2 ngày đau bụng thượng vị, bất ngờ mổ cấp cứu ngay khi đi khám

Đó là trường hợp của anh T. V. B, 45 tuổi, sống tại Hà Nội đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC khám do đau bụng thượng vị và hạ sườn phải.

Bệnh nhân cho biết đã từng phát hiện sỏi túi mật nhiều năm. Cách vào viện 2 ngày, bệnh nhân có biểu hiện đau bụng thượng vị và hạ sườn phải. 

Khi thăm khám, bác sĩ ấn đau hạ sườn phải và thượng vị. Đồng thời, anh B., được chỉ định làm xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm có hội chứng nhiễm trùng nhiễm độc nặng.

Sau đó, anh B., được chỉ định làm siêu âm ổ bụng. Thực hiện siêu âm trên ca bệnh này, BS Nguyễn Tiến Nam - Khoa Chẩn đoán hình ảnh của bệnh viện cho biết: Bình thường thành túi mật < 3mm, mỏng đều, trong lòng túi mật dịch trong đồng nhất, nhưng ở bệnh nhân này ở cổ túi mật có viên sỏi khá lớn kẹt ở cổ, xung quanh túi mật có hình ảnh thâm nhiễm mỡ thể hiện sự viêm. Vì vậy, bệnh nhân được khuyến nghị chụp cắt lớp vi tính (CT-scanner) bụng đánh giá thêm. 

Phim chụp CT xác định hình ảnh theo dõi viêm túi mật mạn tính do sỏi lớn đúc khuôn trong lòng túi mật, đặc biệt sỏi rất cứng ở cổ túi mật

Trên hình ảnh chụp CT khá tương đồng với hình ảnh siêu âm, có hình ảnh túi mật căng to, thành dày không đều, xung quanh có thâm nhiễm mỡ, có dịch giường túi mật túi mật trên CT đo được 3.6*8cm, đặc biệt trên CT đo được cả tỷ trọng của sỏi ở cổ túi mật và độ cứng của sỏi.

Ngay sau đó, các chuyên gia Chẩn đoán hình ảnh, chuyên khoa Ngoại của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hội chẩn, giải thích cho gia đình bệnh nhân sự cần thiết phải phẫu thuật cấp cứu cắt túi mật để tránh biến chứng và hậu quả để lại.

Với sự phối hợp nhịp nhàng, khép kín, bệnh nhân nhanh chóng được làm thủ tục chuyển từ khoa Chẩn đoán hình ảnh lên khoa Ngoại thực hiện phẫu thuật cấp cứu cắt túi mật. Rất may mắn bệnh nhân đã được phẫu thuật nội soi thành công với 3 lỗ mở nhỏ trên thành bụng mà không phải trải qua cuộc phẫu thuật mở với vết mổ dài đau đớn.

Trực tiếp thực hiện, thạc sĩ Đặng Văn Quân - Chuyên khoa Ngoại chia sẻ: “ Đây là một ca bệnh rất nặng, túi mật đã có dấu hiệu hoại tử. Trước cuộc phẫu thuật đã tiên lượng được trước các nguy cơ kể cả phải mổ mở. Trong quá trình thực hiện phẫu thuật nội soi cắt túi mật, chúng tôi gặp không ít khó khăn, đó là túi mật viêm căng to, hoại tử, mất ranh giới giải phẫu, chảy máu nhiều nên phẫu tích bóc tách khó khăn. Vì vậy, để phẫu thuật thành công ca bệnh, bác sĩ thực hiện cần có kinh nghiệm phẫu tích nội soi, phải thuộc giải phẫu đường mật, tỉ mỉ, nhưng đòi hỏi sự xác định chuẩn xác cũng như cần thực hiện nhanh chóng”.

Rất may mắn cho bệnh nhân đã qua “cửa tử”, bởi viêm túi mật hoại tử là biến chứng nặng nề nhất của sỏi túi mật. Túi mật hoại tử nếu không được xử lý sớm bệnh nhân sẽ rơi vào tình trạng nhiễm độc, dẫn đến sốc và tử vong. 

Sau mổ, bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, 3 ngày điều trị bệnh nhân khỏe mạnh trở lại và hết đau bụng thượng vị, đây cũng là một ưu điểm vượt trội của phẫu thuật nội soi so với phẫu thuật mở.

Tại sao chụp CT là kỹ thuật “vàng” trong chẩn đoán, theo dõi sỏi túi mật?

Có nhiều phương pháp chẩn đoán viêm túi mật gồm xét nghiệm nhằm kiểm tra tình trạng nhiễm trùng, hoặc tắc nghẽn và loại trừ các tình trạng khác.

Sỏi túi mật dễ dàng phát hiện bằng siêu âm, nhưng trong nhiều trường hợp có chỉ định chụp CT để kiểm tra chuyên sâu, xác định

Về chẩn đoán hình ảnh, siêu âm là phương pháp phổ biến nhất được dùng hiện nay để đánh giá các bất thường của túi mật. Thông qua siêu âm xác định tính chất của sỏi như số lượng, kích thước, phát hiện dấu hiệu viêm, sự tắc nghẽn dòng chảy của mật, các thông tin giải phẫu như tình trạng gan, đường mật, polyp túi mật…

Trường hợp bệnh nhân này sau khi siêu âm ổ bụng có hình ảnh viêm túi mật do sỏi và được chỉ định chụp CT đánh giá thêm. 

Chia sẻ lý do cần thiết chỉ định chụp CT ở bệnh nhân B., ThS.BSNT Đào Danh Vĩnh - Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh MEDLATEC cho biết: Bệnh nhân này cần được chỉ định vì tiền sử có sỏi lâu năm, không có triệu chứng gì, nhưng đợt này có triệu chứng, đồng thời bác sĩ lâm sàng nghi ngờ viêm túi mật cấp do sỏi, và đã có chỉ định phải mổ. Trường hợp này đặt ra câu hỏi bệnh nhân có biến chứng chưa, cổ túi mật cũng như động mạch túi mật thế nào, tiên lượng cuộc mổ ra sao thì trên siêu âm không trả lời được câu hỏi của bác sĩ ngoại khoa. Vì vậy, chụp CT trả lời được hai câu hỏi này của bác sĩ ngoại khoa. Với trang thiết bị chụp CT công nghệ hiện đại của Hệ thống Y tế MEDLATEC cho chất lượng hình ảnh rất tốt giúp ích rất nhiều cho bác sĩ lâm sàng không riêng gì trong trương hợp này mà nhiều trường hợp bệnh nhân khác.

Nói về vai trò của chụp CT trong các trường hợp chẩn đoán và phẫu thuật sỏi túi mật, BSCKII Nguyễn Văn Thưởng - Trưởng khoa Ngoại, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho hay: “Hiện tất cả các trường hợp sỏi túi mật đều có chỉ định chụp CT. Chụp CT sẽ trả lời được các câu hỏi chiều dài, kích thước cổ túi mật dài bao nhiêu, kích thước có đạt để phẫu thuật nội soi hay không, cũng như xác định được sỏi có kẹt túi mật gây chèn ép giãn túi mật. Vì vậy, có hình ảnh chụp CT sẽ thuận lợi để bác sĩ phẫu thuật đưa ra chiến lược phẫu thuật”.

Mắc bệnh sỏi túi mật, bệnh nhân cần lưu ý gì?

Sỏi túi mật là bệnh rất phổ biến hiện nay. Khi đã mắc, người bệnh phải chung sống với bệnh cả đời và cần thực hiện chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học như sau:

Nếu có tiền sử mắc sỏi mật người bệnh nên cảnh giác khi xuất hiện cơn đau

• Giảm chế độ ăn nhiều chất béo, cũng như giảm chất béo để giảm co thắt túi mật và sỏi túi mật chậm phát triển, không để tăng cân.
• Duy trì ăn ba bữa cân bằng mỗi ngày.
• Thường xuyên tập luyện thể thao (đi bộ) thời gian tối thiểu 30 phút đa số ngày trong tuần. 
• Định kỳ theo dõi sỏi túi mật bằng siêu âm, hoặc chụp CT khi có chỉ định của bác sĩ.
• Khi mắc bệnh sỏi túi mật đa số bệnh nhân không có triệu chứng và thường được tình cờ phát hiện trong quá trình thăm khám chẩn đoán bằng siêu âm ổ bụng, hoặc bệnh nhân đến trong trường hợp đã có biến chứng. Vì vậy, BS Thưởng khuyến cáo người dân, nhất là những người có tiền sử mắc sỏi mật khi xuất hiện các các cơn đau ở giữa hoặc bên phải phần trên ổ bụng, ngay dưới đường xương sườn, hoặc đau lan theo hướng sau lưng hoặc cánh phải, buồn nôn, nôn... thì nên đến cơ sở y tế uy tín gần nhất để được thăm khám và chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây bệnh, tránh phát hiện muộn có thể để lại hậu quả khôn lường.