1. Một số kiến thức chung về chi lạc tiên

Chi lạc tiên là tên gọi của một chi thực vật với số lượng lên tới gần 500 loài, họ lạc tiên (khoa học thường gọi với tên Passiflora). Các loại cây thuộc chi này hầu hết thân dạng dây leo, một số thân thảo hoặc cây bụi.

Địa điểm phân bố chủ yếu của chúng là các vùng nhiệt đới, trong đó có Việt Nam. Trong chi này, ở nước ta phổ biến là cây lạc tiên, tên khác là dây chùm bao, dây nhãn lồng.

Chúng có đặc tính dạng thân leo, mềm, có đốt với lông được phân bố thưa thớt. lá của chúng màu xanh sẫm, dáng phình to ở đuôi và thon nhọn dần về phía đầu. Kẽ lá là nơi những bông hoa mọc ra. Cánh hoa chủ yếu mang màu trắng nhưng gần về phía nhụy lại phớt tím nhạt và có tua lông bao quanh.

Quả của chúng có cấu tạo hình tròn, khi còn non thì mang màu xanh và chuyển vàng khi chín. Bên trong lớp vỏ mỏng của quả là dịch quả và nhiều hạt nhỏ.

Khí hậu nước ta rất thuận lợi cho sự phát triển của chi này nên có thể dễ dàng bắt gặp chúng tại ven sông, suối, trong các bụi rậm ở vườn nhà.

Ngay ở bụi rậm vườn nhà bạn cũng có thể tìm thấy loài cây này

2. Chi lạc tiên có những lợi ích gì?

Chi lạc tiên từ lâu đã được biết tới và sử dụng như một loại dược liệu, cả ở trạng thái khô và tươi. Đối với những cây tươi, sau khi thu hái có thể sử dụng ngay, song lại không bảo quản được lâu. Trong khi đó, dạng khô lại bảo quản được lâu, dễ vận chuyển và theo các chuyên gia, dù trạng thái khô hay tươi thì những lợi ích của chúng không bị biến đổi.

Cụ thể là nói tới các thành phần có lợi trong chi lạc tiên, không thể không kể tới dẫn xuất harmin, harman,... của alkaloid, saponin, saponaretin cùng nhiều khoáng chất, vitamin khác nữa.

Khi nói tới loại cây này, một số lợi ích thường được biết tới bao gồm:

• Cải thiện tình trạng mất ngủ, nhất là với những người mất ngủ lâu ngày. Sở dĩ có được điều này là do thành phần alcaloid có trong chúng. Đây là chất có tác dụng ức chế sự hoạt động của cafein, từ đó, khiến cho thần kinh được thư giãn, giảm stress và an thần. Bởi vậy, người bệnh có thể ngủ sâu, ngon hơn.

• Do mang vị ngọt, lại có tính bình nên chúng còn được ghi nhận ở vai trò thanh nhiệt, giải độc, tốt cho người bị mụn nhọt.

• Chất flavonoid có vai trò thúc đẩy lưu thông máu nên có thể giúp cho huyết áp, nhịp tim được ổn định.

• Có thể ức chế các cơn co thắt, giúp giãn các cơ trơn nên còn được ứng dụng trong điều trị đau tử cung.

• Các hợp chất có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn trong thành phần của chúng có thể mang lại tác dụng tốt trong cải thiện đau xương khớp hay nâng cao sức khỏe của các bộ phận gan, thận,...

Dù dạng khô hay tươi, chúng đều rất hữu dụng

3. Một số bài thuốc trị bệnh có sử dụng chi lạc tiên

Cây lạc tiên hiện nay không chỉ được sử dụng trực tiếp trong trị bệnh mà việc chiết xuất các thành phần có lợi của chúng để bào chế thuốc cũng được quan tâm.

Một số bài thuốc từ lạc tiên thường gặp, phổ biến như:

Chữa suy nhược thần kinh và mất ngủ

Với những người đang trong tình trạng này, có thể sử dụng cây theo hai cách như sau:

• Dùng để nấu canh: Bạn chọn lạc tiên tươi rồi rửa sạch. Sau khi ngâm với nước muối loãng để có thể loại bỏ các tạp chất, bụi bẩn, có thể sử dụng chúng giống như rau để nấu canh ăn.

• Sắc nước uống: áp dụng với lạc tiên khô, thực hiện bằng cách lấy từ 8 - 16 gam rồi đem nấu với nước để uống hàng ngày, có thể thêm cả tâm sen để hiệu quả được nâng cao hơn.

Chúng mang lại hiệu quả rất lớn với người bị mất ngủ

Chữa viêm da, ghẻ, ngứa

Thường được áp dụng với trường hợp bệnh nhẹ hoặc mới khởi phát. Theo đó, bạn hãy lấy một nắm, to nhỏ tùy vùng da cần điều trị. Sau đó, bỏ vào khoảng 1 lít nước, nấu sôi, đun nhỏ lửa để tinh chất được hòa trong nước. Dùng nước này để tắm, ngâm hoặc thấm lên vùng bị bệnh đều rất tốt.

Giúp mát gan, giải nhiệt

Với mục đích này, bạn nên sử dụng phần quả chín, cụ thể là: lấy khoảng 500 gam đem nấu với 1 lít nước và 250 gam đường rồi dùng nước này uống hàng ngày.

Khi khớp bị đau nhức

Nguyên liệu được sử dụng bao gồm: lạc tiên 500 gam, hoa thiên lý 300 gam, mướp đắng 100 gam. Sau đó, mang cả ba loại đi rửa sạch rồi phơi khô. Sau khi chúng đã khô, bạn có thể sao cho vàng lên và hạ thổ trong thời gian 1 tháng.

Sau một tháng, đem chúng đi tán thành bột mịn và để dùng. Cách dùng rất đơn giản, đó là: mỗi lần, lấy 3 thìa cà phê bột cho vào khoảng 100ml nước nóng, khuấy đều và uống.

Trị căng thẳng

Với những người bận rộn, thường xuyên trong tình trạng mệt mỏi, làm việc quá sức, chịu nhiều áp lực, có thể thực hiện bài thuốc này theo cách:

• Lấy cây tươi, đem đi phơi cho khô hoặc thực hiện sao vàng hạ thổ.

• Khi nấu, có thể cho thêm 250 gam râu ngô, 1/4 thìa muối hạt rồi bỏ vào nồi đất.

• Đổ thêm 500ml nước để đun dưới lửa nhỏ. Khi nước cạn đi một nửa thì tắt bếp. Nước này có thể được uống ngày hai lần vào trưa và tối.

Uống nước lạc tiên có thể giúp giảm căng thẳng

Hỗ trợ hạ huyết áp

• Trong trường hợp này, bạn nên dùng 0.5 kg lạc tiên cùng với 0.1 kg mướp đắng non, 0.3 kg hoa thiên lý, sau đó mang sao vàng hạ thổ rồi tán hỗn hợp trên thành dạng bột mịn.

• Lấy 50 gam đậu xanh đem đi rang chín rồi cũng tán mịn.

• Trộn đều hai loại bột này với nhau.

• Hàng ngày, khi sử dụng, nên lấy một lượng khoảng 3 thìa cà phê rồi quấy cho tan đều trong nước sôi để uống.

4. Sử dụng chi lạc tiên chữa bệnh cần lưu ý những gì?

Mặc dù là loại thuốc từ thảo dược song điều này không có nghĩa là bạn có thể thoải mái sử dụng theo ý thích mà cần được bác sĩ, chuyên gia chỉ định.

Cùng với đó, nên cẩn thận trong việc lựa chọn nguyên liệu. Nếu là tự thu hái, cần ngâm rửa thật sạch để loại bỏ sâu bệnh, bụi bẩn. Nếu là đi mua, cần lựa chọn các cơ sở uy tín để hạn chế việc phun thuốc chống mốc, chống thối.

Sự tư vấn, hướng dẫn của bác sĩ là điều không thể thiếu trong điều trị bệnh

Sau một thời gian sử dụng, nếu sức khỏe không thấy có sự chuyển biến thì cần tới bác sĩ để được điều chỉnh, chỉ định phương pháp khác phù hợp hơn.

Trên đây là những thông tin cơ bản và một số bài thuốc quý có sử dụng dược liệu chi lạc tiên. Để được tư vấn các thông tin liên quan đến sức khỏe, hoặc có nhu cầu đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC, quý khách vui lòng liên hệ tới số 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.