mm có nguy hiểm không?

1. Tổng quan về bệnh sỏi thận

Sỏi thận còn có một tên gọi khác là sạn thận. Đây là bệnh lý hình thành khi những chất khoáng có ở trong nước tiểu tích tụ lại ở thận, bàng quang hay niệu quản,... và kết tinh lại thành các tinh thể rắn. Kích thước của các viên sỏi có thể từ vài mm cho đến vài cm.

Sỏi thận có thể làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe

Sỏi thận dần hình thành khi người bệnh rơi vào 1 hoặc cả 2 tình trạng sau:

-         Lượng nước tiểu giảm.

-         Nồng độ của các chất khoáng ở trong thận ngày một tăng.

Với những viên sỏi nhỏ, như sỏi thận 5mm hoặc nhỏ hơn có thể đi theo dòng chảy của nước tiểu và bị đẩy ra ngoài. Trong khi đó, sỏi thận có kích thước từ 6mm trở lên thì khó có thể đào thải thông qua hệ bài tiết. Nguy hiểm hơn, chúng có thể làm tắc ống dẫn nước tiểu và để lại rất nhiều hậu quả nghiêm trọng.

2. Nguyên nhân hình thành sỏi thận là gì?

2.1. Sử dụng thuốc một cách bừa bãi

Thói quen sử dụng thuốc không kê đơn một cách bừa bãi có thể dẫn đến việc hình thành sỏi thận như:

-         Lạm dụng các loại thuốc kháng sinh như Cephalosporin, Penicillin… trong một khoảng thời gian dài.

Thói quen lạm dụng thuốc kháng sinh có thể làm hình thành sỏi thận

-         Bổ sung một số loại vitamin đường uống như vitamin C, D,.. không đúng liều lượng.

-         Sử dụng các thuốc lợi tiểu như thiazid, acetazolamide, theophylline,… không theo chỉ định của bác sĩ. 

2.2. Ăn uống không lành mạnh, uống không đủ nước

Một số thói quen ăn không lành mạnh sẽ làm gia tăng nguy cơ bị sỏi thận như:

-         Ăn mặn, ăn nhiều dầu mỡ.

-         Chế độ dinh dưỡng mất cân đối, ăn quá nhiều thức ăn chứa protein, canxi, oxalat, ăn ít chất xơ,... 

-         Nhịn ăn sáng.

-         Thói quen ít uống nước gây nên rất nhiều vấn đề cho sức khỏe, trong đó có sỏi thận. Khi lượng nước được bổ sung cho cơ thể quá ít sẽ khiến thận không có đủ chất lỏng để lọc và đào thải độc tố, chất khoáng ra bên ngoài. Do đó, nước tiểu bị cô đặc, gây bão hòa tinh thể và hình thành sỏi.

2.3. Thói quen sinh hoạt không khoa học

-         Việc nhịn tiểu thường xuyên có thể làm cho các chất khoáng dần tích tụ lại ở trong thận mà không thể đào thải ra bên ngoài, lâu dần sẽ tạo thành sỏi.

Nhịn tiểu thường xuyên cũng tạo điều kiện hình thành sỏi thận

-         Mất ngủ hay thiếu ngủ: Các mô thận có thể tự tái tạo được các tổn thương khi cơ thể đi ngủ. Chính vì vậy, nếu bạn bị mất ngủ trong thời gian dài sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến chức năng này. Nếu để tình trạng mất ngủ càng lâu thì nguy cơ hình thành sỏi thận sẽ càng tăng cao.

2.4. Một số yếu tố khác

Ngoài những nguyên nhân trên, sỏi thận hình thành còn có thể do:

-         Dị dạng bẩm sinh ở đường tiết niệu.

-         Quá trình chuẩn hóa bị rối loạn, như tăng toan chuyển hóa mạn, canxi niệu,...

-         Một số bệnh lý: u xơ tiền liệt tuyến, nhiễm trùng đường sinh dục,...

3. Triệu chứng điển hình của bệnh sỏi thận

3.1. Bị đau lưng, mạn sườn dưới

Niệu quản chính là đường ống dẫn nước tiểu từ thận đến bàng quang. Nếu sỏi thận được hình thành ở cơ quan này sẽ gây nên sự cọ xát hoặc làm tắc ứ đường tiểu. Vì lý do này nên khi bị sỏi, người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng như đau lưng lan dần về phía bụng dưới, mạn sườn và cả phần bắp đùi.

3.2. Đau rát khi tiểu tiện

Sỏi thận di chuyển ở trong niệu quản, bàng quang hay thận sẽ gây nên các cọ xát làm thương tổn các cơ quan này. Đó cũng là lý do vì sao, bệnh nhân sỏi thận thường cảm thấy đau, buốt khi tiểu tiện.

3.3. Tiểu ra máu

Các viên sỏi cọ xát ở các cơ quan làm xuất hiện các tổn thương. Tùy vào mức độ thương tổn mà bệnh nhân khi tiểu ra máu có thể quan sát được bằng mắt thường hoặc thông qua kính hiển vi.

3.4. Tiểu rắt hoặc tiểu són

Hầu hết các trường hợp bị sỏi thận đều thường có cảm giác buồn tiểu và hay đi tiểu. Tuy nhiên, lượng nước tiểu được đào thải ra ngoài lại rất ít, gây cảm giác mệt mỏi. Với những trường hợp sỏi xuất hiện ở niệu quản gây nên tình trạng tắc ống dẫn nước tiểu sẽ gây nên những cơn đau quặn thận.

Bệnh nhân sỏi thận thường có dấu hiệu tiểu rắt, tiểu són

3.5. Buồn nôn và nôn mửa

Thận và ruột là hai cơ quan nội tạng có liên quan với nhau thông qua các dây thần kinh. Vì vậy, khi bị sỏi thận, bệnh nhân có thể có những biểu hiện liên quan đến đường tiêu hóa như bị buồn nôn hoặc nôn.

3.6. Sốt, ớn lạnh

Sỏi thận là một trong những tác nhân dễ dẫn đến tình trạng nhiễm trùng đường tiết niệu. Các thương tổn do sỏi thận gây ra cùng với sự bít tắc không đưa được nước tiểu ra ngoài sẽ làm tăng rủi ro bị nhiễm trùng ngược dòng.

4. Sỏi thận 5mm có thể điều trị bằng cách nào?

Như đã đề cập ở trên, thường những viên sỏi nhỏ dưới 5mm có thể tự đào thải thông qua việc đi tiểu. Nhưng cũng có những trường hợp, sỏi thận 5mm cần phải can thiệp y tế mới có thể loại bỏ. Vì vậy, tốt nhất khi có dấu hiệu nghi ngờ bị sỏi, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám.

Hiện nay, sỏi thận có thể được điều trị bằng những phương pháp sau đây:

4.1. Điều trị nội khoa

Sỏi thận có kích thước nhỏ hơn 5mm có thể được cân nhắc chỉ định điều trị nội khoa. Mục đích chính là để hỗ trợ cơ thể người bệnh tự đẩy các viên sỏi nhỏ ra ngoài thông qua đường tiểu tiện. Đây là phương pháp điều trị tương đối an toàn và phù hợp với đại đa số bệnh nhân, đem lại hiệu quả tốt.

Điều trị nội khoa được chỉ định cho sỏi thận 5mm hoặc nhỏ hơn

Các nhóm thuốc kết hợp trong điều trị sỏi thận thường có tác dụng:

●       Giúp bào mòn các viên sỏi nhanh hơn và rút ngắn thời gian điều trị.

●       Làm tăng lượng nước tiểu để đẩy sỏi thận ra ngoài dễ dàng hơn.

●       Ngăn viêm nhiễm và biến chứng.

4.2. Điều trị ngoại khoa

Những trường hợp được chỉ định điều trị ngoại khoa thường có kích thước sỏi từ 6mm trở lên và có các biến chứng. Nếu bệnh nhân bị sỏi thận có những tổn thương đi kèm các biến chứng nghiêm trọng thì cần được cấp cứu kịp thời.

Với sự phát triển của y học hiện đại, rất nhiều phương pháp điều trị sỏi thận ngoại khoa được áp dụng, phổ biến như: tán sỏi, nội soi, phẫu thuật đường hầm...

Như vậy, tùy vào kích thước sỏi và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân mà phương pháp điều trị cũng sẽ được chỉ định sao cho phù hợp nhất. Đa phần các trường hợp bị sỏi thận 5mm thường được ưu tiên điều trị nội khoa. Nhưng tốt nhất, bạn nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín như chuyên khoa Tiết niệu thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để được bác sĩ thăm khám và tư vấn cách điều trị hiệu quả, an toàn. Để đặt lịch khám, Quý khách có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ nhanh chóng.

BS Thanh Tuấn đã duyệt