1. Triệu chứng điển hình của cơn sốc tim

Sốc tim thường xảy ra sau hoặc đồng thời với cơn đau tức ngực, nhồi máu cơ tim, gây tỉ lệ tử vong rất cao. Nếu được can thiệp cấp cứu kịp thời, khoảng 50% bệnh nhân bị sốc tim có thể sống sót, song ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng là rất nghiêm trọng. Thời gian cung cấp máu và oxy gián đoạn càng kéo dài thì biến chứng càng nguy hiểm.

Sốc tim có thể khiến bệnh nhân tử vong nhanh chóng

Cơn sốc tim thường xảy ra rất đột ngột, triệu chứng rõ ràng như sau:

• Khó thở nghiêm trọng.

• Thở nhanh.

• Mạch yếu..

• Nhịp tim nhanh.

• Mất ý thức.

• Da nhợt nhạt.

• Đổ mồ hôi.

• Bàn tay hoặc bàn chân lạnh.

• Hạ huyết áp.

• Đi tiểu ít, bí tiểu.

Do sốc tim thường xảy ra ở bệnh nhân có bệnh lý tim trước đó, có cơn đau thắt ngực nghiêm trọng nên có thể phòng ngừa trước ở đối tượng nguy cơ này. Nhận diện cơn đau thắt ngực có thể gây sốc tim với đặc điểm như: đổ mồ hôi, cảm giác đau, căng tức như có vật đè nặng giữa lồng ngực, đổ mồ hôi, buồn nôn, nôn mửa, hoa mắt chóng mặt đột ngột,…

Sốc tim thường gặp ở bệnh nhân có tình trạng đau thắt ngực

2. Kỹ thuật chẩn đoán và điều trị tĩnh trạng sốc tim hiệu quả

Cần chẩn đoán khẩn cấp tình trạng sốc tim để xác định dấu hiệu, mức độ sốc, tìm ra nguyên nhân và điều trị ngay lập tức nhằm giảm thiểu tối đa tổn thương do thiếu oxy ở tim cũng như các cơ quan khác.

2.1. Chẩn đoán sốc tim

Chẩn đoán sốc tim dựa trên triệu chứng sốc cũng như kết quả của một số thử nghiệm, xét nghiệm cận lâm sàng như:

Đo huyết áp

Bệnh nhân sốc tim có huyết áp rất thấp.

Xét nghiệm máu

Kết quả xét nghiệm cho biết có tình trạng tổn thương nội tạng, đau thắt ngực hay nhiễm trùng hay không. Ngoài ra, có thể cần xét nghiệm máu để đo nồng độ oxy, hay còn gọi là xét nghiệm khí máu động mạch.

Điện tâm đồ ECG

Đây là kỹ thuật giúp ghi lại hoạt động dẫn truyền tín hiệu điện để tim đập theo nhịp đều đặn, dựa trên gắn điện cực trên da. Khi có tổn thương ở cơ tim, việc dẫn truyền xung điện cũng sẽ bất thường.

X-quang ngực

Kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh này cho phép bác sĩ quan sát, kiểm tra hình dạng và kích thước của tim cũng như mạch máu xung quanh. Bác sĩ thường sử dụng kỹ thuật này để chẩn đoán, đánh giá tình tụ tích tụ dịch trong phổi gây sốc tim.

Chụp X-quang thường dùng trong chẩn đoán sốc tim

Chụp động mạch vành

Dung dịch cản quang được đưa vào động mạch, sau đó chụp X-quang sẽ thấy rõ hệ mạch máu cũng như tình trạng hẹp, tắc nghẽn mạch máu nếu có.

Siêu âm tim

Kết quả siêu âm cho phép bác sĩ kiểm tra trực tiếp, nhanh chóng tình trạng tim có bị tổn thương hay dị tật cấu trúc hay không.

2.2. Điều trị sốc tim khẩn cấp

Ngay khi nhập viện cũng như chẩn đoán sơ bộ, bệnh nhân suy tim cần được cung cấp oxy khẩn cấp, ngoài ra sử dụng máy trợ thở, đưa thuốc và truyền dịch qua đường tĩnh mạch để đảm bảo sự sống cho người bệnh.

Cụ thể, các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:

• Điều trị sốc tim cần truyền khẩn cấp dung dịch và huyết tương qua đường tĩnh mạch, đảm bảo khả năng bơm máu của tim được phục hồi nhanh nhất. Các thuốc được truyền khẩn cấp bao gồm:

• Hoạt chất gây co cơ: có tác dụng cải thiện chức năng của cơ tim trước khi biện pháp điều trị khác được can thiệp, thường là Dopamine hoặc Norepinephrine.

• Aspirin: Hoạt chất này được sử dụng ngay lập tức cho bệnh nhân sốc tim nhằm giảm nguy cơ cơ đông máu, giúp máu lưu thông được qua khu vực động mạch hẹp. Đặc biệt bệnh nhân mắc bệnh tim có nguy cơ sốc tim hoặc đột quỵ cao cần sử dụng Aspirin theo chỉ định của bác sĩ ngay khi triệu chứng của cơn đau thắt ngực.

Thuốc truyền tĩnh mạch giúp cứu sống bệnh nhân bị sốc tim

• Thuốc chống kết tập tiểu cầu: Có thể sử dụng các thuốc tương tự như Aspirin trong trường hợp dị ứng hoặc không đáp ứng như thuốc chẹn thụ thể Glycoprotein hoặc Clopidogrel đường uống.

• Thuốc tan huyết khối: có tác dụng làm tan cục máu đông hoặc sợi huyết để tan huyết khối, đảm bảo duy trì máu nuôi đến tim. Phải sử dụng thuốc tan huyết khối sớm ngay khi có dấu hiệu đau tức ngực của sốc tim để tăng khả năng sống sót cho người bệnh.

• Thuốc làm loãng máu: Một số thuốc làm loãng máu có thể truyền cho người bệnh sốc tim để ngừa hình thành cục máu đông, tiêu biểu như Heparin đường tiêm tĩnh mạch.

Bệnh nhân được truyền thuốc, trợ thở kịp thời sẽ có cơ hội duy trì sự sống cao, tuy nhiên vẫn cần điều trị nguyên nhân triệt để.

2.3. Điều trị sốc tim từ nguyên nhân

Chẩn đoán nguyên nhân và tình trạng chính xác có thể thực hiện sau khi cứu sống bệnh nhân sốc tim, nhằm đảm bảo và phục hồi lưu lượng máu nuôi qua tim như:

Thủ thuật y khoa

Đặt ống nong Stent và tạo hình mạch máu tại vị trí mạch bị tắc nghẽn thực hiện đồng thời khi thực hiện đặt ống thông tim. Thông thường, ban đầu ống thông được đưa tới động mạch bị chặn, tự phồng lên để mở rộng mạch máu hẹp. Sau đó Stent kim loại được đặt cố định để duy trì kích thước lòng mạch ổn định, thông thoáng.

Bơm bóng: Ở kỹ thuật này, bóng được bơm sẽ đưa vào động mạch chủ để cung cấp hơi cho động mạch chủ, hỗ trợ lưu thông máu tốt hơn.

Đặt Stent giúp mở rộng lòng mạch hẹp gây sốc tim

Hỗ trợ cơ học: Nhiều kỹ thuật mới có thể cải thiện lưu lượng máu và đảm bảo cung cấp oxy cho cơ thể, hỗ trợ hoạt động cho tim như oxy hóa máu bằng màng ngoài cơ thể.

Phẫu thuật

Khi những kỹ thuật y khoa đơn giản trên không đạt hiệu quả điều trị tốt, bệnh nhân có thể được đề nghị phẫu thuật lớn như:

• Phẫu thuật bắc cầu động mạch vành.

• Lắp đặt thiết bị hỗ trợ tâm thất.

• Phẫu thuật chữa trị tổn thương tim.

• Ghép tim.

Sốc tim là tình trạng cấp cứu nguy hiểm, nếu không được can thiệp y tế ngay lập tức, bệnh nhân có thể tử vong nhanh chóng. Sau cấp cứu, bệnh nhân cũng cần phải kiểm tra chức năng các cơ quan để đánh giá tổn thương do thiếu oxy trong thời gian sốc tim gây ra.