1. Sorbitol là gì và công dụng của thuốc Sorbitol

1.1. Về hợp chất Sorbitol

Sorbitol (glucitol) là tên của một carbohydrate và một loại rượu đường. Hợp chất này tìm thấy trong tự nhiên ở các loại trái cây có vị ngọt như mơ, táo, lê, mận,... Hiện nay, trong sản xuất công nghiệp, hợp chất Sorbitol chủ yếu được sản xuất thông qua biện pháp hydro hóa glucose và dùng trong nhiều ngành như: mỹ phẩm, thực phẩm, sinh học, y dược,…

1.2. Thuốc Sorbitol là gì?

Sorbitol được dùng trong y học để làm thuốc nhuận tràng với mục đích điều trị triệu chứng táo bón và xếp vào nhóm thuốc nhuận tràng thẩm thấu. Ngoài ra, đây còn là hợp chất dùng để giữ độ ẩm, tạo kết cấu và tăng vị ngọt cho sản phẩm đồng thời hỗ trợ sức khỏe răng miệng và hệ tiêu hóa.

Thuốc Sorbitol dạng bột

Vậy thành phần chính Sorbitol là gì? Thuốc được làm bởi thành phần chính là Sorbitol, có vị ngọt bằng gần 1/2 vị ngọt của mía đường, dùng được ở dạng đặt hoặc uống. Khi đi vào cơ thể, Sorbitol được chuyển hóa thành fructose rồi tiếp đến là glucose nhờ sự hỗ trợ của men sorbitol - dehydrogenase.

Thuốc Sorbitol hoạt động thông qua việc hút nước vào lòng ruột từ các mô lân cận để thúc đẩy nhu động ruột sau khi uống thuốc được khoảng 15 phút - 1 giờ. Nhờ việc dùng thuốc mà phân trở nên mềm hơn, đại tiện trở nên dễ dàng hơn.

Thuốc Sorbitol được bào chế dưới dạng:

- Dạng đường uống: bào chế dưới dạng bột và được đóng thành gói 5g với thành phần chính là Sorbitol hoặc đóng dạng dung dịch có chứa tới 70% Sorbitol.

- Dạng viên đặt: dùng để đặt vào bên trong trực tràng.

1.3. Công dụng của thuốc Sorbitol

Các công dụng chính của thuốc có thể kể đến như:

- Kích thích nhu động ruột: thuốc làm gia tăng áp suất thẩm thấu ở ruột, nhờ đó mà khiến cho trương lực nước tại đây tăng lên. Kết quả là kích thích tiết Cholecystokinin - Pancreazymin để tăng nhu động ruột, khiến cho phân mềm hơn, đại tiện dễ hơn và số lần đại tiện tăng lên.

- Hỗ trợ quá trình tiêu hóa: kích thích bài tiết dịch tụy để việc tiêu hóa trở nên dễ hơn. Cũng vì thế mà thuốc còn có tác dụng hỗ trợ cho những trường hợp bị khó tiêu. Nhờ có việc dùng thuốc mà quá trình hydrat hóa được thúc đẩy, việc chuyển hóa thức ăn trong đường ruột trở nên dễ dàng.

Về cơ bản, nếu bạn đang băn khoăn công dụng của Sorbitol là gì thì có thể hiểu rằng đây là loại thuốc nhuận tràng, chủ yếu dùng trong điều trị bệnh lý có triệu chứng khó tiêu, táo bón như viêm đại tràng thể táo bón, hội chứng ruột kích thích,... Ngoài ra, một số trường hợp khác cũng có thể dùng Sorbitol như một dạng dung dịch để rửa trong và sau phẫu thuật tiết niệu.

2. Hướng dẫn dùng thuốc Sorbitol

2.1. Các trường hợp chỉ định/chống chỉ định đối với thuốc

- Chỉ định: với những công dụng như đã nêu ở trên, Sorbitol được chỉ định sử dụng đối với những trường hợp:

Thuốc Sorbitol chủ yếu được dùng để điều trị táo bón kéo dài

+ Hay bị táo bón trong một thời gian dài.

+ Bị khó tiêu, đầy bụng, rối loạn tiêu hóa.

- Chống chỉ định: để đảm bảo an toàn, thuốc được chống chỉ định với trường hợp:

+ Bị viêm đại tràng thực thể, đau bụng chưa xác định được căn nguyên, mắc hội chứng tắc hoặc bán tắc ruột.

+ Bị vô niệu.

+ Bị tắc đường ống dẫn mật.

+ Người không thể dung nạp fructose do yếu tố di truyền.

2.2. Liều dùng và cách sử dụng

Sorbitol thường được bào chế theo dạng bột pha uống hoặc dung dịch. Tùy theo triệu chứng mà liều lượng có thể khác:

- Bị khó tiêu: mỗi ngày uống 1 - 3 gói, trước khi ăn hoặc khi có các triệu chứng rối loạn tiêu hóa, khó tiêu, đầy hơi.

- Bị táo bón: 1 gói/ngày, uống buổi sáng khi bụng đang đói.

- Riêng trẻ em chỉ nên dùng 1/2 liều so với người lớn.

Với loại thuốc bào chế dạng bột thì cách dùng là hòa tan 1 gói thuốc vào 1/2 cốc nước rồi uống trước bữa ăn khoảng 10 phút. Với loại thuốc được bào chế dạng dung dịch thì cách dùng là pha loãng thuốc theo tỷ lệ 1:1.

2.3. Một số điều nên lưu ý

- Để tránh ảnh hưởng đến quá trình sinh lý của cơ thể, tốt nhất không nên dùng thuốc trong thời gian dài.

- Trước khi dùng Sorbitol người bệnh nên thông báo với bác sĩ về các loại thuốc đang dùng để được cân nhắc về tương tác thuốc.

- Với công dụng tăng nhu động ruột, nhuận tràng, thuốc Sorbitol có thể làm rút ngắn thời gian di chuyển của một số thuốc dùng cùng trong đường tiêu hoá. Vì thế thuốc có thể làm ảnh hưởng đến khả năng hấp thu của thuốc được dùng kèm.

Cần tìm hiểu công dụng của Sorbitol là gì và các vấn đề liên quan trước khi dùng thuốc

- Tuy hiếm khi thuốc gây ra tác dụng phụ nhưng cũng cần lưu tâm đến một số tác dụng phụ không mong muốn được ghi nhận như: tiêu chảy, nôn, buồn nôn, đau bụng, chướng bụng, kích ứng hậu môn, dị ứng (chóng mặt, phát ban, sưng đỏ và ngứa ở cổ họng),...

- Cần thận trọng khi dùng Sorbitol ở người bị phình đại tràng vì có thể làm thay đổi nhu động đại tràng, gây u phân.

- Người bị hội chứng ruột kích thích không nên dùng Sorbitol khi đói bụng và cần cân nhắc giảm liều.

- Thuốc chỉ có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, không nên dùng lâu dài mà cần kết hợp với việc thay đổi chế độ ăn uống.

- Tuy chưa ghi nhận trường hợp nào dùng Sorbitol gây nguy hiểm cho thai kỳ nhưng để tránh rủi ro, thai phụ chỉ nên dùng thuốc trong những trường hợp thật cần thiết.

Hy vọng những thông tin chia sẻ trên đây đã giúp bạn đọc biết được công dụng của thuốc Sorbitol là gì và cách sử dụng thuốc sao cho đúng để không gặp phải những tác dụng phụ ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.