1. Tổng quan về bệnh

Hệ thống tai giữa có vai trò quan trọng trong việc nhận âm thanh và truyền các rung động từ màng nhĩ đến ốc tai. Để thực hiện điều này, hệ thống xương nhỏ trong tai giữa cung cấp sự hỗ trợ cần thiết để chúng ta có thể nghe được âm thanh từ môi trường xung quanh.

Tai người được chia thành 3 phần chính:

• Phần tai ngoài: gồm ống tai, vành tai.

• Phần tai giữa: gồm vòi nhĩ, hòm nhĩ, màng nhĩ và các xương con.

• Tai trong: Bao gồm tiền đình, ốc bán khuyên và ốc tai. Nhiệm vụ chính của tai trong là chuyển đổi rung động âm thanh từ tai giữa thành tín hiệu thần kinh. Hệ thống tiền đình ốc tai cũng góp phần vào việc duy trì thăng bằng của cơ thể.

Mọi độ tuổi đều có thể bị viêm tai giữa, trong đó trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ dưới 2 tuổi là nhóm thường gặp nhiều nhất. Nguyên nhân chính là do vòi Eustache của trẻ trong độ tuổi này chưa hoàn thiện về cấu trúc và chức năng, đồng thời hệ miễn dịch của trẻ còn yếu dễ bị tác động bởi vi khuẩn và virus gây bệnh.

Viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh khiến nhiều bậc cha mẹ lo lắng

2. Nguyên nhân gây ra viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh là gì?

Viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh phần lớn được gây ra bởi vi khuẩn và virus. Trong đó, chủ yếu là vi khuẩn từ ruột như Escherichia coli và Staphylococcus aureus, đặc biệt là các vi khuẩn gram âm,...

Vi khuẩn có thể xâm nhập vào tai giữa của trẻ sơ sinh thông qua dịch đờm hoặc dịch tiết từ mũi họng khi trẻ gặp các vấn đề về sức khỏe như: dị ứng, nhiễm trùng đường hô hấp hoặc bị ốm sốt.

Sự không hoàn thiện về cấu trúc và chức năng của vòi Eustache là một nguyên nhân chủ quan khác dẫn đến tỷ lệ cao viêm tai giữa ở trẻ từ 3 tháng đến 3 tuổi nhiều hơn so với các độ tuổi khác.

Viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh có thể xuất phát từ một số yếu tố khác sau đây:

• Dị ứng có thể do thức ăn hoặc điều kiện thời tiết.

• Cảm lạnh, ho, ốm sốt và dịch đờm từ đường hô hấp có thể tràn vào tai.

• Polyp có thể gây tắc nghẽn ở tai giữa.

• Khi nước vào tai không được làm vệ sinh kịp thời.

• Sữa bị trào vào tai do tư thế bú không đúng cách.

• Môi trường sống ô nhiễm hoặc tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá.

• Vệ sinh tai không đúng cách.

• Hệ miễn dịch yếu, không đủ khả năng chống lại virus và vi khuẩn gây bệnh.

Viêm tai giữa cũng có thể do cảm lạnh gây ra

3. Dấu hiệu viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh

Các dấu hiệu của viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh mà cha mẹ nên lưu ý để nhận biết:

• Trẻ có triệu chứng đau đầu, sốt cao (>39 độ C).

• Trẻ thường xuyên có hành động kéo hoặc chạm vào vành tai và không cho người khác chạm vào tai vì cảm thấy đau.

• Trẻ có thể quấy khóc và gặp khó khăn trong việc ngủ.

• Trẻ có biểu hiện biếng ăn, bỏ bữa, không thích ăn và có thể gặp tiêu chảy.

• Trẻ phản ứng chậm hoặc kém nhạy trước âm thanh.

• Trong ống tai của trẻ, có thể thấy mủ hoặc dịch màu vàng chảy ra.

Khi cha mẹ nhận thấy các dấu hiệu viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh trên đây thì nên đưa con đi khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Khi bị viêm tai giữa trẻ thường quấy khóc và khó đi vào giấc ngủ

4. Điều trị

Sử dụng thuốc

Tùy thuộc vào triệu chứng và tình trạng bệnh của trẻ sơ sinh mà bác sĩ kê các loại thuốc như thuốc kháng histamin, thuốc chống viêm và giảm phù nề, thuốc kháng sinh, đồng thời thực hiện bơm hơi vào vòi nhĩ và xịt mũi. Thời gian sử dụng thuốc thường kéo dài từ 1 đến 2 tuần.

Đồng thời, bác sĩ cũng sẽ kê đơn thuốc nhỏ tai để ngăn chặn tình trạng mủ gây tắc nghẽn ống tai.

Phẫu thuật

Trong trường hợp viêm tai giữa có dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng và trẻ không phản ứng với phác đồ điều trị thuốc, phẫu thuật ngoại khoa có thể được thực hiện. Các phương pháp phẫu thuật như cắt bỏ amidan, nạo VA hoặc đặt ống thông khí sẽ được xem xét tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của từng trẻ.

5. Phòng ngừa

Dưới đây là những gợi ý cho các bậc phụ huynh nhằm giúp trẻ tránh bị viêm tai giữa:

• Khuyến nghị cho trẻ sơ sinh được bú sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu đời nhằm tận dụng kháng thể tự nhiên có trong sữa mẹ, giúp bảo vệ bé chống lại các tác nhân gây bệnh.

• Nên đảm bảo cho trẻ được bú theo đúng tư thế, tránh cho bé bú khi nằm để tránh nguy cơ sặc sữa lên mũi và vào tai.

• Cần chú ý không để nước bắn vào tai trẻ khi tắm gội để tránh tình trạng nước xâm nhập vào tai.

• Nên dùng tăm bông sạch để vệ sinh tai của trẻ, nhưng cần hạn chế chọc sâu vào bên trong tai để tránh gây tổn thương cho các cấu trúc tai của bé.

• Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc lá.

• Tiêm chủng đầy đủ, đúng hẹn.

Tiêm chủng đúng hẹn sẽ giúp giảm nguy cơ trẻ mắc viêm tai giữa

Viêm tai giữa là một vấn đề phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Mặc dù không phải là một bệnh nghiêm trọng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách có thể gây ra những biến chứng ảnh hưởng đến thính lực và sức khỏe của trẻ. Vì vậy, khi cha mẹ ngay khi phát hiện các dấu hiệu viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh cần đưa trẻ đi khám ngay tại các cơ sở y tế uy tín.

Quý phụ huynh có thể liên hệ và đặt lịch khám tại Hệ thống Y tế MEDLATEC để được đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm trực tiếp thăm khám, điều trị cho bé. Để được tư vấn thêm hoặc đặt lịch khám, quý vị hãy gọi đến hotline của bệnh viện theo số 1900 56 56 56.