1. Có phải mọi người đều có tế bào ung thư trong cơ thể?

Rất nhiều người thắc mắc: “Có phải mọi người đều có tế bào ung thư trong cơ thể”, câu trả lời là không. Các chuyên gia giải thích như sau, những tế bào mới liên tục được sinh ra trong cơ thể chúng ta và một trong số chúng có thể trở thành tế bào ung thư ở bất kỳ thời điểm nào. 

Tế bào bình thường có thể trở thành tế bào ung thư ở bất kỳ thời điểm nào

Cụ thể là khi cơ thể tạo ra những tế bào có DNA bị hư hỏng sẽ có 2 xu hướng có thể xảy ra: 

• Những tế bào bị hư hỏng có khả năng tự sửa chữa. 

• Những tế bào bị hưng hỏng có thể bị chết đi do quá trình apoptosis. Đây là tình trạng chết tế bào có lập trình. Tế bào chết đi chính là kết quả của phân giải và thực bào của các tế bào, đồng thời các tế bào lân cận của chúng vẫn hoàn toàn khỏe mạnh. Điều này khác với tình trạng tế bào bị chết do chấn thương, làm tăng nguy cơ gây ra phản ứng viêm và gây tổn thương đến những tế bào xung quanh nó. 

Nếu một trong hai quá trình trên không xảy ra thì có khả năng xuất hiện tế bào ung thư, gây hại đến sức khỏe của bạn. 

2. Tế bào ung thư và tế bào bình thường khác nhau như thế nào?

Tế bào bình thường và tế bào ung thư có sự khác nhau rõ rệt: 

- Tế bào bình thường có sự phát triển tuân theo chỉ dẫn, nó chỉ phân chia khi có những tế bào bị tổn thương hoặc bị lão hóa cần thay thế. Đối với tế bào ung thư thì khác hoàn toàn, chúng có thể nhân lên không giới hạn và có khả năng xâm lấn xung quanh.

- Tế bào ung thư kém biệt hóa hơn so với tế bào bình thường. Những thế bào bình thường được sinh ra và lớn lên, trưởng thành và biệt hóa thành những tế bào có thể đảm nhiệm nhiều nhiệm vụ khác nhau, nhưng tế bào ung thư không có khả năng này. Cũng chính vì vậy, chúng có khả năng phân chia vô hạn. 

Tế bào ung thư có khả năng nhân lên vô hạn

- Những tế bào ung thư sẽ không bị ảnh hưởng bởi hiệu lệnh dừng phân chia tế bào và quá trình apoptosis - hay còn gọi là “chết theo chương trình”. 

- Các tế bào ung thư có thể kích thích những tế bào bình thường để lấy chất dinh dưỡng và oxy để nuôi dưỡng cũng như phát triển những khối u ung thư. 

- Khi cơ thể xảy ra tình trạng viêm nhiễm, hệ miễn dịch sẽ chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm và bảo vệ cơ thể. Tuy nhiên, những tế bào ung thư có thể “qua mặt” hệ thống miễn dịch khiến chúng không bị phát hiện và nhờ đó không bị hệ miễn dịch tiêu diệt. 

- Những tế bào ung thư còn có khả năng xâm lấn và di căn ra những vùng lân cận hoặc những vùng xa hơn trong cơ thể để tạo thành những khối u ung thư mới. Hiện tượng này được gọi là ung thư di căn. Khi đã bước sang giai đoạn di căn, việc điều trị cho bệnh nhân ung thư sẽ rất khó khăn. Mục tiêu điều trị là ngăn chặn sự phát triển của khối u, giảm triệu chứng, cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân. Khối u ung thư có tình trạng di căn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở những bệnh nhân ung thư. 

3. Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư 

Tế bào ung thư có thể do tình trạng đột biến gen gây ra nhưng nó cũng có thể do tác động của những yếu tố khác, chẳng hạn như: 

Thuốc lá là tác nhân gây ung thư hàng đầu

• Nghiện thuốc lá dẫn tới nhiễm phải nhiều hóa chất độc hại trong khói thuốc lá trong suốt một thời gian dài. 

• Tiếp xúc với tia cực tím từ ánh nắng mặt trời. 

• Tiếp xúc nhiều với các tia bức xạ, sống và làm việc trong môi trường hóa chất độc hại. 

• Chế độ ăn uống không khoa học, chẳng hạn như ăn nhiều đồ chiên rán, những thực phẩm nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn.

• Lười vận động, không chịu tập luyện.

• Người nghiện rượu bia.

• Tình trạng nhiễm trùng chẳng hạn như virus u nhú ở người (HPV) hay virus viêm gan.

• Rất nhiều trường hợp bị bệnh ung thư nhưng không tìm ra được nguyên nhân gây bệnh chính xác. Nó cũng có thể là kết quả của nhiều yếu tố nguy cơ trên gộp lại.

4. Phải làm sao để giảm nguy cơ phát triển các tế bào ung thư?

Dưới đây là những gợi ý giúp bạn giảm nguy cơ phát triển các tế bào ung thư trong cơ thể: 

• Từ bỏ thuốc lá: Trong thuốc lá có hàng nghìn chất độc hại, nó không chỉ là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư mà còn là nguyên nhân phổ biến gây ra những bệnh nguy hiểm khác, chẳng hạn như bệnh tim mạch, bệnh về phổi,…
• Hạn chế rượu bia: Nếu bạn lạm dụng rượu bia và những loại đồ uống có cồn khác, cơ thể của bạn sẽ gặp phải những nguy cơ rủi ro về sức khỏe, trong đó có bệnh ung thư. Chính vì thế, hãy hạn chế tiêu thụ loại đồ uống này.  
• Che chắn và bảo vệ da của bạn, không nên để da tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. 
• Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và những loại đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ. 
• Chăm chỉ vận động mỗi ngày. 

Tầm soát ung thư sớm để kịp thời phát hiện bệnh và điều trị hiệu quả

Tầm soát, sàng lọc ung thư để giúp bạn có thể phát hiện bệnh ngay cả khi chưa có biểu hiện ra bên ngoài. Từ đó, có thể kịp thời điều trị bệnh và giúp tăng hiệu quả điều trị bệnh. 

Tiêm vắc xin phòng bệnh cũng là một yếu tố giúp cơ thể bạn có thể chống lại nhiều loại bệnh tật, trong đó có bệnh ung thư. Chẳng hạn vắc xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung hay vắc xin phòng viêm gan B - nguyên nhân hàng đầu dẫn tới ung thư gan. 

Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đang triển khai các gói khám tầm soát ung thư sớm và chương trình tiêm chủng phòng bệnh để chung tay bảo vệ sức khỏe cộng đồng. MEDLATEC là một trong những đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực y tế mà bạn có thể lựa chọn. Hãy gọi đến số 1900 56 56 56 để được chuyên gia tư vấn trực tiếp.