1. Phân loại và giai đoạn của ung thư bàng quang

1.1. Thế nào là ung thư bàng quang

Bàng quang là một cơ quan rỗng nằm ở bụng dưới, là nơi chứa nước tiểu. Khi thận lọc chất cặn bã từ máu sẽ sản sinh ra nước tiểu và qua hai ống niệu quản, nước tiểu được dẫn vào bàng quang rồi xuyên qua niệu đạo để ra ngoài. Niệu đạo ở nữ giới là một ống ngắn mở ra đúng phía trước, nằm trên âm đạo. Ống niệu quản ở nam giới dài hơn, xuyên qua tuyến tiền liệt rồi qua niệu đạo dương vật.

Ung thư bàng quang thường khởi phát từ tế bào lót mặt trong bàng quang

Ung thư bàng quang là một khối u ác tính khởi phát từ bàng quang, phổ biến nhất là từ các tế bào lót mặt trong của bàng quang. Kích thước của khối u ở mỗi người là không giống nhau và khối u có khả năng phát triển sâu vào trong lớp cơ bàng quang và di căn đến các bộ phận khác.

1.2. Phân loại ung thư bàng quang

Ung thư bàng quang gồm các loại:

- Ung thư tế bào biểu mô chuyển tiếp

Đây là loại ung thư bàng quang phổ biến nhất, xảy ra ở các tế bào lót mặt bên trong bàng quang. Khi bàng quang đầy, tế bào chuyển tiếp sẽ giãn rộng; ngược lại khi bàng quang trống tế bào chuyển tiếp sẽ co thắt lại. Các tế bào này cùng loại với các tế bào lót ở mặt trong niệu quản và niệu đạo, tất cả những nơi này đều có nguy cơ hình thành khối u.

- Ung thư biểu mô tế bào vảy

Trong bàng quang có các tế bào vảy giữ vai trò đáp ứng với nhiễm trùng và kích thích. Chúng có thể tiến triển ung thư theo thời gian. Bệnh lý này hiếm gặp hơn ung thư bàng quang tế bào biểu mô chuyển tiếp. Carcinom tế bào tuyến (Adenocarcinoma) bắt đầu từ những tế bào tạo ra chất nhầy, chất tiết ở trong bàng quang. Adenocarcinoma tương đối hiếm gặp.

- Ung thư phối hợp từ nhiều loại tế bào khác nhau.

1.3. Các giai đoạn ung thư bàng quang

Có thể chia ung thư bàng quang thành 5 giai đoạn như sau:

- Giai đoạn 0: các tế bào ung thư nằm ở lớp bề mặt hay còn gọi là ung thư tại chỗ, có kích thước nhỏ.

- Giai đoạn 1: tế bào ung thư xảy ra trên bề mặt trong bàng quang với kích thước lớn hơn, nhưng chưa xâm lấn tới thành bàng quang.

- Giai đoạn 2: tế bào ung thư đã xâm chiếm vào thành bàng quang nhưng chưa xâm lấn đến các mô xung quanh bàng quang.

Dựa trên mức độ xâm lấn của khối u mà ung thư bàng quang được chia thành 4 giai đoạn

- Giai đoạn 3: tế bào ung thư đã lan rộng đến vùng mô ở xung quanh bàng quang.

- Giai đoạn 4: tế bào ung thư đã lan đến bụng hoặc thành vùng chậu, hạch bạch huyết, xương, gan, phổi.

2. Những triệu chứng của ung thư bàng quang

Các triệu chứng của ung thư bàng quang thường dễ nhầm lẫn với viêm đường tiết niệu nên nhiều người chủ quan, không phát hiện từ sớm. Chuyên gia y tế khuyến cáo: khi thấy những triệu chứng sau đây cần cảnh giác với bệnh lý này:

2.1. Có máu trong nước tiểu

Triệu chứng này rất phổ biến ở những người bị ung thư bàng quang. Nguyên nhân của nó là do khối u lớn dần gây chèn ép, làm tổn thương và chảy máu ở niêm mạc bàng quang. 

Đặc điểm của triệu chứng này là:

- Đi tiểu ra máu đại thể.

- Tiểu ra máu thành từng đợt, không đau, toàn bãi.

Dựa vào đặc điểm tiểu ra máu đại thể có thể khu trú ở vị trí tổn thương phía trên đường tiết niệu. Tiểu ra máu ở đầu lần tiểu thường có nguyên nhân xuất phát từ niệu đạo. Tiểu ra máu ở cuối lần tiểu thường xuất phát từ niệu đạo tuyến tiền liệt  hoặc cổ bàng quang. Trường hợp tiểu ra máu trong suốt lần tiểu thì có thể đã bị tổn thương ở bất kể nơi nào trên đường tiết niệu như niệu quản, thận, bàng quang.

Những trường hợp có tổn thương lành tính hay người bình thường cũng có thể đi tiểu ra máu. Tuy nhiên, nếu tiểu có máu xảy ra ở độ tuổi trên 40 mà không tìm ra nguyên nhân thì nên nghĩ ngay đến ung thư biểu mô đường niệu. 

2.2. Tiểu đau, tiểu khó, tiểu nhiều lần, tiểu rắt và không tự chủ

Do bàng quang bị giảm thể tích hoặc bị kích thích nên người bệnh dễ có hiện tượng tiểu đau, tiểu khó, nước tiểu sẫm màu và tiểu không tự chủ. Những triệu chứng của ung thư bàng quang này thường xuất hiện sớm, trước khi có biểu hiện tiểu ra máu. Đặc biệt, nếu đã uống đủ lượng nước cần thiết cho mỗi ngày mà nước tiểu vẫn có màu sẫm hơn mức bình thường thì cần thăm khám, kiểm tra xem có bị ung thư bàng quang không.

Tiểu ra máu là một trong các triệu chứng của ung thư bàng quang

Ngoài ra người bệnh cũng sẽ thường xuyên buồn đi tiểu nên đi tiểu nhiều lần với lượng nước tiểu ít hoặc không thể tiểu tiện được và tiểu rắt. Khi khối u chèn ép thành hoặc lớp niêm mạc bàng quang nó sẽ khiến người bệnh đi tiểu có cảm giác đau buốt rất khó chịu. Một số trường hợp có thể gặp triệu chứng viêm nhiễm, tắc nghẽn đường tiết niệu do có cục máu đông hoặc do khối u xâm lấn với biểu hiện nhiễm trùng đường tiểu tái phát nhiều lần.

2.3. Một số triệu chứng ở giai đoạn cuối

Bước sang giai đoạn cuối, khi đã di căn, triệu chứng của ung thư bàng quang thường là:

- Đau đầu.

- Đau ở bên phía hông lưng.

- Đau ở vùng xương mu.

- Đau xương.

- Đau ở hạ vị.

- Đau ở tầng sinh môn.

3. Chủ động phòng ngừa ung thư bàng quang

Tất cả chúng ta đều có thể tự chủ động phòng ngừa ung thư bàng quang bằng cách:

- Nói không với thuốc lá và tránh tiếp xúc với khói thuốc lá.

- Nếu làm việc ở môi trường phải tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại thì nên thực hiện bảo hộ lao động tốt.

- Thường xuyên kiểm tra nguồn nước sinh hoạt mà mình sử dụng để xác định nồng độ cũng như hàm lượng của kim loại nặng và một số chất độc hại có trong đó.

- Mỗi ngày uống đủ 2 lít nước để cơ thể được đào thải độc tố và bài tiết thật tốt.

- Chế độ ăn nên giàu vitamin, chất xơ và chất chống oxy hóa.

- Thực hiện khám sức khỏe định kỳ 6 tháng - 1 năm/lần để tầm soát, phát hiện sớm và điều trị kịp thời ung thư bàng quang.

Mặc dù những triệu chứng ung thư bàng quang trên đây chưa đủ cơ sở để khẳng định một người bị mắc bệnh lý này vì nó có thể gặp ở nhiều bệnh lý lành tính khác nhưng chủ động thăm khám ngay khi chúng xuất hiện để làm các xét nghiệm chuyên khoa giúp chẩn đoán bệnh đúng và sớm nhất.

Mọi sự hỗ trợ về y tế đối với ung thư bàng quang, bất cứ khi nào cần bạn đọc có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56, chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn lòng có mặt để hỗ trợ chính xác, an toàn.