1. Viêm amidan hốc mủ là gì?

Amidan có vị trí nằm ở giữa đường hô hấp và đường ăn uống nên thường tiếp xúc với bụi bẩn và thức ăn. Đồng thời, do amidan có cấu tạo nhiều hốc, ngăn khiến bụi bẩn và thức ăn dễ bám vào và đọng lại ở trong những hốc, ngăn này. Tại đây vi khuẩn sẽ phát triển, lâu ngày gây ra hiện tượng viêm nhiễm và hình thành nên các khối mủ.

Viêm amidan trong một khoảng thời gian dài sẽ dẫn đến tình trạng Viêm amidan hốc mủ, một thể của viêm amidan mạn tính. Bệnh có thể xảy ra ở bất cứ lứa tuổi nào, nhưng phổ biến nhất là ở trẻ nhỏ. Nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Viêm amidan kéo dài sẽ tiến triển thành bệnh viêm amidan hốc mủ

2. Nguyên nhân gây bệnh

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến chứng bệnh viêm amidan hốc mủ. Dưới đây là một số nguyên nhân và yếu tố làm phát sinh bệnh này:

- Cấu tạo amidan: 

Amidan nằm ở vị trí tiếp xúc với bụi bẩn, thức ăn. Đồng thời, do có cấu tạo gồm nhiều hốc, ngăn nên đây là nơi cư trú của nhiều loại vi khuẩn tấn công vào đường hô hấp trên và gây viêm. Nếu không điều trị dứt điểm tình trạng Viêm amidan, thì sau một thời gian kéo dài bệnh nhân có thể mắc viêm amidan hốc mủ.

- Các bệnh về tai mũi họng:

Khi bộ phận tai, mũi có sự hiện diện của vi khuẩn gây viêm nhiễm thì tổ chức họng cũng sẽ bị viêm. Do tai, mũi, họng là các cơ quan liên thông với nhau qua các các lỗ thông. Vùng họng bị viêm nhiễm kéo dài sẽ có nguy cơ bị mắc bệnh cao.

- Môi trường:

Môi trường sống bị ô nhiễm do chứa nhiều bụi bẩn và các vi khuẩn, virus có hại. Đây được xem là yếu tố gây ảnh hưởng trực tiếp đến đường hô hấp. Hít thở không khí trong môi trường này sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao. Khi số lượng các chất có hại vượt quá ngưỡng bảo vệ của amidan, chúng sẽ tấn công vào tổ chức này và gây viêm.

- Thay đổi thời tiết:

Vào lúc giao mùa, thời tiết sẽ biến đổi thất thường cùng với sự thay đổi đột ngột về nhiệt độ và độ ẩm. Đối với những người không thích nghi kịp với những thay đổi này sẽ rất dễ bị viêm họng và gây tổn thương amidan. Vì vậy, đây chính là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

- Vệ sinh răng miệng:

Vệ sinh răng miệng không sạch sẽ hoặc thực hiện không đúng cách sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn tấn công vào răng miệng và tổ chức amidan. Vi khuẩn phát triển dẫn đến một số bệnh lý về răng miệng, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm amidan mạn tính.

- Thói quen ăn uống:

Những người có thói quen ăn đồ cay nóng, uống rượu bia, nước có gas, hút thuốc lá,… sẽ có nguy cơ cao bị mắc bệnh hơn so với người bình thường.

Người có thói quen hút thuốc lá có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với người bình thường

3. Dấu hiệu nhận biết

Một số dấu hiệu để nhận biết bệnh viêm amidan hốc mủ là:

- Đau rát cổ họng: Vi khuẩn trú ẩn trong cổ họng gây ngứa ngáy. Lúc này để giảm bớt cảm giác khó chịu, người bệnh sẽ hay khạc nhổ. Nhưng càng khạc nhổ thì càng làm tổ chức amidan bị tổn thương. Đồng thời, khi nuốt nước bọt người bệnh cũng sẽ có cảm thấy đau rát.

- Ổ mủ xuất hiện: Amidan bị viêm nhiễm lâu ngày sẽ hình thành nên các ổ mủ như hình bã đậu. Ban đầu ổ mủ sẽ có màu trắng, sau đó chuyển sang màu xanh và có mùi hôi. Hơi thở sẽ có mùi hôi khó chịu.

Bệnh kéo dài lâu ngày sẽ xuất hiện ổ mủ hình bã đậu

- Có đờm: Khi mắc bệnh, trong cổ họng sẽ luôn chứa một ít dịch đờm. Điều này khiến người bệnh cảm thấy khó chịu ở vùng họng. Vì vậy, ta sẽ thấy người bệnh hay khạc nhổ để đẩy dịch đờm ra ngoài.

- Cơ thể mệt mỏi: Amidan sưng to khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong việc nhai và nuốt thức ăn. Ăn uống không ngon miệng làm cho cơ thể lúc nào cũng cảm thấy mệt mỏi.

- Sốt: Amidan bị viêm nhiễm khiến cơ thể bị sốt, thậm chí là sốt cao lên tới 40oC.

Viêm amidan hốc mủ có những biểu hiện tương tự các bệnh liên quan đến đường hô hấp, do đó rất khó để phân biệt. Vì vậy khi có các dấu hiệu bất thường của bệnh, người bệnh nên đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.  

4. Những biến chứng có thể xảy ra khi bị bệnh

Nhiều người chủ quan cho rằng viêm amidan hốc mủ sẽ tự khỏi sau một thời gian nên không cần phải chữa trị. Nhưng trên thực tế thì khác, nếu bệnh không điều trị kịp thời sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm như:

- Biến chứng tại chỗ: Khi bị viêm, amidan sưng to khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong việc ăn uống. Ngay cả khi nuốt nước bọt thì cổ họng cũng cảm thấy đau rát. Sau từ 5 - 7 ngày thì tình trạng viêm nhiễm sẽ lan rộng và xuất hiện các ổ mủ. Lúc này, người bệnh sẽ cảm thấy đau họng, giọng nói thay đổi.

- Biến chứng gần: Tình trạng viêm nhiễm tại amidan sẽ lan rộng sang các cơ quan lân cận như tai, mũi, họng. Từ đó, bệnh gây ảnh hưởng đến các cơ quan đường hô hấp, đồng thời gây ra các bệnh lý liên quan đến tai, mũi, họng: viêm tai giữa, viêm xoang, viêm thanh khí quản, nặng hơn có thể là ung thư vòm họng.  

- Biến chứng toàn thân: Khi bệnh tiến triển nặng sẽ dẫn đến tình trạng bị phù mặt, tay chân. Không chỉ vậy, bệnh còn có thể xảy ra các biến chứng nguy hiểm như: khó thở hoặc ngừng thở khi ngủ (do kích thước amidan sưng lên quá to gây chèn ép đường thở), viêm cầu thận, viêm khớp, nhiễm khuẩn huyết, suy tim,...

5. Cách điều trị viêm amidan hốc mủ

Để tránh xảy ra những biến chứng nguy hiểm, bạn nên phát hiện và có biện pháp điều trị bệnh kịp thời. Tùy vào tình trạng bệnh mà bạn có thể lựa chọn các biện pháp điều trị dưới đây:  

Các biện pháp dân gian

Các bài thuốc dân gian thường được dùng để điều trị đối với những trường hợp bệnh chưa tiến triển nặng. Dưới đây là một số bài thuốc đơn giản, hiệu quả mà bạn có thể áp dụng.

- Súc miệng bằng nước muối:

Nước muối có tác dụng sát trùng và diệt khuẩn rất tốt. Người bị viêm nhiễm amidan hốc mủ nên súc miệng bằng nước muối mỗi ngày, để diệt các vi khuẩn có hại trong khoang miệng, từ đó giảm thiểu tình trạng viêm sưng, hôi miệng.

Súc miệng bằng nước muối sẽ làm amidan giảm viêm, sưng

- Sử dụng lá húng chanh:

Lá húng chanh có tác dụng kháng khuẩn rất tốt. Vì vậy, người ta thường đem lá này chưng cách thủy với đường phèn tầm 20 phút để uống, nhằm ức chế quá trình phát triển của vi khuẩn. Sau 5 - 7 ngày sử dụng, bạn sẽ thấy các biểu hiện viêm sưng giảm bớt.

- Mật ong kết hợp với gừng:

Mật ong có tác dụng diệt khuẩn, tiêu viêm hiệu quả. Vì vậy, nhiều người hay chưng cách thủy mật ong với vài lát gừng thái mỏng để uống. Mỗi ngày nên uống hỗn hợp này từ 2 - 3 lần để giảm bớt tình trạng viêm nhiễm, sưng tấy tại vùng amidan. 

Mật ong kết hợp với gừng có tác dụng diệt khuẩn, tiêu viêm

Sử dụng thuốc

Đối với những người mới bị bệnh và chưa xảy ra các biến chứng nguy hiểm thì có thể sử dụng thuốc để điều trị. Một số loại thuốc tác dụng nhanh và cho hiệu quả đó là: 

- Thuốc kháng sinh: Loại thuốc này có tác dụng chống lại các vi khuẩn gây bệnh bằng cách làm ức chế quá trình phát triển cũng như gây bệnh của chúng.

- Thuốc giảm đau, giảm viêm: Thuốc giảm viêm làm giảm tình trạng viêm, sưng amidan. Đồng thời thuốc giảm đau làm dịu các cơn đau rát ở cổ họng.

- Một số loại thuốc hạ sốt, thuốc ho, thuốc giảm phù nề,… được sử dụng khi người bệnh có các biểu hiện của sốt, ho, phù nề tay chân,...

Lưu ý: Trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh phải tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Để tránh xảy ra những tác dụng phụ nguy hiểm, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc và dùng một cách tùy tiện hoặc dùng đơn thuốc của người khác. Khi sử dụng thuốc nếu cơ thể xuất hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên tìm gặp bác sĩ để có biện pháp xử lý kịp thời.

Cắt amidan

Sau khi sử dụng thuốc điều trị mà bệnh vẫn không thuyên giảm thì bác sĩ sẽ xem xét có nên thực hiện cắt amidan hay không? Phương pháp này chỉ được áp dụng cho những trường hợp viêm amidan tái đi tái lại nhiều lần, người bệnh có nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm: suy tim, viêm cầu thận,…

Cắt bỏ amidan chỉ được áp dụng đối với trường hợp viêm nhiễm amidan tái đi tái lại nhiều lần

Cắt bỏ amidan là việc rất quan trọng, vì có thể khiến người bệnh đối mặt với nhiều rủi ro: cơ thể bị suy yếu, dễ bị nhiễm trùng, chảy máu trong,… Do đó, trước khi cắt amidan người bệnh nên tìm gặp bác sĩ để được tư vấn và thăm khám.

Viêm amidan hốc mủ có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe. Vì vậy khi phát hiện những dấu hiệu của bệnh, bạn nên tìm gặp bác sĩ để được thăm khám và có biện pháp chữa trị kịp thời. Tùy theo tình trạng bệnh mà bạn có thể áp dụng một trong những biện pháp mà bài viết vừa chia sẻ ở trên. Đồng thời, một chế độ ăn uống hợp lý sẽ giúp bạn hỗ trợ giảm bớt tình trạng viêm nhiễm.