1. Tại sao trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng?

Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng là hiện tượng gây lo lắng cho không ít bậc cha mẹ. Nguyên nhân gây nên hiện tượng này thường là do:

- Gặp vấn đề về tiêu hóa hoặc dị ứng: khi cơ thể trẻ bị dị ứng hoặc gặp vấn đề với sữa công thức, với thức ăn của mẹ (do trẻ bú sữa mẹ) thì màu sắc của phân có thể thay đổi và phân của trẻ có hạt vàng. Hiện tượng phân trẻ có màu vàng chính là kết quả từ phản ứng của hệ tiêu hóa với thức ăn.

Hệ tiêu hóa bị kích ứng bởi sữa công thức có thể là nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng

- Sữa mẹ: trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng cũng có thể là dấu hiệu bình thường nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn. Sữa mẹ thường chứa nhiều dưỡng chất và chất béo nên có thể khiến phân trẻ có màu vàng và hạt xuất hiện là do hệ tiêu hóa của trẻ phải tiêu thụ với các thành phần khác nhau của sữa mẹ, thường gặp nhất là mảnh vụn mô màng niêm mạc hoặc tế bào.

- Sau tiêm phòng: sau khi đã được tiêm phòng, trẻ có thể gặp một số dấu hiệu bất thường như: bỏ bú, sốt cao, quấy khóc, rối loạn tiêu hóa,... Ngoài ra, trẻ cũng có thể đi ngoài có hạt xanh hoặc vàng. 1 - 3 ngày đầu sau sinh, một số trẻ có thể bị rối loạn tiêu hóa trong, thời gian này nếu thấy con có triệu chứng đi ngoài hạt vàng và không có dấu hiệu giảm dần thì nên đưa con đi khám bác sĩ Nhi khoa.

- Nhiễm trùng đường ruột

Nếu trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng kèm sốt cao, quấy khóc không dứt, da tái, bỏ bú,... thì có thể cảnh báo nhiễm trùng đường ruột. 

2. Trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng như thế nào là bất thường?

2.1. Dấu hiệu trẻ sơ sinh đi ngoài phân bình thường

Bình thường, phân của trẻ sơ sinh có đặc điểm:

- 1 - 2 ngày đầu sau sinh: phân màu xanh đen, hơi sệt và dính. Đây là kết quả của chất nhầy, nước ối và quá trình tiêu hóa của trẻ khi còn ở trong bụng mẹ.

- 3 ngày sau sinh: nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn thì phân sẽ thay đổi dần vì sữa non mà trẻ được bú từ khi chào đời có tác dụng nhuận tràng, kích thích phân su đẩy ra khỏi hệ tiêu hóa tốt hơn. Sự thay đổi này có thể là chuyển từ màu sáng sang hơi vàng hoặc có hạt vàng, lỏng hoặc vón cục. Chỉ cần phân mềm là cha mẹ có thể yên tâm. 

Đặc điểm phân bình thường ở trẻ sơ sinh

Nếu trẻ bú sữa ngoài thì phân có thể có hạt màu nâu vàng hoặc vàng, mùi hơi nặn. Trường hợp trẻ đang bú mẹ chuyển sang dùng sữa công thức thì phân của trẻ sẽ có mùi nặng hơn, hơi sệt như bột hồ và sẫm màu hơn.

2.2. Dấu hiệu trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng bất thường

Hiện tượng trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng được xem là bất thường khi đi kèm với các biểu hiện:

- Quấy khóc nhiều, bỏ bú.

- Đi ngoài trên 8 lần/ngày.

- Phân hôi tanh hoặc có lẫn máu.

- Khi đại tiện trẻ phải rặn đỏ mặt, phân khô và nhỏ.

- Phân có nhiều bọt, mùi chua.

- Trẻ lạnh bụng, sốt cao, da tái.

3. Xử trí như thế nào khi phát hiện trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng?

Khi phát hiện trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng, cha mẹ cần:

- Theo dõi biểu hiện của trẻ

Cha mẹ cần quan sát các biểu hiện toàn thân và hoạt động của con. Nếu thấy trẻ khỏe mạnh, ăn ngủ bình thường và không có triệu chứng khác thì không cần quá lo lắng về màu sắc của phân vì không phải lúc nào phân hạt màu vàng cũng đáng lo ngại và hiện tượng này có thể tự thay đổi theo thời gian.

- Thăm khám bác sĩ

Nếu phát hiện ra các dấu hiệu trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng kèm theo dấu hiệu bất thường như đã nói ở trên thì cha mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế chuyên khoa để có biện pháp xác định nguyên nhân gây ra tình trạng này. 

Trẻ đi ngoài có hạt vàng và quấy khóc liên tục cần được khám bác sĩ Nhi khoa để tìm ra nguyên nhân

- Chú ý dinh dưỡng

Cha mẹ cần đảm bảo rằng trẻ được cung cấp đủ lượng sữa mà trẻ cần tiêu thụ, cần quan tâm đến vấn đề dinh dưỡng của mình để tránh tính trạng trẻ sơ sinh hạt màu vàng xuất phát từ chính thực phẩm mà mẹ tiêu thụ. Tốt nhất trong giai đoạn trẻ gặp tình trạng này mẹ cần tránh dùng chất kích thích, không ăn đồ tươi sống và cần đa dạng dinh dưỡng để con có nguồn sữa chất lượng, không ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ.

Với trẻ dùng sữa công thức thì khi thấy trẻ đi ngoài có hạt vàng cha mẹ nên đổi loại sữa khác cho con, ưu tiên chọn sữa chứa hàm lượng a1-casein thấp để cải thiện tình trạng này. Hầu hết trường hợp trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng xuất phát từ vấn đề dinh dưỡng thường được chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ yêu cầu điều chỉnh chế độ ăn uống của mẹ và trẻ.

- Bổ sung men vi sinh

Men vi sinh có chứa lợi khuẩn sống có tác dụng cân bằng lại hệ vi sinh của đường ruột nên khi thấy trẻ sơ sinh đi ngoài có hạt vàng cha mẹ có thể bổ sung loại men này để cải thiện hệ tiêu hóa của trẻ. Sự có mặt của lợi khuẩn sống trong đường ruột còn kích thích miễn dịch của niêm mạc ruột, nhờ đó mà ngăn ngừa được sự xâm nhập của vi khuẩn có hại vào đường tiêu hóa của trẻ.

Tóm lại, màu vàng có hạt trong trẻ sơ sinh có thể xuất hiện từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong hầu hết trường hợp, nó là một biểu hiện bình thường, nhưng nếu bạn lo lắng về tình trạng này thì có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 đặt lịch khám cùng bác sĩ Chuyên khoa Nhi của Hệ thống Y tế MEDLATEC để kiểm tra, đánh giá đúng về hiện trạng của trẻ.