1. Vi khuẩn ăn thịt người là gì?

Thực tế không có loại Vi khuẩn nào thật sự ăn thịt người theo nghĩa đen mà cụm từ này được dùng để miêu tả bản chất của loại vi khuẩn gây ra tình trạng viêm cân mạc hoại tử. 

Viêm cân mạc hoại tử là 1 dạng nhiễm khuẩn sâu bên dưới da không thường gặp và có tốc độ tiến triển rất nhanh. Nguyên nhân bởi độc tố từ vi khuẩn này gây ra viêm và phá vỡ những mô liên kết, các mô mỡ và mô cơ. Loại vi khuẩn thường gây ra viêm cân mạc hoại tử chủ yếu là liên cầu khuẩn beta tan huyết trong nhóm A. 

Viêm khuẩn gây nên viêm cân mạc hoại tử thường là liên cầu khuẩn beta tan huyết nhóm A

Bên cạnh đó, các loại vi khuẩn khác cũng gây ra viêm cân mạc hoại tử như Vibrio vulnificus, tụ cầu vàng, Klebsiella, Clostridium,…

1.1. Liên cầu khuẩn beta tan huyết trong nhóm A

Đây là loại vi khuẩn gram dương, ở trong môi trường nuôi cấy chúng sẽ đứng theo cặp hoặc kết nối nhau tạo thành chuỗi có độ dài khác nhau. Đối với môi trường nuôi cấy thạch huyết cừu, chúng sẽ tập trung thành cụm giống như hình tròn, kích thước nhỏ, từ trong suốt cho đến mờ đục, xung quanh cụm này là 1 vùng hồng hồng cầu bị phá vỡ toàn bộ.

1.2. Vibrio vulnificus

Đây là loài vi khuẩn gram âm có khả năng di chuyển. Vibrio vulnificus thuộc họ Vibrionaceae  của loài Vibrio (có đến 12 loài Vibrio gây bệnh cho con người).

1.3. Tụ cầu vàng (Staphylococcus aureus)

Tụ cầu vàng cũng là loài vi khuẩn gram dương, kỵ khí tùy nghi và thuộc họ Staphylococcaceae. Trong môi trường thạch, tụ cầu vàng có dạng hình tròn, trơn bóng và sau 1 ngày có màu vàng đậm, màu cam hay mà trắng.

Viêm cân mạc hoại tử được chia làm 2 loại:

• Viêm cân mạc hoại tử loại 1: nguyên nhân nhiễm khuẩn hỗn hợp (cùng lúc nhiễm nhiều loài vi khuẩn). Hỗn hợp thường gặp là loại vi khuẩn yếm khí và nhiều loại vi khuẩn yếm khí tùy nghi.

• Viêm cân mạc hoại tử loại 2: nguyên nhân nhiễm liên cầu khuẩn beta tan huyết trong nhóm A. Viêm cân mạc hoại tử loại 2 là loại thường gặp nhất ở các bệnh nhân.

Tại Hoa Kỳ mỗi năm ghi nhận khoảng 600 - 700 ca được chẩn đoán mắc viêm cân mạc hoại tử và tỷ lệ tử vong lên đến 25 - 30%. Viêm cân mạc hoại tử ít gặp ở trẻ em.

2. Đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh cao nhất?

Những người có sở thích ăn sống hải sản hoặc có vết thương hở rồi tiếp xúc với nước biển ấm có Vibrio vulnificus sẽ có nguy cơ mắc bệnh rất cao. Bên cạnh đó, những người có bệnh lý nền, đặc biệt là bệnh nhân gan mạn hay suy giảm chức năng miễn dịch sẽ có nguy cơ rất cao.

Những người thường ăn hải sản sống có nguy cơ cao mắc viêm cân mạc hoại tử

Vì thế, khi cơ thể có vết thương hở hay tổn thương trên da thì không được xuống nước và không được ăn hải sản sống, cụ thể là món hàu sống.

3. Vi khuẩn ăn thịt người xâm nhập bằng con đường nào?

Vi khuẩn ăn thịt người sẽ đi vào cơ thể con người qua những vết thương hở và xâm nhập qua:

• Vết côn trùng cắn.

• Phẫu thuật (trường hợp rất hiếm gặp).

• Vết cắt hay vết trầy xước.

Vi khuẩn ăn thịt người sẽ xâm nhập vào cơ thể người qua các vết cắt, vết xước trên cơ thể

Một vài trường hợp không thể xác định chính xác con đường nhiễm khuẩn ở bệnh nhân. Khi bắt đầu xuất hiện, chúng sẽ tiến triển rất nhanh gây phá vỡ mô liên kết, các mô mỡ và mô cơ.

4. Dấu hiệu cảnh báo nhiễm vi khuẩn ăn thịt người

Những triệu chứng cảnh báo đã nhiễm vi khuẩn ăn thịt người sẽ bắt đầu diễn ra chỉ trong 24h kể từ lúc nhiễm khuẩn. Những triệu chứng này sẽ không xuất hiện đơn lẻ mà thường kết hợp cùng nhau. Những triệu chứng đó chính là:

• Cơn đau tăng dần ở vùng quanh vết thương hoặc vết cắt, nơi trầy xước,…

• Tại vết thương sẽ đau hơn so với độ đau thực tế mà vết thương gây ra cho bệnh nhân.

• Vùng xung quanh vết thương bị sưng, nóng, tấy đỏ.

• Xuất hiện biểu hiện giống bệnh cúm như sốt, tiêu chảy, buồn nôn, chóng mặt và khó chịu.

• Thường có cảm giác khát nước do cơ thể bị mất nước.

Bệnh nhân nhiễm vi khuẩn ăn thịt người thường bị khát nước do cơ thể bị mất nước khá nhiều

Những biểu hiện này sẽ tiến triển dần tại khu vực quanh vị trí bị nhiễm khuẩn trong khoảng từ 3 - 4 ngày sau khi bị nhiễm khuẩn, gồm có:

• Sưng tấy và thậm chí xuất hiện ban tím.

• Mảng da lớn sẽ chuyển thành tím, sau đó sẽ nổi mụn nước có dịch sẫm với mùi khó chịu.

• Da bệnh nhân sạm màu, bị bong da và tuột da khi hoại thư mô diễn ra.

Những triệu chứng nặng sẽ diễn ra khoảng từ 4 -5 ngày sau khi bị nhiễm khuẩn gồm có:

• Tụt huyết áp nghiêm trọng.

• Trạng thái lơ mơ, hôn mê.

• Sốc nhiễm độc.

5. Chẩn đoán bệnh nhân nhiễm vi khuẩn ăn thịt người như thế nào?

Việc phát hiện và chẩn đoán sớm viêm cân mạc hoại tử rất cần thiết do bệnh có mức độ tiến triển rất nhanh. Thế nhưng khá khó để chẩn đoán sớm do các biểu hiện và triệu chứng của bệnh viêm cân mạc hoại tử khá giống với bệnh cảm cúm hoặc 1 dạng nhiễm khuẩn da không nghiêm trọng.

Chẩn đoán bệnh viêm cân mạc hoại tử dựa vào những biểu hiện tiến triển ví dụ như những nốt phỏng dưới da. Các phương pháp xét nghiệm dịch và các mẫu mô được tiến hành giúp nhận diện các loài vi khuẩn người bệnh đã nhiễm.

Người thân và những người xung quanh tiếp xúc với người bệnh viêm cân mạc hoại tử cần phải xem xét và chẩn đoán để kịp thời phát hiện bệnh.

6. Phương pháp điều trị cho bệnh nhân nhiễm vi khuẩn ăn thịt người

Quá trình điều trị sẽ bắt đầu trước khi xác định chính xác nguyên nhân mắc bệnh và cần phải kết hợp với nhiều phương pháp khác nhau. Thời gian chữa trị ở mỗi bệnh nhân là khác nhau do tùy theo tình trạng bệnh. Một số biện pháp điều trị được áp dụng gồm có:

Việc điều trị cần phải kết hợp nhiều phương pháp khác nhau để đạt hiệu quả tốt nhất

• Dùng kháng sinh đường tĩnh mạch.

• Phẫu thuật nhằm cắt bỏ đoạn mô bị tổn thương hay hoại tử để ngăn ngừa nhiễm khuẩn lây lan ra xung quanh.

• Dùng thuốc có tác dụng nâng huyết áp.

• Phẫu thuật cắt bỏ phần chi bị tổn thương ở các trường hợp cần thiết.

• Sử dụng liệu pháp oxy cao áp để xử lý vết thương.

• Theo dõi tim mạch và hỗ trợ oxy.

• Truyền máu.

Vi khuẩn ăn thịt người sẽ gây ra ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng cho sức khỏe con người nếu không may mắc phải. Bệnh này có diễn tiến cực kỳ nhanh với những di chứng khá nặng nề thế nên hãy chủ động trong việc bảo vệ sức khỏe của mình.