1. Thế nào là xơ gan giai đoạn cuối?

Xơ gan là bệnh lý xảy ra do sự tăng sinh xơ hóa ở tổ chức gan, hình thành nên các sợi xơ tại mô gan. Xơ gan xảy ra theo nhiều giai đoạn, xét trên mức độ xơ hóa của gan. 

Khi xơ gan giai đoạn cuối, thường khoảng 80 – 90% lá gan đã bị xơ hóa. Các tế bào gan còn lại không thể đảm nhiệm tốt vai trò của gan nữa, chức năng gan suy giảm, gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nguy hiểm.

Xơ gan giai đoạn cuối không thể điều trị hồi phục, các phương pháp điều trị chỉ để giảm đau đớn, kéo dài sự sống, phòng ngừa biến chứng. Do đó, việc phát hiện và điều trị xơ gan sớm là rất quan trọng, không để bệnh tiến triển đến xơ gan giai đoạn cuối thì điều trị khó khan, tốn kém và không hiệu quả.

Xơ gan giai đoạn cuối không thể điều trị hồi phục

2. Các triệu chứng của xơ gan giai đoạn cuối

Triệu chứng bệnh học chủ yếu của Xơ gan giai đoạn cuối rất đa dạng, nhưng đều là hậu quả khi chức năng gan suy giảm. 

Cụ thể, lúc này tình trạng tăng áp lực tĩnh mạch đã rõ rệt, tuần hoàn bàng hệ, cổ trướng, dạ bụng bóng, tiểu rất ít hoặc vô niệu. Người bệnh tiêu hóa kém nên gầy sút, sắc mặt sạm tối, khó thở. Khả năng thanh lọc và thải độc không còn nên chất độc tích tụ trong cơ thể, khiến da vàng đậm. 

Bệnh nhân có thể bị xuất huyết tiêu hóa, tinh thần bất thường, khi lờ đờ, buồn ngủ khi hưng phấn, mất ngủ hoặc có thể rơi vào hôn mê gan.

Dấu hiệu điển hình nhất, biểu hiện lâm sàng rõ rệt nhất của xơ gan giai đoạn cuối chính là cổ trướng. Cổ trướng xuất hiện ở 75% số người bị xơ gan mất bù. Khi xuất hiện dịch cổ trướng, bụng phình to, người bệnh có cảm giác chướng bụng và đau đớn.

Khi ổ bụng tích tụ một lượng lớn dịch cổ trướng, cơ hoành sẽ bị nhô cao khiến hô hấp khó khăn, thoát vị rốn, bụng phình to như bụng ếch, hai chân phù thũng, gõ bụng có âm đục.

Xơ gan cổ trướng với biểu hiện bụng phình to

Ngoài ra, những triệu chứng khác của xơ gan giai đoạn cuối dưới đây cũng khá thường gặp:

2.1. Đi ngoài phân đen

Nếu đi ngoài phân đen, nhiều khả năng người bệnh đã bị xuất huyết tiêu hóa. Bệnh nhân mắc xơ gan, nhất là giai đoạn cuối rất dễ bị xuất huyết tiêu hóa do tĩnh mạch dạ dày và thực quản bị giãn nở, phình to. 

Triệu chứng này cũng có thể gặp ở người bị loét niêm mạc dạ dày hoặc viêm dạ dày xuất huyết.

2.2. Xuất huyết

Xơ gan giai đoạn cuối nghĩa là bệnh đã diễn ra trong thời gian dài sẽ dễ gây tình trạng xuất huyết tiêu hóa, thậm chí là nôn ra máu. Cơ thể cũng xuất hiện những triệu chứng như nổi mẩn đỏ trên da, chảy máu chân răng, chảy máu cam hay xuất huyết dạ dày.

Những triệu chứng này đều do việc sản xuất các yếu tố đông máu của gan bị suy giảm. Người bệnh còn thường bị thiếu máu do đường ruột hấp thụ kém, suy dinh dưỡng, lá lách sưng to.

2.3. Sốt nhẹ

Xơ gan mất bù cũng gây tình trạng sốt nhẹ, nguyên nhân là do các tế bào gan bị hoại tử, khiến chức năng giải độc gan bị suy yếu, độc tố không bị loại bỏ mà bị đường ruột hấp thụ, lan vào hệ tuần hoàn trong cơ thể. Sốt nhẹ cũng có thể do huyết khối tĩnh mạch cửa, viêm nội mạc hay nhiễm khuẩn thứ phát gây ra.

Xơ gan mất bù có thể gây sốt nhẹ

2.4. Mất cân bằng nội tiết

Xơ gan tiến triển tới giai đoạn cuối sẽ gây tình trạng rối loạn nội tiết, khiến lượng Estrogen, Aldosterone và Vasopressin trong cơ thể tăng cao.

3. Xơ gan giai đoạn cuối có nguy hiểm không?

Xơ gan đã chuyển sang giai đoạn cuối khiến cho sức khỏe người bệnh suy kiệt rõ rệt, gan không còn đảm bảo tốt chức năng của mình, khiến độc tố tồn đọng trong máu rất nhiều. 

Đặc biệt, khi amoniac tồn đọng sẽ gây ra chứng não gan. Bệnh nhân dần mất ý thức về hành vi, lời nói, mắt mờ mất định hướng, yếu cơ, mệt mỏi và dễ đi vào hôn mê. Nếu lúc này có một cơn co giật mà không can thiệp kịp thời, người bệnh có thể tử vong nhanh chóng. 

Bệnh xơ gan có nguyên nhân do rượu bị đánh giá có tiên lượng xấu hơn so với xơ gan do viêm gan hay xơ gan mật.

Tiên lượng sống xơ gan giai đoạn cuối thấp

Ung thư gan được coi là biến chứng nguy hiểm nhất của xơ gan giai đoạn cuối. Với trường hợp khối u ung thư không quá lớn và ít hơn 3 khối u thì có thể xét đến việc ghép gan. Song phương pháp này rất tốn kém và cũng khó thực hiện do cần người cho gan. Bệnh nhân xơ gan giai đoạn cuối sẽ không thể sống hơn 2 năm nếu không được ghép gan. Theo thống kê thực tế thì hầu hết bệnh nhân xơ gan phát hiện  ung thư gan chỉ sống thêm được 6 tháng.

Tiên lượng sống cho người bệnh xơ gan giai đoạn cuối sống phụ thuộc vào nhiều yếu tố, gồm giai đoạn tiến triển của bệnh và tình trạng sức khỏe tổng quát. Xơ gan phát hiện sớm là vô cùng quan trọng, tiên lượng sống của người bệnh xơ gan giai đoạn đầu lên tới 15 - 20 năm. Trong khi đó, xơ gan giai đoạn 2, người bệnh chỉ sống được khoảng 6 - 10 năm. Tỷ lệ sống của bệnh nhân xơ gan giai đoạn cuối chỉ từ 1 - 3 năm. 

Hiệu quả điều trị xơ gan giai đoạn cuối cũng quyết định tiên lượng sống cho bệnh nhân là dài hay ngắn. Nếu được điều trị tích cực, người bệnh có thể cải thiện được triệu chứng và làm chậm tiến triển của bệnh. 

Có đến 30% người bệnh xơ gan ở giai đoạn cuối xảy ra biến chứng chảy máu do giãn tĩnh mạch thực quản. Đây cũng là nguyên nhân gây ra tỷ lệ tử vong cao, có tới 55% người bệnh chết vì chảy máu thực quản lần đầu. Nếu sống sót sau lần này thì 60% sẽ tái phát chảy máu thực quản trong vòng 1 đến 2 năm. Cổ trướng cũng là biến chứng đáng ngại nhất trong xơ gan giai đoạn cuối, người bệnh sau khi phát hiện bị cổ trướng có tỷ lệ tử vong trong vòng 1 năm lên tới 50%.

Trên đây là giải đáp thắc mắc về xơ gan giai đoạn cuối, triệu chứng và tiên lượng sống. Để được tư vấn chính xác nhất, bệnh nhân nên đến khám trực tiếp.