1. Tai và cơ chế tự làm sạch của tai

Tai có cơ chế làm sạch tự nhiên 

Tai người có cấu tạo và cơ chế tự làm sạch rất đặc biệt. Bên ngoài ống tai có một lớp lông mao nhỏ và tuyến nhờn. Hàng ngày, chất nhờn sẽ được tiết ra để tạo độ ẩm tự nhiên cho lỗ tai và ngăn chặn sự xâm nhập của bụi bẩn đồng thời bảo vệ cho màng nhĩ.

Theo thời gian, tế bào chết, bụi bẩn và chất nhờn do tai tiết ra sẽ sẽ tạo thành ráy bám lấy thành ống tai. Lớp lông mao trên ống tai chuyển động khi chúng ta cử động cơ hàm và đẩy ráy tai ra bên ngoài. Nhờ thế mà tai luôn được làm sạch một cách tự nhiên, không cần tới bất cứ sự can thiệp nào.

Mặt khác, ống tai có hình dáng gần giống như chữ S, trong đó: ống tai ngoài hướng về phía trước còn đoạn gần màng nhĩ lại cong sâu xuống dưới. Vì thế, khi nước xâm nhập sâu vào trong tai rất dễ bị đọng lại rồi theo thời gian, dễ gây ra các bệnh lý về tai.

2. Rửa tai bằng nước muối sinh lý - nên hay không nên

2.1. Mức độ cần thiết của việc rửa tai bằng nước muối sinh lý

Rửa tai bằng nước muối sinh lý là việc nhiều người vẫn làm. Như đã nói ở trên, tai của chúng ta có cơ chế tự làm sạch tự nhiên nên việc vệ sinh tai bằng nước muối sinh lý về cơ bản là không cần thiết. Nếu muốn vệ sinh tai, tùy từng trường hợp cụ thể mà nên:

- Với trường hợp tai không hề viêm nhiễm

Nếu chỉ có một lượng ráy tai vừa phải và tương đối mềm thì không nên nhỏ nước muối sinh lý vào tai. Việc làm này dễ làm cho nước muối đọng lại ở bề mặt màng nhĩ và lớp lông mao khiến cho tai bị ù, làm cho môi trường bên trong tai bị ẩm ướt từ đó tăng nguy cơ viêm tai.

Rửa tai bằng nước muối sinh lý không đúng cách dễ gây ra bệnh lý cho tai

Những người có ráy tai khô, nhiều, vón cục và không có khả năng thoát ra ngoài thì có thể nhỏ một chút nước muối sinh lý và ống tai để cho ráy tai mềm hơn sau đó lấy đúng cách, chú ý không được để nước đọng lại trong tai.

- Với những trường hợp bị viêm nhiễm, tổn thương sâu trong tai

Trong trường hợp này thì rửa tai bằng nước muối sinh lý càng không được phép thực hiện mà thay vào đó cần thăm khám và làm đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

2.2. Cách dùng nước muối sinh lý để vệ sinh tai

Như vậy, việc dùng nước muối sinh lý để vệ sinh tai chỉ nên áp dụng với trường hợp ráy tai khô cứng và có quá nhiều, tai không thể tự làm sạch được, ráy tai đóng bít gây cản trở khả năng nghe. Ngoài ra, một số trường hợp chỉ nên rửa tai bằng nước muối sinh lý khi được bác sĩ chỉ định.

Nếu phải dùng nước muối rửa tai thì cần thực hiện tuần tự đúng các bước sau:

- Bước thứ nhất: Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ cần thiết gồm: nước muối sinh lý 0.9%, tăm bông đã được vô khuẩn và khăn sạch.

- Bước thứ hai: Tùy từng đối tượng cần nhỏ nước muối sinh lý mà chọn tư thế cho phù hợp:

+ Nếu là trẻ nhỏ: hãy đặt trẻ nằm trên giường, nghiêng đầu về một bên.

+ Nếu là người lớn và trẻ lớn: hãy ngồi ngay ngắn rồi nghiêng đầu về một bên.

- Bước thứ ba: Nhẹ nhàng mở nắp lọ nước muối sinh lý, đặt gần cửa tai, nhỏ 3 - 4 giọt.

- Bước thứ tư: Day nhẹ vào vành tai cho nước muối thấm vào trong ống tai và đợi vài giây.

- Bước thứ năm: Nghiêng đầu ngược trở lại để cho dịch trong tai chảy ra bên ngoài rồi lấy khăn khô thấm cho sạch.

- Bước thứ sáu: Lấy tăm bông đã được vô khuẩn thấm hút dịch vừa chảy ra bên ngoài đồng thời nhẹ nhàng khều ráy tai ra.

2.3. Một số điều cần lưu ý

Thực ra, rửa tai bằng nước muối sinh lý, trong trường hợp cần thiết và thực hiện đúng các bước trên sẽ giúp loại bỏ ráy tai dễ dàng. Tuy nhiên, khi thực hiện cách làm này cần lưu ý:

Việc vệ sinh tai bằng nước muối sinh lý chỉ nên làm khi được bác sĩ chỉ định và cần làm đúng hướng dẫn từ phía bác sĩ

- Bảo quản nước muối sinh lý ở nhiệt độ phòng, cần tránh cho nhiệt độ của nước muối lạnh hoặc nóng hơn so với nhiệt độ của cơ thể.

- Không nên làm việc này đều đặn mỗi ngày vì nó dễ tạo ra môi trường ẩm ướt bên trong tai, tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập và gây bệnh.

- Không tự ý pha nước muối mà chỉ được dùng đúng loại nước muối 0.9% có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

- Không đặt đầu ống nước muối sâu vào trong tai vì nó dễ làm trầy xước, tổn thương ống tai.

- Những trường hợp sau tuyệt đối không được rửa tai bằng nước muối sinh lý tại nhà:

+ Bị đau tai.

+ Tai có đặt ống thông khí.

+ Đang bị suy yếu hệ thống miễn dịch.

+ Có chàm ở gần tai.

+ Mắc bệnh đái tháo đường.

+ Bị thủng màng nhĩ.

- Tự ý dùng nước muối sinh lý để rửa tai tại nhà có thể khiến bạn phải đối mặt với những hệ lụy xấu cho thính lực như:

+ Bị thủng màng nhĩ: nếu áp lực của nước muối khiến cho ráy tai bị ép chặt hơn sẽ dễ bị thủng màng nhĩ.

+ Tai bị nhiễm trùng: viêm tai ngoài là bệnh lý nhiễm trùng tai rất dễ gặp, khiến thính lực suy giảm, người bệnh phải trải qua cảm giác đau đớn rất khó chịu.

+ Chóng mặt: sau khi rửa tai bằng nước muối sinh lý, nhiều người có thể bị chóng mặt tạm thời.

+ Mất thính lực: đây là một dạng tổn thương có thể xảy ra tạm thời hoặc vĩnh viễn nếu vệ sinh tai không đúng cách.

Mong rằng với những chia sẻ trên bạn đọc sẽ cân nhắc được lợi hại và biết có nên tự ý rửa tai bằng nước muối sinh lý hay không. Nếu còn thắc mắc nào khác về các bệnh lý ở tai, bạn đọc có thể gọi tới Tổng đài 1900 56 56 56 để chia sẻ, chuyên gia y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ giải đáp cặn kẽ để bạn tháo gỡ được khúc mắc, biết cách xử trí an toàn cho đôi tai của mình.