1. Tìm hiểu tiểu đường type 2

Tiểu đường, hay còn gọi là đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa glucose do thiếu hụt hoặc rối loạn hormone chuyển hóa insulin. Glucose không được chuyển hóa tích tụ lâu trong máu gây nhiều ảnh hưởng tới sức khỏe như: gây rối loạn chuyển hóa lipid, protein, carbohydrate, gây tổn thương tim và mạch máu, thần kinh, mắt, thận,…

tiểu đường type 2 chiếm đến 90% các ca bệnh Tiểu đường

Tiểu đường được chia thành 2 nhóm là: tiểu đường type 1 (do thiếu hụt sản xuất insulin) và tiểu đường type 2 (do sử dụng insulin không đúng cách). Có thể hiểu rằng bệnh tiểu đường type 2 là do đề kháng insulin, nghĩa là cơ thể sử dụng insulin không đúng cách, khiến đường huyết tăng cao. Tuyến tụy vì thế cần tiết tăng insulin để bù thiếu hụt, giữa cho mức đường huyết bình thường.

Thế nhưng theo thời gian hoạt động quá sức, tuyến tụy không tiết đủ insulin đáp ứng yêu cầu cơ thể, khiến đường huyết tăng cao và gây bệnh.

2. Tiểu đường type 2 có thể gây ra các biến chứng nào?

Có tới 90% trường hợp bệnh nhân tiểu đường thuộc nhóm bệnh này. Tình trạng glucose trong máu cao kéo dài gây nên nhiều rối loạn chuyển hóa khác kèm theo, gây tổn thương nhiều cơ quan. 

Tiểu đường type 2 có thể gây biến chứng tim mạch nguy hiểm

Cụ thể, biến chứng bệnh bao gồm biến chứng cấp tính và biến chứng mạn tính.

2.1. Biến chứng cấp tính

Biến chứng cấp tính có thể gặp một số trường hợp như:

Hạ Glucose máu: Người bệnh ăn kiêng quá mức, dùng thuốc hạ đường quá liều sẽ có thể dẫn đến biến chứng này.

Dấu hiệu nhận biết là lời nói, cử chỉ của người bệnh chậm chạp. Cơ thể lúc nào cũng có cảm giác mệt mỏi, buồn ngủ. Ngoài ra còn có thể run, cồn cào, vã mồ hôi,...

Tăng Glucose máu quá cao 

Bệnh nhân sẽ cảm thấy khát nước, tiểu nhiều, yếu cơ, chuột rút,... Nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến hôn mê.

2.2. Biến chứng mạn tính

Biến chứng tim mạch

Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh đái tháo đường type 2, có thể gây tử vong nếu không phát hiện và can thiệp sớm. Tăng đường huyết kéo dài gây ra nhiều bệnh lý động mạch vành, huyết áp cao, cholesterol trong máu cao, dẫn tới các biến chứng tim mạch như: nhồi máu cơ tim, đột quỵ,…

Biến chứng thần kinh

Glucose trong máu cao làm tổn thương thần kinh toàn cơ thể nhưng khu vực bị ảnh hưởng lớn nhất là thần kinh ngoại vi và các chi, đặc biệt là bàn chân. Tổn thương thần kinh ngoại biên ở bệnh nhân tiểu đường gây tình trạng đau, ngứa, mất cảm giác, nhiễm trùng, chấn thương nặng ở chân.

Rất nhiều bệnh nhân đái tháo đường type 2 phải cắt cụt chi khi nhiễm trùng nặng để tránh lây nhiễm cho các cơ quan khác.

Biến chứng thận

Các mạch máu nhỏ ở thận cũng bị tổn thương khi glucose tăng cao mạn tính, gây ảnh hưởng đến hoạt động và chức năng của thận. Đặc biệt ở những người mắc bệnh thận trước đó thì nguy cơ suy thận rất cao. Để giảm nguy cơ bệnh và biến chứng, việc duy trì huyết áp và glucose máu ổn định là rất quan trọng.

Biến chứng mắt

Hầu hết bệnh nhân tiểu đường cả type 1 và type 2 đều dễ phát triển các bệnh lý về mắt gây mù lòa hoặc giảm thị lực. Do đó nếu bệnh nhân thấy có dấu hiệu mắt mờ, mỏi nhanh chóng thì cần sớm kiểm tra và can thiệp. Giữ ổn định huyết áp và mức glucose máu là cách tốt nhất để ngăn ngừa biến chứng này.

 Phụ nữ mang thai mắc tiểu đường type 2 rất nguy hiểm cho mẹ và bé

Biến chứng thai kỳ

Phụ nữ mang thai bị tiểu đường có thể gây nhiều ảnh hưởng đến sự an toàn và phát triển của thai nhi. Nguy cơ có thể gặp như: Thai nhi quá cân, trẻ bị phơi nhiễm glucose máu cao, dễ mắc tiểu đường, trẻ sau sinh hạ đường huyết đột ngột, tai biến sinh nở, chấn thương,…

Như vậy biến chứng tiểu đường type 2 rất nguy hiểm, diễn tiến nhanh và có thể khiến bệnh nhân tử vong bất cứ lúc nào. Vì thế thường xuyên theo dõi, kiểm tra và duy trì mức đường huyết, huyết áp ổn định là cách tốt nhất để ngăn ngừa.

3. Nguyên nhân chính dẫn đến tiểu đường type 2

Nguyên nhân trực tiếp gây bệnh là do chức năng hormone insulin bị suy giảm. Có nhiều yếu tố nguy cơ làm tăng khả năng mắc bệnh, cụ thể thuộc những nhóm đối tượng sau:

- Tiền sử gia đình có người mắc tiểu đường.

- Đã từng bị đái tháo đường thai kỳ

- Chế độ ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh.

- Ít hoạt động thể chất.

- Tuổi tác cao.

- Tăng huyết áp.

- Thừa cân, béo phì.

- Rối loạn lipid máu.

- Rối loạn dung nạp glucose: Tình trạng đường huyết cao hơn bình thường nhưng chưa phải là bệnh đái tháo đường.

4. Làm gì để phòng ngừa tiểu đường type 2?

Tiểu đường type 2 gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe và cuộc sống của người bệnh, hơn nữa y khoa vẫn chưa tìm ra cách điều trị bệnh hoàn toàn. Vì thế phòng ngừa bệnh được coi là yếu tố quan trọng hàng đầu. Khác với tiểu đường tuýp 1, tiểu đường tuýp 2 hoàn toàn có thể dự phòng ngăn ngừa bệnh bằng lối sống, chế độ ăn uống và luyện tập lành mạnh.

Chế độ ăn uống lành mạnh giúp phòng ngừa tiểu đường type 2 hiệu quả

4.1. Chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống lành mạnh, đủ dinh dưỡng được Hiệp hội Đái tháo đường thế giới đưa ra giúp con người ngừa bệnh hiệu quả. Cụ thể:

- Ăn nhiều rau và trái cây tươi: Ăn ít nhất 3 suất rau và tối đa 3 suất trái cây tươi mỗi ngày.

- Ưu tiên uống nước, trà hoặc cà phê thay vì sử dụng các loại nước ngọt, nước ép trái cây có đường hay các loại đồ uống giàu đường khác.

- Hạn chế thức uống có cồn.

- Hạn chế các loại thực phẩm ngọt, chứa nhiều glucose như: socola, mứt, bánh mì trắng, gạo, mì ống,…

- Ưu tiên ăn thịt nạc trắng, thịt gia cầm hoặc hải sản, hạn chế thịt đỏ và các loại thịt chế biến sẵn.

- Sử dụng chất béo không no như: dầu hướng dương, dầu ô liu, dầu ngô, dầu canola thay cho chất béo bão hòa như bơ, dầu cọ, dầu dừa, mỡ động vật,…

4.2. Chế độ luyện tập

Đi bộ: Các chuyên gia khuyến cáo mỗi người nên đi bộ tổng cộng 150 phút mỗi tuần (trung bình 30 phút mỗi ngày), đều đặn các ngày trong tuần, không ngừng tập quá 2 ngày liên tiếp.

Đi bộ hàng ngày cũng giúp ngăn ngừa tiểu đường hiệu quả

Tập kháng lực: bằng các bài tập như nâng tạ từ 2 - 3 lần mỗi tuần, tập 60 phút mỗi lần với người trẻ và chia nhỏ các bài tập với người già và người mắc bệnh xương khớp.

Bên cạnh đó cần lưu ý không tập luyện gắng sức khi glucose huyết tương thấp và cần kiểm tra thường xuyên các biến chứng mắt, thần kinh, tim mạch, chân,… trước khi luyện tập.

Số người mắc bệnh tiểu đường type 2 ở Việt Nam không ngừng tăng lên do lối sống đô thị hóa và người dân còn tiếp xúc hạn chế với các thông tin tuyên truyền. Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC để được hỗ trợ hoàn toàn miễn phí qua tổng đài: 1900 56 56 56.