1. Đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em

1.1. Viêm phế quản phổi ở trẻ em là bệnh như thế nào?

Viêm phế quản phổi trẻ em là tổn thương cấp diễn, lan tỏa cả phế nang, mô kẽ lẫn phế quản. Nguyên nhân gây bệnh bao gồm virus, vi khuẩn, dị ứng,... và các yếu tố góp phần nâng cao nguy cơ mắc bệnh gồm:

- Hệ miễn dịch của trẻ còn yếu.

- Môi trường ô nhiễm gây kích thích đường hô hấp.

- Tiếp xúc với người bị bệnh đường hô hấp.

- Dinh dưỡng không đầy đủ làm suy giảm đề kháng của trẻ.

Suy giảm miễn dịch khiến trẻ dễ bị virus tấn công và mắc bệnh viêm phế quản phổi

1.2. Mức độ nguy hiểm của bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em

Viêm phế quản phổi ở trẻ em ảnh hưởng trực tiếp đến đường hô hấp và khiến trẻ bị khó thở, sốt cao, nhiễm trùng lan rộng,... Không những thế, bệnh còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm với trẻ như:

- Viêm phổi nặng: Nếu viêm phế quản phổi không được điều trị kịp thời, vi khuẩn hoặc virus có thể lan rộng, khiến mô phổi bị tổn thương trên diện rộng.

- Hội chứng suy hô hấp cấp: Xảy ra khi các mô phổi bị tổn thương nghiêm trọng. Trẻ bị hội chứng này cần được nhập viện và can thiệp y tế khẩn cấp để tránh nguy hiểm đến tính mạng.

- Nhiễm trùng huyết: Tác nhân gây bệnh xâm nhập vào máu, cần xử trí ngay lập tức để tránh nguy cơ tử vong.

Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của trẻ và nguyên nhân gây bệnh mà mức độ viêm phế quản phổi ở mỗi trẻ có sự khác nhau. Nếu mắc bệnh ở mức độ nhẹ, trẻ có thể điều trị và chăm sóc tại nhà. Tuy nhiên, nếu bệnh tiến triển với các triệu chứng phức tạp, trẻ cần được can thiệp y tế chuyên sâu và theo dõi tại viện bởi bác sĩ chuyên khoa.

Mặt khác, bệnh lý đường hô hấp này có thể lây lan từ trẻ này sang trẻ khác thông qua không khí và tiếp xúc trực tiếp. Vì thế, trẻ đang mắc bệnh cần được nghỉ học, chăm sóc y tế tại nhà hoặc cơ sở y tế để tránh nguy cơ lây nhiễm bệnh cho trẻ khác.

Viêm phế quản phổi ở trẻ em không điều trị sớm có thể biến chứng viêm phổi nặng

2. Triệu chứng gợi ý và các phương pháp chẩn đoán bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em

2.1. Triệu chứng gợi ý trẻ bị viêm phế quản phổi

- Trẻ bị bệnh viêm phế quản phổi giai đoạn đầu thường có triệu chứng:

+ Ho nhẹ, có thể xuất hiện đờm nhầy. Ho thường nhiều và dữ dội hơn vào buổi đêm khiến giấc ngủ của trẻ bị gián đoạn và trẻ mệt mỏi vào ngày hôm sau.

+ Có thể sốt nhẹ.

+ Đổ mồ hôi nhiều.

+ Chán ăn, ăn không ngon miệng.

- Khi bệnh tiến triển nặng, trẻ có thể có các triệu chứng như:

+ Mệt mỏi kéo dài.

+ Thở có tiếng rít hoặc khò khè.

+ Da xanh hoặc tím tái, nhất là ở môi và đầu ngón tay.

+ Khó thở và thở nhanh.

+ Sốt cao trên 39 độ C, khó hạ sốt dù đã dùng thuốc hạ sốt thông thường.

2.2. Phương pháp chẩn đoán viêm phế quản phổi ở trẻ em

2.2.1. Thăm khám lâm sàng

Để chẩn đoán chính xác viêm phế quản phổi ở trẻ em, bác sĩ thường bắt đầu bằng quá trình hỏi tiền sử và diễn biến bệnh kết hợp khám lâm sàng. Quá trình này giúp bác sĩ đánh giá tình trạng hô hấp và phát hiện các dấu hiệu bất thường ở hệ thống đường hô hấp của trẻ. 

Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi về lịch sử bệnh của trẻ, bao gồm thời gian xuất hiện triệu chứng, cường độ ho, sốt và tình trạng khó thở. Thông qua việc thu thập những thông tin này từ phía cha mẹ, bác sĩ có thể hiểu rõ quá trình phát triển của bệnh và có căn cứ chẩn đoán ban đầu.

Sau đó, bác sĩ thăm khám lâm sàng đánh giá hệ hô hấp qua nhìn, sờ, gõ, nghe xác định các âm thanh bất thường như tiếng thở khò khè, tiếng rít, để đánh giá được tình trạng nặng, cũng như chẩn đoán lâm sàng cho trẻ. Bác sĩ cũng sẽ đo nhiệt độ cơ thể để đánh giá tình trạng sốt của trẻ và quan sát các triệu chứng lâm sàng khác như màu sắc da, môi,...

Trẻ có dấu hiệu nghi ngờ viêm phế quản phổi cần được khám bác sĩ chuyên khoa càng sớm càng tốt 

2.2.2. Kiểm tra cận lâm sàng

Dựa trên kết quả từ quá trình khám lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định những kiểm tra cần thiết để có căn cứ chẩn đoán bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em:

- Chụp X-quang ngực: Phát hiện các vùng viêm, tụ dịch hoặc biến chứng viêm phổi.

- Siêu âm phổi: Phát hiện sự tích tụ của dịch nhầy hoặc mủ trong các khoang phổi.

- Chụp CT-Scanner: Đánh giá chi tiết cấu trúc phổi đối với các trường hợp nghi ngờ biến chứng nặng hoặc cần xác định chính xác vị trí tổn thương.

- Xét nghiệm máu: Đếm số lượng bạch cầu, xác định các chỉ số viêm như protein C-reactive, tốc độ lắng máu,... và kiểm tra các chỉ số khác như điện giải, chức năng gan thận.

- Nuôi cấy đờm: Xác định loại vi khuẩn gây bệnh để bác sĩ lựa chọn đúng loại kháng sinh cần điều trị.

- Xét nghiệm nhanh kháng nguyên: Phát hiện một số virus cụ thể, nhất là virus cúm gây viêm phổi. Kết quả xét nghiệm cũng giúp bác sĩ đưa ra quyết định điều trị sớm và kịp thời, nhất là với các trường hợp trẻ có nguy cơ cao bị biến chứng.

Đối với bệnh viêm phế quản phổi ở trẻ em, việc chẩn đoán sớm là điều cần thiết để phát hiện bệnh trước khi tình trạng của trẻ trở nên nghiêm trọng. Lúc này, bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị kịp thời để ngăn chặn nguy cơ xảy ra biến chứng suy giảm nghiêm trọng sức khỏe và đe dọa đến sự sống của trẻ. 

Ngay khi phát hiện các triệu chứng như ho, sốt, khó thở,... cha mẹ cần đưa trẻ đến khám bác sĩ Nhi khoa để thực hiện các kiểm tra giúp chẩn đoán đúng tình trạng bệnh. Hoặc, cha mẹ cũng có thể liên hệ Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ đặt lịch khám cùng bác sĩ của Hệ thống Y tế MEDLATEC.