Bệnh Rubella do tác nhân nào gây nên? Chúng ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé như thế nào?

1. Rubella tác động đến sản phụ như thế nào?

Bệnh Rubella còn được biết đến với tên gọi sởi Đức hoặc sởi 3 ngày, là một bệnh lý có khả năng truyền nhiễm qua không khí hoặc sự tiếp xúc với dịch tiết đường hô hấp khi bệnh nhân nói lớn, ho, hắt hơi,… do virus RNA thuộc nhóm Togavirus gây ra. Chúng có thể gây bệnh với mọi độ tuổi và giới tính, nhất là những người có thể trạng sức khỏe đặc biệt nhạy cảm như phụ nữ mang thai.

Ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ

Có khoảng 50% trường hợp bà mẹ mang thai mắc phải bệnh Rubella nhưng không có triệu chứng, số còn lại chỉ xuất hiện một vài dấu hiệu nhẹ như sốt, sưng đau khớp,… Vì vậy, rất nhiều trường hợp mắc bệnh nhưng không được phát hiện dẫn đến những hậu quả nặng nề cho sức khỏe của bà mẹ và thai nhi như sinh non, sảy thai hoặc thai chết lưu. 

Mặc dù không biểu hiện triệu chứng cụ thể với người mẹ, nhưng virus gây bệnh Rubella vẫn có thể tác động nghiêm trọng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi

Ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi

Hội chứng Rubella bẩm sinh

Virus gây bệnh từ con đường máu xâm nhập vào nhau thai và truyền bệnh từ mẹ sang con, khiến trẻ mắc phải Hội chứng Rubella ngay từ khi chào đời. Cụ thể như sau:

• Nhiễm virus trong 3 tháng đầu (khoảng 13 tuần): trên 70% trẻ mắc bệnh Rubella bẩm sinh với các triệu chứng như nổi ban (trong vòng 48 giờ đầu sau sinh), vàng da, gan lách lớn.

• Nhiễm virus sau 3 tháng đầu: tỷ lệ mắc bệnh bẩm sinh sẽ còn khoảng 17%, nếu thai lớn hơn thì nguy cơ mắc virus càng thấp. Nếu đã trên 20 tuần thì hoàn toàn không có nguy cơ nhiễm bệnh từ mẹ.

Xuất huyết giảm tiểu cầu

Tỷ lệ mắc chỉ chiếm 1/3.000 ca. Các dấu hiệu xuất huyết thường gặp sau triệu chứng phát ban khoảng 1 - 2 tuần với biểu hiện như chảy máu mũi, rốn, xuất huyết tiêu hóa,… Nếu số lượng tiểu cầu quá thấp có thể gây xuất huyết tại nhiều cơ quan như phổi, não, tim,… và khiến trẻ tử vong.

Dị tật

Ba tháng đầu của thai kỳ chính thời điểm thai nhi bắt đầu hình thành các cơ quan. Vì vậy, có khoảng 25% trường hợp trẻ mắc các bệnh dị tật như điếc, chậm phát triển trí tuệ, nhãn cầu nhỏ, đục giác mạc, thông liên nhĩ/thất, hẹp động mạch phổi,… hoặc dẫn đến các biến chứng bệnh khác như đái tháo đường, viêm màng não,… nếu virus có thể xâm nhập và tác động đến sự phát triển của bào thai trong khoảng thời gian này.

Thai nhi có thể nhiễm bệnh Rubella ngay từ trong bụng mẹ, nếu trẻ có cơ hội sống sót cũng có thể để lại dị tật suốt đời

2. Phương pháp xét nghiệm Rubella 

Khi cơ thể bị tấn công bởi các tác nhân gây hại, hệ miễn dịch sẽ tự động nhận dạng chúng tiết ra kháng thể chống lại. Dựa theo cơ chế này, việc xét nghiệm máu có thể tìm ra hai loại kháng thể kháng Rubella và nhận định liệu bạn có đang nhiễm virus hay không

Kháng thể IgM

Đây là loại kháng thể đầu tiên được cơ thể tiết ra trong lần đầu tiên virus tấn công vào cơ thể. Trong vòng 7 - 10, nồng độ kháng thể IgM sẽ đạt đến đến mức tối đa nhưng sẽ giảm đi sau vài tuần.

Tuy nhiên, kết quả này có thể không chính xác do xét nghiệm Rubella có thể phản ứng với một số tác nhân tương tự. Với những trường hợp này như thế này thường sẽ được quyết định làm xét nghiệm bổ sung theo chỉ định của bác sĩ.

Kháng thể IgG

Sau khi kháng thể IgM bắt đầu giảm dần hoặc mất đi sẽ xuất hiện kháng thể IgG, nó có thể tồn tại và bảo vệ cơ thể suốt đời. Xét nghiệm này cũng cho biết cơ thể đã từng mắc bệnh Rubella trước đây chưa, đáp ứng miễn dịch của cơ thể có đủ sức miễn nhiễm với căn bệnh này không. Kết quả sẽ được phân loại theo số lượng kháng thể

• Dưới 0.7: lượng kháng thể quá ít, không đủ sức chống chọi lại với virus

• Từ 1.0 trở lên: hệ miễn dịch có đủ lượng kháng thể chống lại những tác động của virus gây bệnh Rubella.

• Khoảng từ 0.8 - 0.9: với kết quả này, bệnh nhân thường sẽ được làm xét nghiệm bổ sung sau một khoảng thời gian theo chỉ định để xác định chính xác tình trạng cơ thể thật sự nhiễm Rubella hay không, nhằm xem xét áp dụng biện pháp điều trị thích hợp.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ nói chung và xét nghiệm Rubella nói riêng có vai trò rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai

3. Khi nào nên thực hiện xét nghiệm Rubella?

Phụ nữ mang thai cần được xét nghiệm Rubella ở ngay những lần khám thai đầu tiên. Nếu có nghi ngờ bị Rubella (như tiền sử có tiếp xúc với người bị nhiễm, sốt có phát ban) thì cần được chỉ định xét nghiệm Rubella ngay và có thể thực hiện lại sau 1 - 2 tuần tuần để đánh giá chính xác. Những người chưa từng mắc bệnh hoặc chưa được tiêm vắc xin Rubella trước khi mang thai cũng cần lưu ý làm xét nghiệm để ngăn chặn nguy cơ nhiễm bệnh, cũng như phát hiện và có biện pháp xử lý ngay từ sớm.

Bệnh Rubella hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, thế nhưng đã có vaccine phòng chống loại virus này, đây cũng chính là phương pháp tốt nhất giúp phòng ngừa hiệu quả bệnh Rubella. Loại vaccine này cũng đã được đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng dành cho trẻ em. Tuy nhiên, những người sắp có quyết định mang thai vẫn nên thực hiện xét nghiệm kiểm tra số lượng kháng thể và tiêm vaccine nhắc lại nếu cần, nhằm đảm bảo hiệu quả phòng chống bệnh.

Nếu bạn hoặc người thân đã từng mắc bệnh Rubella, hoặc đã tiêm vắc xin phòng Rubella có thể kiểm tra đáp ứng miễn dịch trong cơ thể còn hoạt động tốt hay không. Lúc này, bạn có thể đến với Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Là đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực y tế, cùng đội ngũ nhân viên, y bác sĩ chuyên môn cao, dày dặn kinh nghiệm, được đào tạo bài bản,... sẽ đưa ra những tư vấn chăm sóc sức khỏe chi tiết đối với từng trường hợp cụ thể. 

Đặc biệt, khách hàng cũng có thể sử dụng dịch vụ xét nghiệm Rubella ngay tại nhà theo nhu cầu rất tiện lợi, giúp tiết kiệm thời gian, công sức. Hãy liên hệ với chúng tôi qua đường dây nóng 1900.56.56.56 hoặc trang web medlatec.vn, app MedOn để hẹn lịch sớm nhất.