1. Tìm hiểu chung về thuốc sắt

1.1. Sắt là gì?

Sắt là một trong những khoáng chất cần thiết đối với cơ thể chúng ta. Sắt chiếm tỉ lệ 0.004% được phân bố ở mỗi tế bào của cơ thể. Sắt có vai trò hỗ trợ cho quá trình tổng hợp hemoglobin và myoglobin.

Trong đó, hemoglobin làm nhiệm vụ vận chuyển oxy đến các tế bào và myoglobin đóng vai trò dự trữ oxy cho cơ thể. Bên cạnh đó, sắt còn đóng vai trò nhân tố tạo thành nhân tế bào và các enzim xúc tác quan trọng, thúc đẩy hệ miễn dịch. Ngoài ra còn giúp cho trẻ em phát triển một cách khỏe mạnh, làm giảm cơn đau bụng kinh, giảm sự mệt mỏi, giải phóng năng lượng,… Đặc biệt phụ nữ mang thai cần phải bổ sung thuốc sắt đầy đủ mỗi ngày.

Sắt là khoáng chất không thể thiếu đối với cơ thể

1.2. Sắt được cơ thể hấp thụ như thế nào?

Quá trình cơ thể hấp thụ sắt được bắt đầu ở dạ dày nhưng đa số diễn ra ở hành tá tràng và ít hơn ở đoạn đầu ruột non. Để cơ thể hấp thụ được, sắt từ dạng ferric Fe3+ sẽ thành dạng ferrous Fe2+.

Đối với trường hợp thiếu sắt, 1 lượng lớn sắt sẽ được hấp thụ qua diềm bàn chải, tới tế bào niêm mạc ruột, máu rồi đến tĩnh mạch cửa. Khi cơ thể thừa sắt thì ngược lại, lượng sắt hấp thụ sẽ giảm bớt.

2. Cơ thể của chúng ta sẽ ra sao nếu thiếu sắt?

Thiếu máu là căn bệnh thường gặp ở mọi đối tượng đặc biệt là trẻ em và phụ nữ có thai. Có rất nhiều nguyên nhân khiến cơ thể thiếu máu như do thiếu sắt, mất máu trong chu kỳ kinh nguyệt, sau khi phẫu thuật hay rối loạn chuyển hóa sắt bẩm sinh. Thiếu máu bởi sắt được gọi là thiếu máu sắt.

Thiếu máu do sắt gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm cho sức khỏe:

• mệt mỏi: cơ thể thường rơi vào tình trạng mệt mỏi bất thường với các biểu hiện như yếu ớt, không còn năng lượng để hoạt động khiến bạn khó tập trung, giảm thiểu năng suất làm việc.

Xanh xao hay mệt mỏi là hệ quả do việc thiếu máu gây nên

• Da xanh xao và niêm mạc bị nhợt nhạt: nếu cơ thể thiếu sắt sẽ không tạo ra đủ số lượng hemoglobin cần thiết cho các tế bào máu khiến da xanh xao, niêm mạc nhợt.

• Khó thở, tức ngực: nguyên nhân do thiếu hụt lượng hemoglobin nên quá trình vận chuyển oxy đến tế bào bị ảnh hưởng. Từ đó khiến bệnh nhân cảm thấy đau ngực, khó thở khi cố gắng hoạt động, làm việc.

• Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt: khi não không được cung cấp đầy đủ oxy do thiếu sắt sẽ khiến người bệnh bị nhức đầu, hoa mắt và chóng mặt.

• Tim đập nhanh, lưỡi và miệng bị sưng, móng tay và chân dễ gãy, da tóc bị hư tổn,…

3. Vai trò của sắt đối với cơ thể

Chất sắt rất cần cho cơ thể trong việc tạo thành hemoglobin - 1 thành phần quan trọng của máu và nuôi dưỡng oxy cho cơ thể. Hơn nữa, chất sắt là thành phần dinh dưỡng không thể thiếu đối với phụ nữ có thai và trẻ em.

3.1. Đối với phụ nữ có thai

Phụ nữ trong thời gian có thai sẽ chứng kiến nhiều sự thay đổi về mặt tâm sinh lí thế nên chúng ta thường thấy rằng thiếu máu là tình trạng phổ biến ở phụ nữ mang thai.

Vì vậy, chế độ dinh dưỡng của bà bầu cần bổ sung chất sắt trong suốt quá trình mang thai giúp tái tạo máu hiệu quả hơn. Và trong thời gian này mẹ bầu cũng cần nạp thật nhiều dưỡng chất cho thai nhi hấp thụ thế nên khó để đảm bảo đủ hàm lượng khoáng chất cần thiết.

Thế nên mẹ bầu cần bổ sung sắt từ các thực phẩm chức năng cũng như uống thuốc sắt hằng ngày. Việc uống sắt giúp phòng tránh thiếu máu và tốt cho thai nhi. Tiếp đó, trong quá trình hình thành các cơ quan mà đặc biệt là não bộ rất cần được bổ sung đầy đủ những khoáng chất cần thiết trong đó có chất sắt.

Vì vậy trong thời gian mang thai các mẹ nên uống thuốc sắt mỗi ngày giúp bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và con.

Thuốc sắt rất cần cho cả mẹ bầu và thai nhi phát triển khỏe mạnh

3.2. Đối với trẻ em

Không chỉ có thai nhi mà trẻ em cũng rất cần được cung cấp đầy đủ khoáng chất mỗi ngày. Uống sắt vừa giúp trẻ bổ sung chất sắt do thiếu máu vừa hỗ trợ việc hấp thu canxi cho hệ xương phát triển hoàn thiện.

Để con trẻ phát triển khỏe mạnh và sức khỏe toàn diện thì cha mẹ cần chú ý bổ sung chất sắt mỗi ngày cho trẻ.

4. Những lưu ý cần biết khi uống thuốc sắt

• Không nên uống canxi cùng lúc với thuốc sắt do liều lượng canxi đạt 300mg sẽ ảnh hưởng xấu đến sự hấp thụ sắt của cơ thể. Đấy chính là lưu ý đầu tiên bạn cần biết khi uống sắt. Cần chú ý liều lượng và thời gian uống thuốc giúp hạn chế những tác dụng phụ do 2 khoáng chất này cản trợ sự hấp thu lẫn nhau.

• Vitamin C có khả năng khử Fe3+ thành Fe2+ giúp sắt dễ hấp thụ, thế nên bạn hãy uống nước cam giúp cơ thể hấp thu sắt một cách tốt nhất. Protein có trong động vật cũng có chứa thành phần có khả năng giúp cơ thể hấp thu sắt tốt hơn, vậy nên hãy bổ sung vào thực đơn thịt cá cho bữa ăn mỗi ngày.

• Không được dùng các chất kích thích như trà, cà phê hay nước ngọt có gas do chúng làm cản trở sự hấp thụ sắt của cơ thể.

• Không nên dùng chung thuốc sắt với các loại thuốc kháng sinh thuộc nhóm tetracyclin, nhóm quinolon, thuốc chống acid, hormon tuyến giáp.

• Do sắt được hấp thu tốt nhất lúc bụng đói thế nên không nên uống sau khi ăn. Thức ăn sẽ làm cản trở sự hấp thụ sắt của cơ thể. Vì vậy thời gian phù hợp nhất để uống sắt là trước hoặc sau khi ăn từ 1 - 2 giờ. Hãy uống thật nhiều nước, ít nhất là nửa cốc khi uống sắt và không nên nhai viên thuốc lúc uống (thuốc dạng viên).

• Trẻ em dưới 12 tuổi và người già không nên sử dụng chất sắt ở dạng viên mà nên sử dụng ở dạng giọt hay siro. Cần sử dụng đúng với chỉ dẫn liều lượng về số lượng giọt hoặc muỗng đong phù hợp từng lứa tuổi. Thuốc sắt siro khi uống sẽ làm cho răng đen thế nên hãy sử dụng thêm ống hút hoặc pha với nước rồi uống.

Đối với trẻ em nên cho trẻ uống sắt dạng siro

• Bổ sung vào thực đơn những thực phẩm dồi dào chất sắt: hàu, thịt bò, cá, hoa quả giàu vitamin C giúp cơ thể hấp thu sắt tối ưu.

Thuốc sắt là khoáng chất không thể thiếu đối với cơ thể. Hãy bổ sung đầy đủ lượng sắt mỗi ngày cho bạn và cả gia đình.