1. Viêm gân gót chân Achilles là bệnh gì?

Gân Achilles là gân nối giữa bắp chân và xương gót chân. Đây là gân lớn nhất của cơ thể, giữ vai trò đảm bảo vận động chân. Viêm gân gót chân Achilles là bệnh lý xảy ra khi gân này bị viêm hoặc tổn thương. Bệnh lý này có nguy cơ cao hơn ở vận động viên thể thao, người trung niên hoặc người có hoạt động tăng cường độ vận động đột ngột.

Bệnh viêm gân gót chân Achilles được phân chia thành:

• Viêm điểm bám gân Achilles: Xảy ra tại điểm gân Achilles bám vào xương gót chân.
• Viêm sợi gân: Xảy ra ở các sợi thuộc phần giữa của gân.

Hình ảnh mô tả tình trạng tổn thương do viêm gân gót chân Achilles

2. Nguyên nhân gây nên và triệu chứng nhận diện viêm gân gót chân Achilles

2.1. Nguyên nhân nào dẫn đến viêm gân gót chân Achilles?

Có nhiều yếu tố dẫn đến viêm gân gót chân Achilles, trong đó phổ biến nhất bao gồm:

• Vận động quá sức, đặc biệt là khi tham gia chạy bộ đường dài, leo núi, nhảy cao.
• Không khởi động kỹ trước khi tập luyện nên trong khi tập gân dễ bị kéo căng đột ngột.
• Thay đổi bề mặt luyện tập từ bề mặt mềm sang cứng làm tăng áp lực lên gót chân.
• Mang giày quá chật, không có đệm hỗ trợ phần gót chân khiến gân dễ bị kéo căng.
• Tăng cân đột ngột làm tăng tải trọng lên bàn chân, gây áp lực lên gân Achilles.
• Bệnh lý nền như tiểu đường, viêm khớp dạng thấp,.. làm suy yếu gân Achilles.

2.2. Triệu chứng dễ gặp ở người bị viêm gân gót chân Achilles

Triệu chứng của viêm gân gót chân Achilles thường gặp nhất có thể kể đến là:

• Đau vùng gót chân hoặc phía sau cổ chân. Đau tăng khi người bệnh có hoạt động vận động mạnh như leo cầu thang hoặc đứng quá lâu.
• Cứng gân vào buổi sáng nhưng sau khi vận động nhẹ thường có xu hướng cải thiện.
• Sưng nhẹ quanh gót chân, có thể sờ thấy gân dày lên hoặc có u nhỏ.
• Cổ chân phát ra âm thanh lạo xạo khi di chuyển.

3. Làm cách nào chẩn đoán và điều trị viêm gân gót chân Achilles?

3.1. Chẩn đoán

Để chẩn đoán chính xác viêm gân gót chân Achilles bác sĩ cần thực hiện nhiều phương pháp như:

• Khai thác bệnh sử

Người bệnh sẽ được bác sĩ hỏi về thói quen vận động, thời điểm xuất hiện cảm giác đau, mức độ đau và các hoạt động làm tăng cảm giác đau. Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ kiểm tra tình trạng gân chân xem có đỏ, nóng hay sưng không, kiểm tra khả năng đứng bằng mũi chân hoặc gập cổ chân của người bệnh.

• Kiểm tra cận lâm sàng

Bác sĩ sẽ được chỉ định thực hiện những kiểm tra cận lâm sàng như:

- Siêu âm: Phát hiện dày gân, tụ dịch, rách gân nhỏ.

- Chụp MRI: Đánh giá chi tiết tình trạng viêm, xơ hóa, đứt gân.

- Chụp X-quang: Tìm gai xương tại điểm bám gân vào gót (ở thể chèn ép).

Chẩn đoán sớm viêm gân gót chân Achilles để điều trị ngay là cách tốt nhất giúp người bệnh tránh được nhiều biến chứng ảnh hưởng đến vận động, trong đó có tình trạng đứt gân.

Bệnh nhân có dấu hiệu viêm gân gót chân trong quá trình khám lâm sàng cùng bác sĩ chuyên khoa

3.2. Điều trị

Phác đồ điều trị viêm gân gót chân Achilles sẽ được bác sĩ cân nhắc phù hợp với mức độ tổn thương và thể trạng của người bệnh:

3.2.1. Điều trị không phẫu thuật 

Phần lớn các trường hợp viêm gân gót chân ở giai đoạn đầu hoặc thể nhẹ đến trung bình đều có thể phục hồi tốt bằng các biện pháp bảo tồn, không cần phẫu thuật:

• Nghỉ ngơi và giảm vận động

Người bệnh cần tạm dừng các hoạt động gây áp lực lên gân Achilles như chạy bộ, nhảy cao, chơi thể thao cường độ cao,... trong 1 - 2 tuần. Việc đi bộ đường dài hoặc leo cầu thang liên tục cũng cần được hạn chế. Khi không còn cảm thấy đau, người bệnh hãy thực hiện các bài tập nhẹ hơn như bơi lội, đạp xe,...

• Chườm lạnh

Mỗi ngày chườm lạnh lên vùng gân gót chân 3 - 4 lần, mỗi lần 15 - 20 phút giúp giảm đau, giảm viêm và cải thiện tuần hoàn máu. Lưu ý không chườm đá trực tiếp lên da mà hãy dùng túi chườm lạnh hoặc bọc đá trong khăn và chườm.

• Dùng thuốc giảm đau, thuốc chống viêm

Để giảm đau, người bệnh có thể được bác sĩ kê đơn thuốc giảm đau, thuốc chống viêm như ibuprofen, naproxen, diclofenac,... đường uống hoặc gel bôi ngoài da. Thuốc cần dùng đúng chỉ định của bác sĩ, không dừng giữa chừng khi cơn đau có dấu hiệu dừng lại và cũng không dùng quá 10 ngày liên tục.

Ở giai đoạn nhẹ, người bị viêm gân gót chân thường được chỉ định điều trị bằng thuốc kết hợp giảm vận động

3.2.2. Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật là lựa chọn sau cùng, được cân nhắc khi các biện pháp bảo tồn đã điều trị 6 - 12 tháng nhưng thất bại hoặc có biến chứng như đứt gân, gai xương lớn,...

Các kỹ thuật phẫu thuật thường được áp dụng gồm:

• Cắt lọc mô gân hoại tử hoặc xơ hóa.
• Khâu nối gân nếu gân bị rách hoặc đứt.
• Phẫu thuật tái tạo gân: Dùng gân cơ mác thay thế đoạn gân bị hỏng.
• Gọt bỏ gai xương chèn ép tại điểm bám.

3.2.3. Hỗ trợ điều trị

Trong và sau quá trình điều trị, duy trì thói quen sinh hoạt khoa học có vai trò quan trọng đối với kiểm soát nguy cơ tiến triển hoặc tái phát bệnh viêm gân gót chân Achilles. Người bệnh cần chú ý:

• Tránh đứng lâu, đi nhiều khi đang đau.
• Thực hiện bài tập kéo giãn và làm mềm gân hàng ngày.
• Kiểm soát cân nặng để tránh xảy ra tình trạng thừa cân quá mức.
• Không đi giày cao gót hoặc giày thể thao không có đệm hỗ trợ gót chân.
• Dừng ngay các hoạt động gây đau và không tham gia hoạt động thể thao khi tình trạng viêm chưa được điều trị khỏi.

Viêm gân gót chân Achilles nếu phát hiện sớm và điều trị ngay theo phác đồ được bác sĩ chỉ định có thể được chữa khỏi hoàn toàn. Vì thế, nếu phát hiện tình trạng đau nhức, sưng đỏ gót chân, khó đứng bằng gót mũi chân, nghi ngờ đứt gân chân,... quý khách hàng có thể đặt lịch khám cùng bác sĩ Chuyên khoa Cơ xương khớp - Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56.