1. Như thế nào là ung thư di căn xương?

1.1. Ung thư di căn nghĩa là gì?

Ung thư di căn là tình trạng tế bào ung thư di chuyển khỏi cơ quan ban đầu, đến cư trú và phát triển ở một cơ quan khác, có thể là cơ quan lân cận (gọi là ung thư xâm lấn tổ chức xung quanh) hoặc là cơ quan ở xa (gọi là di căn xa). Tế bào ung thư có khả năng phát triển ngoài nơi chúng bắt nguồn và khi xảy ra điều này tức là ung thư di căn.

Bất cứ bệnh ung thư nào cũng có khả năng di căn nhưng tính chất di căn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Cách thức di căn thường là:

Mô phỏng cơ chế di căn của bệnh ung thư

- Khối u phát triển trực tiếp vào vùng mô lân cận của khối u.

- Tế bào ác tính đi qua dòng máu để đến những nơi xa hơn.

- Các tế bào đi qua hệ thống bạch huyết để đến với các hạch bạch huyết lân cận hoặc xa hơn.

Một số trường hợp ung thư bị di căn nhưng không tìm thấy cơ quan nguyên phát.

1.2. Ung thư di căn xương là như thế nào?

Tình trạng ung thư di căn xương xảy ra khi tế bào ung thư từ khối u nguyên phát và di chuyển đến xương thông qua đường máu hoặc hệ thống bạch huyết. Trong tủy xương có chứa chất nền là các cytokin - các protein có ái lực cao với tế bào ung thư.

Khi di căn đến xương, các tế bào ung thư có thể tồn tại dưới dạng không hoạt động suốt một thời gian dài nên chúng có thể tránh khỏi các phương pháp điều trị. Đến một thời điểm nào đó, tế bào ung thư sẽ nhân lên và phát triển các mạch máu mới đến để cung cấp chất dinh dưỡng và oxy để hình thành một hoặc nhiều khối u mới.

Mọi bệnh ung thư đều có khả năng di căn tới xương. Tuy nhiên, có một số bệnh ung thư đặc biệt có thể làm di căn xương, nhất là ung thư tuyến tiền liệt và ung thư vú. Tình trạng di căn có khả năng phát triển ở bất kỳ xương nào nhưng phổ biến nhất là xương đùi, chậu và cột sống. Bị di căn xương có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh ung thư hoặc nhưng cũng có thể xảy ra sau thời gian dài điều trị ung thư.

2. Tiên lượng sống và dấu hiệu ung thư di căn xương

2.1. Tiên lượng sống của bệnh nhân bị ung thư di căn xương

Ung thư di căn xương là một giai đoạn bệnh nghiêm trọng và khó khăn trong việc kiểm soát. Ở giai đoạn này, phác đồ điều trị của bác sĩ chủ yếu nhằm mục tiêu giảm các triệu chứng của bệnh và giúp người bệnh được kéo dài thời gian sống.

Tùy thuộc vào vị trí di căn của ung thư mà tiên lượng sống của mỗi bệnh nhân sẽ khác nhau

Tùy vào thể trạng, tinh thần của người bệnh và thể loại bệnh ung thư di căn đến xương mà thời gian sống của mỗi bệnh nhân không giống nhau, thường là khoảng 16 - 24 tháng khi được điều trị đúng hướng và tích cực. Do đó, phát hiện để điều trị dấu hiệu ung thư di căn xương từ sớm được xem là yếu tố tiên quyết đối với việc tăng thời gian sống cho bệnh nhân.

2.2. Dấu hiệu ung thư di căn xương

Không phải lúc nào ung thư xương di căn cũng có dấu hiệu để người bệnh nhận biết. Khi tồn tại dấu hiệu, người bệnh thường gặp các tình trạng sau:

- Đau xương: đây thường là dấu hiệu đầu tiên của sự di căn. Cơn đau có thể tăng về mức độ vào ban đêm và giảm xuống khi cử động, không thể tự khỏi mà chỉ dần dần tăng lên.

- Gãy xương: vì bị tổn thương nên xương trở nên yếu hơn làm tăng nguy cơ gãy xương, chủ yếu xảy ra ở cột sống, cánh tay và cánh chân.

- Bí tiểu, tê bì và liệt: xảy ra với trường hợp di căn xương cột sống làm tăng áp lực lên đốt sống.

- Mệt mỏi, chán ăn, khát nhiều, buồn nôn, lơ mơ: đây có thể là dấu hiệu tăng canxi huyết vì sự di căn đến xương làm giải phóng nhiều canxi vào máu.

Có trường hợp bị ung thư di căn xương nhưng không bị đau. Đôi khi, dấu hiệu di căn xương đầu tiên lại là tình trạng xương bị gãy sau chấn thương, cảm giác đau lưng dữ dội kèm tê chân hoặc không tự chủ bàng quang hoặc tiêu hóa. Vì thế, nếu thấy xuất hiện tình trạng này thì người bệnh cần được bác sĩ kiểm tra ngay.

3. Biện pháp chẩn đoán và điều trị ung thư di căn xương

3.1. Chẩn đoán

- Chụp X-quang: là xét nghiệm thường quy đầu tiên dành cho mọi bệnh nhân có dấu hiệu đau, độ nhạy thấp và kết quả âm tính giả chiếm khoảng 3 - 5%. 

- Chụp xạ hình xương: phát hiện di căn xương tương đối nhạy và có thể thăm dò toàn bộ hệ xương. 

Chụp MRI giúp phát hiện chính xác tình trạng ung thư di căn xương

- Chụp cắt lớp (CT Scanner): xác định vị trí để sinh thiết xương. 

- Chụp cộng hưởng từ MRI: cho kết quả hình ảnh xâm lấn tủy và mô mềm lân cận đồng thời thăm dò ống sống.

3.2. Điều trị

Điều trị ung thư di căn xương chủ yếu dựa trên vị trí khởi phát, bản chất mô xương và vị trí di căn. Điều trị hướng đến các triệu chứng người bệnh gặp phải nhằm mục đích giảm đau và cải thiện chất lượng sống. 

Trường hợp ung thư di căn đốt sống chủ yếu mặc áo chỉnh hình hoặc tiến hành bơm xi măng vào trong đốt sống. Nếu hủy xương nhiều sẽ  dùng bisphosphonate để hạ calci huyết và giảm đau. 

Các phương pháp điều trị đặc hiệu ung thư di căn xương gồm: 

- Điều trị tại chỗ: điều trị ngoại khoa và liệu pháp tia X.

- Điều trị toàn thân: kết hợp liệu pháp hóa học và liệu pháp hormon.

- Điều trị triệu chứng: bisphosphonate và calcitonin, điều trị hỗ trợ và giảm đau.

Đối với việc điều trị giảm đau cho bệnh nhân ung thư di căn xương sẽ tiến hành theo 3 bậc thang giảm đau của WHO trong đó ưu tiên thuốc giảm đau đường uống. Nếu bệnh nhân đau dữ dội sẽ dùng ngay bậc 3. 

Các loại thuốc chống viêm không steroid tương đối hiệu quả với đau xương. Thuốc corticoid có thể giảm đau ở đau xương, thần kinh và nội tạng nhưng không có loại corticoid ưu tiên nào và cũng không có liều xác định.

Những thông tin được chia sẻ trên đây nếu có vấn đề nào còn thắc mắc, quý khách hàng có thể liên hệ số điện thoại 1900 56 56 56, tổng đài viên của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn sàng chia sẻ chi tiết hơn để giải tỏa vướng mắc về vấn đề sức khỏe mà quý khách đang quan tâm.