1. Trả lời câu hỏi: Trẻ tiêm phế cầu có bị viêm phổi không?

Lời giải đáp cho thắc mắc trẻ tiêm phế cầu có bị viêm phổi không là trẻ vẫn có thể bị bệnh. Thực tế, ngay cả khi đã tiêm vắc xin phế cầu, một số trẻ vẫn có thể bị viêm phổi. Vì bệnh lý viêm phổi có thể do nhiều tác nhân vi sinh gây ra và phế cầu chỉ là một trong hàng ngàn tác nhân gây viêm phổi ở trẻ em. 

Trẻ tiêm phế cầu có bị viêm phổi không là thắc mắc chung của nhiều ba mẹ

Về cơ bản, vắc xin phế cầu chỉ hỗ trợ phòng ngừa bệnh lý do phế cầu khuẩn gây ra. Bên cạnh đó, hiệu quả của vắc xin có thể thay đổi tùy vào cơ địa của mỗi người. Mặc dù vậy, tiêm vắc xin phế cầu vẫn là một trong những cách phòng ngừa và giảm nhẹ biến chứng nặng của bệnh lý về đường hô hấp khá hiệu quả. 

2. Nguyên nhân khiến một số trẻ bị viêm phổi đã tiêm vắc xin 

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ bị viêm phổi dù đã tiêm vắc xin phế cầu có thể là do: 

2.1. Chủng phế cầu không còn trong vắc xin 

Phế cầu khuẩn thuộc nhóm vi khuẩn Gram (+). Hình dáng của chúng tương tự mũi mác, có thể tồn tại và phát triển trong cổ họng. Đến nay, các nhà khoa học đã tìm ra gần 100 loại huyết thanh phục vụ phân lập, xác định loại vi khuẩn này. 

Một số chủng phế cầu có thể chưa nằm trong danh sách phòng ngừa của vắc xin

Thế nhưng, phần lớn những loại vắc xin phế cầu khuẩn thông dụng hiện nay vẫn chưa thể bao phủ toàn bộ các nhóm huyết thanh trên. Đây là một trong những lý do giải thích tại sao nhiều trẻ tiêm vắc xin phế cầu nhưng vẫn bị viêm phổi. 

2.2. Viêm phổi không phải do nguyên nhân phế cầu 

Nhiễm phế cầu khuẩn không phải nguyên nhân duy nhất gây viêm phổi ở trẻ nhỏ. Tình trạng bệnh lý này đôi khi còn đến từ nhiều nguyên nhân khác như: 

• Do nhiễm các loại vi khuẩn khác: Chẳng hạn như Haemophilus influenzae type B, tụ cầu vàng, liên cầu khuẩn nhóm A, một số vi khuẩn Gram (-) hoặc vi khuẩn kị khí. 
• Do nhiễm virus: Thường gặp hơn cả là virus hợp bào hô hấp (RSV), Rhinovirus, virus cúm, Covid-19, Enterovirus, Herpes. 
• Do nhiễm nấm: Người bị suy giảm hệ miễn dịch khi hít phải bào tử nấm có nguy cơ bị viêm phổi, tái phát bệnh lý. Trong đó, những loại nấm phổ biến có thể gây viêm phổi là Histoplasma, Blastomyces, Candida, Mucor. 

Viêm phổi ở trẻ nhỏ thường đến từ nhiều nguyên nhân

2.3. Hệ miễn dịch của trẻ suy yếu 

Ước tính, tỷ lệ trẻ nhỏ nhiễm phế cầu khuẩn trong họng hầu có thể lên đến 60%. Khi được 24 tháng tuổi, phần lớn trẻ đều có nguy cơ nhiễm một vài loại phế cầu khác nhau. Do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện kết hợp lượng kháng thể từ sữa mẹ giảm dần sau 6 tháng nên trẻ có nguy cơ cao bị nhiễm vi khuẩn phế cầu hoặc những tác nhân gây viêm phổi khác. 

Trong đó, trẻ sơ sinh nhiễm HIV, nhiễm nấm Pneumocystis jirovecii là đối tượng có nguy cơ cao bị viêm phổi. Đồng thời, nhóm trẻ này thường có tỷ lệ tử vong cao hơn các trẻ khác. 

Khi hệ miễn dịch suy yếu, cơ thể của trẻ dễ bị tác nhân gây bệnh tấn công gây viêm phổi

2.4. Vắc xin không đạt hiệu quả phòng bệnh 100% 

Hầu hết các loại vắc xin phòng bệnh đều không thể đạt hiệu quả 100%. Và vắc xin phế cầu cũng không phải ngoại lệ. Mặc dù vậy, vắc xin sẽ giúp giảm nhẹ biến chứng nghiêm trọng trong trường hợp nhiễm bệnh, hạn chế nguy cơ tử vong. 

3. Biện pháp phòng ngừa viêm phổi cho trẻ bên cạnh tiêm vắc xin phế cầu 

Bên cạnh tiêm vắc xin phế cầu, ba mẹ cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa viêm phổi khác cho trẻ. Chẳng hạn như: 

3.1. Cải thiện hệ miễn dịch cho trẻ 

Hệ miễn dịch giữ vai trò như tấm chắn bảo vệ cho cơ thể trước sự tấn công của các yếu tố gây bệnh. Vì vậy nếu muốn phòng ngừa viêm phổi hay bất kỳ bệnh lý nào khác cho trẻ, ba mẹ nên áp dụng các biện pháp hỗ trợ hệ miễn dịch. Cụ thể: 

• Khuyến khích trẻ uống nhiều nước: Giúp hỗ trợ các phản ứng diễn ra trong cơ thể, cải thiện chức năng miễn dịch. 
• Tập cho trẻ thói quen vận động thể chất mỗi ngày: Nhằm tăng cường sự dẻo dai của cơ thể, thúc đẩy khí huyết lưu thông, cải thiện khả năng miễn dịch. Từ đó, cơ thể trẻ có thể chống lại tác nhân gây bệnh hiệu quả. 
• Cho trẻ ngủ đủ giấc: Tạo điều kiện để cơ thể tổng hợp hormone tăng trưởng, đồng thời nâng cao chức năng miễn dịch. 
• Áp dụng chế độ dinh dưỡng khoa học: Trẻ cần được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ từ các loại thực phẩm lành tính, sữa mẹ và sữa công thức. 

Trẻ nhỏ cần được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ để tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể phòng bệnh hiệu quả hơn

3.2. Tiêm các loại vắc xin khác theo khuyến cáo 

Ngoài vắc xin phế cầu khuẩn, ba mẹ cần cho trẻ tiêm đầy đủ loại vắc xin phòng bệnh khác theo khuyến cáo của Bộ Y tế. Đặc biệt là các nhóm vắc xin dưới đây: 

• Vắc xin phòng cúm mùa. 
• Vắc xin phòng bệnh ho gà và bệnh Hib. 
• Vắc xin phòng ngừa não mô cầu. 
• Vắc xin phòng bệnh thủy đậu. 
• Vắc xin phòng bệnh sởi, quai bị và rubella. 

3.3. Vệ sinh cá nhân cho trẻ và môi trường sống xung quanh 

Ngoài tiêm vắc xin và các biện pháp cải thiện hệ miễn dịch, ba mẹ cần chú ý hướng dẫn trẻ vệ sinh cá nhân cũng như môi trường xung quanh. Theo đó, bạn hãy tập cho trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau mỗi lần đi vệ sinh, súc miệng hằng ngày. Đồng thời, ba mẹ cần thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, giặt chăn màn, thay ga giường định kỳ để loại bỏ phần nào tác nhân gây bệnh. 

Ngoài ra, ba mẹ không nên cho trẻ tiếp xúc với người có dấu hiệu mắc bệnh về đường hô hấp, hạn chế lui tới nơi tập trung đông người. Nếu trẻ có dấu hiệu ho dai dẳng, khó thở, lên cơn sốt, bạn cần đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt. 

Đến đây, bạn đọc chắc hẳn đã có lời giải đáp cho câu hỏi trẻ tiêm phế cầu có bị viêm phổi không. Sau khi tiêm vắc xin phế cầu, một số trẻ vẫn có thể bị viêm phổi nhưng triệu chứng thường ít nghiêm trọng, thời gian phục hồi nhanh hơn trẻ chưa tiêm. Tuy nhiên, ngay khi nhận thấy trẻ có biểu hiện bất thường, bạn vẫn nên đưa trẻ đi thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín như Hệ thống Y tế MEDLATEC. Để đặt lịch khám sớm tại MEDLATEC, Quý khách vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.