1. Vắc xin lao và những phản ứng phổ biến 

Vắc xin BCG (Bacille Calmette-Guérin) là loại vắc xin phòng bệnh lao, thường được tiêm cho trẻ sơ sinh. Việc thực hiện tiêm vắc xin lao mang lại những ý nghĩa nhất định đối với sức khỏe, cụ thể: 

• Phòng ngừa bệnh lao: Vắc xin BCG giúp cơ thể tạo ra miễn dịch, giúp bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn gây bệnh lao, đặc biệt là các dạng lao nặng như lao màng não;
• Giảm tỷ lệ tử vong: Nhờ vắc xin BCG, tỷ lệ tử vong do bệnh lao ở trẻ em đã giảm đáng kể;
• Bảo vệ cộng đồng: Khi một cộng đồng có tỷ lệ tiêm chủng BCG cao, nguy cơ bùng phát dịch bệnh lao sẽ giảm đi.

Vắc xin lao mang lại hiệu quả cao trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ 

Sau khi tiêm, cơ thể trẻ sẽ có những phản ứng nhất định để tạo ra miễn dịch. Dưới đây là những phản ứng phổ biến sau khi tiêm vắc xin BCG:

Phản ứng tại chỗ tiêm:

• Sưng đỏ: Vị trí tiêm thường xuất hiện vết đỏ, sưng nhẹ;
• Mụn mủ: Sau vài tuần, tại vị trí tiêm sẽ xuất hiện một mụn mủ nhỏ, rồi vỡ ra và để lại một vết loét nhỏ;
• Sẹo: Vết loét sẽ tự lành và để lại một sẹo nhỏ, thường có đường kính khoảng 5mm. Đây là dấu hiệu cho thấy vắc xin đã có hiệu lực.

Phản ứng toàn thân:

• Sốt nhẹ: Một số trẻ có thể sốt nhẹ sau khi tiêm;

Sốt nhẹ là phản ứng phổ biến của trẻ sau khi tiêm vắc xin lao 

• Quấy khóc, biếng ăn: Trẻ có thể trở nên quấy khóc, bú kém trong vài ngày sau khi tiêm;
• Sưng hạch bạch huyết: Một số trẻ có thể xuất hiện hạch bạch huyết sưng ở nách hoặc cổ.

Các phản ứng trên thường tự khỏi sau vài ngày đến vài tuần và không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường như sốt cao không dứt, sưng tấy, đỏ lan rộng xung quanh vị trí tiêm, xuất hiện mủ nhiều, vết loét không lành, quấy khóc liên tục… cần đưa ngay đến cơ sở y tế để được thăm khám và xử trí kịp thời.

2. Trẻ sơ sinh tiêm mũi lao không bị mưng mủ có sao không? 

Dấu hiệu mưng mủ khi tiêm phòng lao (BCG) là một phản ứng bình thường và khá phổ biến cho thấy cơ thể đang tạo ra miễn dịch. Thông thường, sau khi tiêm khoảng 6-8 tuần trở ra, tại vị trí tiêm sẽ xuất hiện một nốt đỏ, sưng nhẹ và dần dần hình thành một mụn mủ nhỏ.

Việc nhiều phụ huynh lo lắng khi trẻ sơ sinh tiêm mũi lao không bị mưng mủ là hoàn toàn dễ hiểu. Tuy nhiên, mỗi trẻ có phản ứng sau tiêm khác nhau. Việc không xuất hiện tình trạng mưng mủ không có nghĩa là vắc xin không có hiệu quả. 

Nhiều bậc phụ huynh lo lắng trước tình trạng trẻ sơ sinh tiêm mũi lao không bị mưng mủ

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến việc hình thành sẹo sau khi tiêm, bao gồm:

• Cơ địa của trẻ: Mỗi trẻ có một cơ địa khác nhau, khả năng đáp ứng với vắc xin cũng khác nhau;
• Chất lượng vắc xin: Chất lượng vắc xin, cách bảo quản và kỹ thuật tiêm cũng ảnh hưởng đến phản ứng của cơ thể;
• Vị trí tiêm: Vị trí tiêm cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ sưng tấy và hình thành sẹo.

Thông thường, việc không xuất hiện mưng mủ sau khi tiêm phòng lao không có nghĩa là vắc xin không hiệu quả. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ngay cả khi không có sẹo, vắc xin vẫn tạo ra được miễn dịch bảo vệ trẻ khỏi bệnh lao. Nếu sau 6 tháng mà vết tiêm vẫn hoàn toàn bình thường, không có dấu hiệu sưng tấy, mưng mủ, bạn nên đưa bé tới cơ sở y tế để được đánh giá và có hướng xử lý phù hợp.

3. Hướng theo dõi trẻ sau khi tiêm vắc xin lao 

Việc chăm sóc trẻ sau khi tiêm vắc xin lao (BCG) rất quan trọng để đảm bảo trẻ hồi phục tốt và vắc xin phát huy tác dụng tối đa. Dưới đây là một số hướng dẫn chi tiết:

• Vệ sinh vết tiêm: Giữ vệ sinh vị trí tiêm sạch sẽ, tránh cọ xát giúp ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập vào vết tiêm, gây viêm nhiễm đồng thời hỗ trợ vết thương mau lành;
• Cho trẻ bú: Quá trình tiêm chủng có thể khiến trẻ tiêu hao năng lượng. Việc bú hoặc ăn sẽ giúp bé nạp lại năng lượng và phục hồi sức khỏe nhanh chóng; 

Cho trẻ bú đầy đủ sau tiêm để nạp lại năng lượng và phục hồi sức khỏe 

• Theo dõi nhiệt độ: Đo nhiệt độ cho trẻ thường xuyên, đặc biệt là trong 24-48 giờ đầu sau khi tiêm;
• Uống thuốc hạ sốt: Nếu trẻ sốt, có thể cho trẻ uống thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ;
• Vệ sinh sạch sẽ: Khi mụn mủ vỡ ra, cha mẹ cần vệ sinh nhẹ nhàng vùng da bằng cách dùng nước sạch hoặc nước muối sinh lý. 

Mỗi trẻ có một cơ địa khác nhau, nên phản ứng sau  khi tiêm có thể khác nhau. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ. Tóm lại, việc theo dõi trẻ sau khi tiêm vắc xin BCG là rất quan trọng. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn nên đưa trẻ đến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.

Trên đây là toàn bộ lời giải đáp cho những băn khoăn và lo lắng của các bậc phụ huynh khi trẻ sơ sinh tiêm mũi lao không bị mưng mủ. Như vậy, tình trạng này không phải là dấu hiệu đánh giá tính hiệu quả cũng như tác dụng của vắc xin. Điều quan trọng là cha mẹ hãy theo dõi tình trạng sức khỏe của trẻ một cách chặt chẽ và chủ động thăm khám ngay nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào. 

Hiện nay, Trung tâm Tiêm chủng MEDLATEC là một trong những cơ sở đáp ứng dịch vụ tiêm chủng cho đa dạng đối tượng, bao gồm cả trẻ sơ sinh và trẻ em. Đặc biệt, từ nay đến hết 31/3/2025, MEDLATEC triển khai chương trình miễn phí tiêm phòng lao (áp dụng vào thứ Bảy và Chủ nhật hàng tuần). Cha mẹ có nhu cầu thực hiện tiêm chủng cho trẻ hoặc có thắc mắc liên quan hãy liên hệ tới Trung tâm Tiêm chủng MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được giải đáp và hỗ trợ kịp thời.