Tin tức

Bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển: Nguyên nhân và dấu hiệu nhận biết

Ngày 23/11/2023
Tham vấn y khoa: BS. Đinh Văn Chỉnh
Bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển (PML) là một dạng bệnh xuất hiện do sự tấn công của virus vào hệ thần kinh trung ương, cụ thể là những tế bào sản xuất myelin - một chất béo bao phủ và giúp bảo vệ những dây thần kinh ở bên trong não. Đây là một bệnh lý nghiêm trọng, không chỉ ảnh hưởng não mà còn đến mọi cơ quan khác trong cơ thể.

1. Nguyên nhân gây bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển là gì?

Bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển (PML) xuất hiện là do sự tái hoạt hóa của một loại virus thuộc chủng Papovavirus, cụ thể là virus JC ở người. Nhiều người bị nhiễm loại virus này từ nhỏ, chúng tồn tại trong cơ thể nhưng không có tác động quá lớn. Tuy nhiên, loại virus này sẽ tái kích hoạt có ái tính với những tế bào thần kinh đệm ít nhánh. 

Căn nguyên của bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển do virus gây nên

Căn nguyên của bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển do virus gây nên

Đa số những trường hợp bị bệnh là do có vấn đề về miễn dịch, virus có cơ hội hoạt động mạnh mẽ, điển hình như: 

  • AIDS (Đây là yếu tố có nguy cơ phổ biến nhất hiện nay).
  • Bị rối loạn hệ thống lưới ở nội mô.
  • Những điều kiện khác như Wiskott-Aldrich hay ghép tạng,...

Ngoài ra, cũng có nhiều trường hợp bị mắc bệnh PML do biến chứng của một số liệu pháp điều hòa miễn dịch ví dụ như:

  • Các loại thuốc kháng thể đơn thuộc dòng Natalizumab.
  • Liên hợp kháng thể của loại thuốc Brentuximab Vedotin,...

2. Những triệu chứng nhận biết bệnh lý PML

Sự vụng về đôi khi cũng được xem là một trong những triệu chứng đầu tiên để nhận biết bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển. Trong khi đó, tình trạng liệt nửa người cũng là một triệu chứng khá phổ biến của bệnh lý này. Ngoài ra, cũng có nhiều trường hợp bệnh nhân còn bị thất ngôn, bị rối loạn phát âm hoặc bị bán manh (là tình trạng mất một nửa hoặc một phần tư thị trường của cả hai mắt). 

Bệnh lý PML có thể gây ra biểu hiện rối loạn phát âm

Bệnh lý PML có thể gây ra biểu hiện rối loạn phát âm

Tổn thương ở vùng vỏ não đa ổ sẽ khiến nhận thức của khoảng 2/3 số người bệnh bị suy giảm. Người bệnh có thể xuất hiện những biểu hiện như bị thiếu sót về cảm giác, bị tổn thương ở vùng tiểu não và thân não. 

Tình trạng đau đầu và cả những cơn co giật hiếm gặp hơn và thường xuất hiện ở những trường hợp bị AIDS. Bệnh lý sẽ phát triển nghiêm trọng hơn cho đến khi tử vong, trong khoảng 1 - 9 tháng sau khi xuất hiện các triệu chứng của bệnh. 

3. Phương thức chẩn đoán bệnh lý PML được áp dụng hiện nay

Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ có thể chỉ định chụp MRI và làm xét nghiệm dịch não tủy (CSF) nhằm tìm kiếm các DNA của virus gây bệnh. Bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển thường sẽ phổ biến hơn ở những trường hợp bị rối loạn chức năng não nhưng không rõ nguyên nhân. Nhất là đối với những người bị suy giảm hệ miễn dịch trung gian tế bào. 

Chụp MRI giúp chẩn đoán bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển

Chụp MRI giúp chẩn đoán bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển

Việc chẩn đoán bệnh lý PML tạm thời sẽ được tiến hành bằng MRI có tiêm thêm thuốc đối quang. Chụp CT cũng là phương pháp có thể giúp bác sĩ nhìn thấy được các tổn thương, không bị ngấm thuốc. Tuy nhiên, so với phương pháp chụp MRI thì độ nhạy chẩn đoán khi chụp CT sẽ thấp hơn. 

Ngoài ra, phương pháp CSF sẽ được tiến hành phân tích với PCR để tìm DNA của các virus JC. Kết quả cho ra dương tính cùng với những phát hiện tương thích khác ở trên hình ảnh thần kinh sẽ cho giá trị gần như chắc chắn. 

4. Phương pháp điều trị bệnh 

Phương pháp điều trị bệnh lý này chủ yếu là chăm sóc hỗ trợ. Tùy vào tình trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định những loại thuốc sao cho phù hợp, tuy nhiên, người bệnh cần tái khám để bác sĩ kiểm tra và điều chỉnh thuốc nếu cần thiết. 

Bệnh nhân chủ yếu được chăm sóc hỗ trợ để cải thiện vấn đề về bệnh lý

Bệnh nhân chủ yếu được chăm sóc hỗ trợ để cải thiện vấn đề về bệnh lý

Có thể điểm qua một số nhóm thuốc có hiệu quả đã được chứng minh như: 

  • Các loại thuốc kháng virus retro (ART) được chỉ định cho bệnh nhân AIDS lại có thể giúp cải thiện được tình trạng bệnh và làm tăng tỷ lệ sống sót từ 1 năm lên 10 năm (hiệu quả đạt khoảng 50%). 
  • Corticosteroid cũng được đánh giá là có thể có ích cho quá trình điều trị bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển. 
  • Nếu bệnh lý PML phát triển đối với những trường hợp có dùng Natalizumab - một dạng thuốc có tác dụng điều hòa miễn dịch hoặc nhóm thuốc ức chế miễn dịch thì cần ngưng thuốc. Đồng thời, bệnh nhân cũng cần lọc huyết tương nhằm loại bỏ các tồn dư còn lại ở trong hệ tuần hoàn. 
  • Bên cạnh đó, một số nghiên cứu cho thấy quá trình điều trị bằng nhóm thuốc ức chế những tế bào theo chương trình PD-1 là pembrolizumab hoặc nivolumab sẽ giúp giảm tải hàm lượng virus ở trong dịch não tủy. Chúng cũng sẽ làm tăng hoạt động miễn dịch của các tế bào kháng virus và giúp cải thiện các vấn đề lâm sàng một cách hiệu quả. 

Một số nhóm thuốc điều trị sẽ được bác sĩ chỉ định phù hợp nhất

Một số nhóm thuốc điều trị sẽ được bác sĩ chỉ định phù hợp nhất

5. Địa chỉ thăm khám bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển

Trên đây là tổng hợp những thông tin cơ bản về bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển mà nhiều người đang tìm hiểu hiện nay. Việc hiểu rõ về bản chất của bệnh lý sẽ giúp bạn biết cách chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của minh một cách tốt hơn. 

Bên cạnh đó, việc đi thăm khám tại các cơ sở uy tín khi có dấu hiệu nghi ngờ là điều cần thiết. Một địa chỉ bạn có thể tham khảo là Hệ thống Y tế MEDLATEC, đơn vị y tế đã có gần 30 năm hoạt động trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cộng đồng. 

Nhắc đến MEDLATEC thì không thể không nhắc đến những ưu điểm nổi bật như: 

  • Đội ngũ nhân sự gồm các chuyên gia, bác sĩ và nhân viên y tế giỏi, giàu kinh nghiệm. 
  • Trung tâm Xét nghiệm đạt chuẩn ISO 15189:2012 và nhận chứng chỉ CAP được cấp bởi Hội Bệnh học Hoa Kỳ. 
  • Hệ thống cơ sở vật chất tiên tiến, với các máy chẩn đoán hình ảnh hiện đại như X-quang, siêu âm, nội soi, MRI, CT Scan,... được nhập khẩu từ Mỹ, Đức và Thụy Sĩ
  • Trung tâm tại nhà trực thuộc MEDLATEC là đơn vị tiên phong cung cấp dịch vụ xét nghiệm tận nơi chất lượng, uy tín và tiện lợi. 

Với những ưu điểm trên, Quý khách có thể hoàn toàn yên tâm khi lựa chọn dịch vụ y tế của MEDLATEC.

MEDLATEC cung cấp dịch vụ xét nghiệm tận nơi tiện lợi, uy tín

MEDLATEC cung cấp dịch vụ xét nghiệm tận nơi tiện lợi, uy tín

Trên đây là các thông tin cơ bản về bệnh não chất trắng đa ổ tiến triển. Bệnh có thể được kiểm soát nếu bạn thăm khám sức khỏe định kỳ hoặc ngay khi có dấu hiệu bất thường tại các cơ sở y tế uy tín như MEDLATEC. Nếu có nhu cầu đặt lịch khám sức khỏe hoặc dịch vụ xét nghiệm tại nhà, Quý khách có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ chi tiết. 

Bình luận ()

Ý kiến của bạn sẽ được xét duyệt trước khi đăng.

Lựa chọn dịch vụ

Quý khách hàng vui lòng lựa chọn dịch vụ y tế theo nhu cầu!

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà

Lấy mẫu xét nghiệm tại nhà giúp khách hàng chủ động tầm soát bệnh lý. Đồng thời tiết kiệm thời gian đi lại, chờ đợi kết quả với mức chi phí hợp lý.

Đặt lịch thăm khám tại MEDLATEC

Đặt lịch khám tại cơ sở khám chữa bệnh thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC giúp chủ động thời gian, hạn chế tiếp xúc đông người.