1. Định nghĩa: cận thị là gì?

Tỷ lệ cận thị đã tăng đều đặn trong nhiều thập kỷ, rối loạn khúc xạ này bắt đầu từ lúc nhỏ và tiến triển cho đến khi kết thúc quá trình trưởng thành. Cận thị không chỉ là một vấn đề về thị giác vật lý mà còn là một bệnh về mắt, là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa trên toàn thế giới.

Cận thị ảnh hưởng đến 85 đến 90% thanh niên ở một số quốc gia châu Á

Cận thị là một tật về thị giác, khi bị cận thị, người bệnh không thể nhìn rõ các vật ở xa nhưng có thể nhìn rõ các vật ở gần - đây là một trong những vấn đề khúc xạ phổ biến nhất. Bệnh thường xuất hiện khi trẻ 5 tuổi, tiếp tục tăng dần qua các năm và ổn định vào khoảng 20 - 40 tuổi. 

Đây là một dị tật khúc xạ dẫn đến giảm tầm nhìn xa, nguyên nhân thường là do sự gia tăng chiều dài trục của mắt. Tiêu điểm của ảnh tạo thành trong mắt, sau đó nằm trước võng mạc, làm cho vật được quan sát bị mờ. Cận thị không chỉ dẫn đến dị tật khúc xạ do tăng chiều dài trục mắt mà còn dẫn đến các biến chứng có thể gây mù lòa. Do đó, cần phát hiện cận thị sớm để có các chiến lược nhằm hạn chế sự gia tăng chiều dài trục của mắt. 

2. Những yếu tố nào làm gia tăng cận thị?

Trong quá trình phát triển thị giác, có nhiều yếu tố làm tăng cận thị. Chúng là kết quả của sự tương tác phức tạp giữa khuynh hướng di truyền và sự tiếp xúc với môi trường. Trong đó, các yếu tố di truyền liên quan là đa yếu tố. 

Nhìn mờ ở một số loại nhất định, như trong trường hợp cận thị không được điều trị, tạo ra sự kéo dài của nhãn cầu (cận thị) tương ứng với hiện tượng giảm thị lực. Ở người cận thị, tiêu điểm của các vật thể nằm ở trung tâm điểm vàng, phía trước võng mạc do nhãn cầu quá dài. Mặt khác, ở vùng ngoại vi của võng mạc, tiêu điểm nằm phía sau võng mạc. Trong số các yếu tố môi trường, hiện tượng kích thích ánh sáng, thay đổi theo bước sóng, với sự giải phóng dopamin ở mức võng mạc và ức chế tăng chiều dài trục bởi dopamin, có lẽ là một trong những cơ chế khởi phát cơ bản và tiến triển của cận thị.

Bên cạnh đó, sự khởi đầu của cận thị còn có thể liên quan đến các hoạt động gia tăng khi nhìn gần. Một số nghiên cứu cho thấy học sinh có tỷ lệ cận thị cao hơn và một yếu tố môi trường bị nghi ngờ khác gây ra cận thị là loại phổ ánh sáng mà trẻ em tiếp xúc.

3. Nguyên nhân bé bị cận thị bẩm sinh là gì?

Bé bị cận thị bẩm sinh, đây là một chứng rối loạn di truyền, thường được chẩn đoán ở thời thơ ấu, do sự thay đổi cấu trúc của mắt. Nguồn gốc thường là do di truyền và có thể liên quan đến sinh non hoặc bệnh của người mẹ khi mang thai. 

Phát hiện sớm sự khởi phát và tiến triển của cận thị là cần thiết để kiểm soát bệnh

Nhìn chung, mắt của những người cận thị quá dài, tuy nhiên, kích thước của mắt về cơ bản có liên quan đến di truyền: gen mã hóa kích thước của mắt nằm trên nhiễm sắc thể số 5. Ngoài ra, những khả năng khiến bé bị cận thị bẩm sinh là:

• Tăng gấp đôi khi một trong hai cha mẹ bị cận thị.

• Tăng gấp ba lần khi có cả bố lẫn mẹ.

Các yếu tố môi trường kích thích sự phát triển và trầm trọng thêm của cận thị bẩm sinh là:

• Chế độ ăn uống: việc tiêu thụ đường nhanh có thể là nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng mạnh về cận thị. Vì để đối phó với việc tiêu thụ quá nhiều đường, cơ thể sẽ tiết ra nhiều insulin hơn, sự dư thừa insulin trong máu sẽ gây rối loạn sự phát triển của mắt, gây cận thị.

• Sự thiếu hụt vitamin A, D và E đôi khi cũng liên quan đến một số bệnh cận thị.

• Màn hình: ngay từ khi còn nhỏ, trẻ em ngày càng dành nhiều thời gian hơn cho máy tính, máy tính bảng hoặc điện thoại di động. Tuy nhiên, những màn hình này chỉ yêu cầu tầm nhìn gần, gây mỏi mắt.

• Tiếp xúc ít với ánh sáng mặt trời, có thể dẫn đến thiếu vitamin D, não tiết ra ít dopamine hơn và mắt phát triển không bình thường.

Chứng rối loạn thị giác phổ biến này do các yếu tố di truyền gây ra

4. Những dấu hiệu nhận biết bé bị cận thị bẩm sinh?

Nếu bố hoặc mẹ hoặc cả hai bị cận thị và trẻ có những hành vi được mô tả sau đây, hãy đưa bé đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được kiểm tra thị lực càng sớm càng tốt.

• Nheo mắt để nhìn vào khoảng không.

• Quan sát gần với vở bài tập về nhà, cuốn sách đang đọc, tờ vẽ hoặc bất kỳ hoạt động trí tuệ nào.

• Luôn muốn tiến lại gần màn hình TV để nhìn rõ hơn.

Một số biến chứng của cận thị bẩm sinh nếu không được điều trị kịp thời là: mắt cận thị dễ bị tổn thương hơn có liên quan đến sự kéo dài quá mức của mắt, làm suy yếu võng mạc: căng ra, mỏng đi, võng mạc có thể bị rách. Bên cạnh đó, tăng một đi-ốp sẽ làm tăng 40% nguy cơ biến chứng võng mạc. Do đó, nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng một phần tư bệnh nhân cận thị cao rơi vào tình trạng suy giảm thị lực hoặc mù lòa sau 60 tuổi.

5. Những giải pháp được áp dụng với cận thị bẩm sinh?

Giải pháp đầu tiên là đeo kính, đặc biệt đối với cận thị thấp. Trong quá trình lắp kính, việc điều chỉnh phù hợp với độ cận của người bệnh càng chính xác càng tốt. Đối với tất cả các loại cận thị từ thấp đến cận thị cao: kính là một giải pháp tốt. Chúng cho phép nhiều sự lựa chọn hơn về mặt hiệu chỉnh thị giác, chúng làm giảm nguy cơ nhiễm trùng và có thể thích ứng với mọi loại giác mạc. Việc bổ sung kính chống mỏi hoặc thấu kính tiến bộ có thể được chỉ định để hạn chế điều chỉnh, điều này giúp làm chậm hoặc thậm chí giảm cận thị.

Tỷ lệ cận thị ngày càng tăng có liên quan đến các biến chứng ở mắt

Giải pháp thứ hai là Lens. Đối với cận thị nhẹ: Orthokeratology là một giải pháp tốt, bao gồm đeo một ống kính trong thời gian ngủ, điều này sẽ định hình lại giác mạc để làm phẳng nó. Do đó, kỹ thuật này giúp người bệnh không thể đeo kính áp tròng hoặc kính vào ban ngày. Lưu ý rằng giải pháp này không hiệu quả trong mọi trường hợp và không phù hợp với người bị viễn thị, việc điều chỉnh thấu kính này lâu hơn và cần sự kiên nhẫn.

Ngoài ra, một số bệnh cận thị tiến triển có thể được làm chậm lại bằng dược phẩm. Giải pháp này liên quan đến sự phát triển cận thị nghiêm trọng ở trẻ em và cần có sự theo dõi nghiêm ngặt của bác sĩ nhãn khoa kê đơn.

6. Các mẹo để giảm độ cận thị bẩm sinh là gì?

​Trước hết, dành thời gian ở ngoài trời là điều cần thiết, đặc biệt là đối với trẻ em đang lớn, đang phát triển hệ thống thị giác. Bởi vì môi trường bên ngoài ban đầu giúp thu hút tầm nhìn từ xa và được chiếu sáng bằng ánh sáng tự nhiên. Không những vậy, cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng, vitamin cho trẻ và hạn chế sự tiếp xúc với các thiết bị điện tử để ngăn ngừa sự phát triển của cận thị. 

Đối với những người làm việc trên màn hình và nhìn gần cả ngày, điều quan trọng là phải dành thời gian "nghỉ ngơi thị giác".

Trên đây là những thông tin sức khỏe về bệnh lý cận thị, nguyên nhân dẫn đến bé bị cận thị bẩm sinh, hướng chữa trị và các mẹo phòng tránh cận thị. Ngoài ra để ngăn ngừa hoặc nhận biết cận thị ở trẻ em, phụ huynh cần chú ý các biểu hiện về sức khỏe mắt của bé và nếu nhận thấy các dấu hiệu nghi ngờ về cận thị, hãy đưa bé đến chuyên khoa Mắt tại các Bệnh viện, Phòng khám thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC để được các bác sĩ chuyên khoa thăm khám, đo mắt và có hướng xử trí kịp thời. Hoặc bạn có thể gọi đến số tổng đài sau: 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp các thắc mắc.