1. Vì sao các bệnh hô hấp lại thường xảy ra vào lúc giao mùa

Dưới đây là các nguyên nhân giải thích cho hiện tượng nhiều người thường mắc bệnh hô hấp khi giao mùa:

• Sự thay đổi thất thường của nhiệt độ vào thời điểm trời đất giao mùa (nóng chuyển sang lạnh, nắng chuyển sang mưa,...) và điều này chỉ diễn ra trong thời gian ngắn sẽ làm suy yếu hệ miễn dịch của con người. 

• Lúc này các vi khuẩn trong môi trường lại có điều kiện tốt để sinh sôi và gây bệnh cảm lạnh. Trong khi đó đường hô hấp là nơi tiếp nhận nhiều virus, vi khuẩn khi ta hít thở. Chính vì vậy mỗi khi tiết trời thay đổi nhiều người sẽ xuất hiện các triệu chứng như ngứa họng, ho, hắt hơi, sổ mũi,...;

• Các loại vi sinh vật gây bệnh như virus cúm mùa thường dễ dàng phát triển vào mùa lạnh hơn;

• Không khí trong nhà vào trời lạnh dễ bị tù túng do chúng ta thường có xu hướng ít đi ra ngoài, ít mở cửa để giữ ấm. Điều này làm cản trở sự lưu thông của dòng không khí trong nhà, vi khuẩn dễ sinh sôi nảy nở nhiều hơn;

• Ánh nắng mặt trời là một dạng năng lượng giúp tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn. Trong khi đó mùa lạnh đêm dài hơn ngày, lượng thời gian có ánh nắng xuất hiện cũng ít đi, có khi nhiều ngày liền mưa phùn gió bấc còn không nhìn thấy mặt trời. Vì vậy đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến mọi người dễ gặp phải các bệnh hô hấp hơn khi chuyển mùa.

Sự thay đổi thất thường của thời tiết là một trong số các nguyên nhân gây bệnh hô hấp

2. Những bệnh hô hấp nào dễ mắc phải khi thời tiết giao mùa?

2.1. Nhiễm trùng đường hô hấp

Nhiễm trùng đường hô hấp hay diễn ra tại xoang, mũi, ngực, phổi và cổ họng với các bệnh điển hình như: viêm phổi, cảm lạnh, viêm họng, viêm mũi, viêm phế quản mạn tính, viêm xoang mạn tính, cúm, viêm họng liên cầu khuẩn.

Bệnh có thể ở dạng cấp tính hoặc mạn tính. Khi bị nhiễm trùng mạn tính thì bệnh sẽ tái phát nhiều lần không khỏi dứt điểm, nhất là vào giai đoạn chuyển mùa thu sang mùa đông khi mọi người dành nhiều thời gian trong nhà hơn và tụ tập nhiều người trong không gian hẹp. Từ đó nguy cơ lây lan bệnh nhiễm trùng đường hô hấp là rất cao. 

Hiện nay có nhiều loại virus và vi khuẩn khác nhau gây nhiễm trùng đường hô hấp. Cơ chế lây truyền chủ yếu là thông qua những giọt bắn lơ lửng trong không khí khi người bệnh nói chuyện, ho hoặc hắt hơi, sổ mũi,... Thậm chí nếu sờ lên các bề mặt có chứa vi khuẩn và đưa tay lên mũi, mắt, miệng cũng có thể bị nhiễm bệnh.

Nếu tác nhân gây bệnh là vi khuẩn thì có thể dùng kháng sinh để điều trị. Nhưng nếu là virus thì việc dùng kháng sinh sẽ không đem lại hiệu quả mà sẽ dùng loại thuốc kháng virus. Ở những trường hợp mạn tính thì phương pháp điều trị chủ yếu là kê đơn thuốc giúp kiểm soát và giảm nhẹ triệu chứng. 

Nhiễm trùng đường hô hấp thường là do vi khuẩn hoặc virus gây nên

2.2. Bệnh hen phế quản

Hen phế quản hay hen suyễn cũng là một trong các bệnh hô hấp dễ tái phát khi giao mùa. Điều này xảy ra thường xuyên hơn với đối tượng mắc bệnh là trẻ em. Bởi vì khoảng thời gian tựu trường sẽ là vào mùa thu, khi trẻ tập trung đến trường cộng với sự thất thường của thời tiết khi thay đổi từ thu sang đông sẽ dễ làm lây truyền các loại virus gây bệnh hô hấp. 

Ngoài ra, qua các mùa khác nhau, những trẻ bị hen suyễn có thể sẽ gặp phải các tác nhân dị ứng khác nhau đặc biệt là phấn hoa. Điều này còn kết hợp với các yếu tố khác như ô nhiễm không khí gia tăng, virus phát triển mạnh khi thời tiết chuyển mùa. 

3. Các phương pháp giúp phòng ngừa bệnh hô hấp khi giao mùa

Để luôn khỏe mạnh trước sự thay đổi của thời tiết, mỗi người nên chú ý và áp dụng các biện pháp sau:

• Hạn chế sử dụng nước đá nhất là vào mùa lạnh để không bị viêm họng hoặc các vấn đề khác ở đường hô hấp;

• Thường xuyên giữ ấm cho cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh, đặc biệt là vùng ngực, cổ, gan bàn chân;

• Nơi tắm rửa cần được bố trí ở chỗ kín gió, có đèn sưởi. Khi tắm xong nên lau khô người rồi mới mặc quần áo. Nếu gội đầu thì hãy sấy khô tóc trước khi đi ngủ;

• Không nên thức quá khuya vì thời điểm này nhiệt độ hạ thấp rất dễ bị nhiễm lạnh;

• Không nên để máy lạnh, quạt máy phả thẳng vào mặt;

• Đánh răng sạch sẽ ít nhất 2 lần/ngày, vệ sinh lưỡi họng sạch sẽ. Bạn nên súc họng và rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0,9% để làm sạch những khu vực này, không để vi khuẩn sinh sôi phát triển;

• Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn, sau khi đi ra ngoài về nhà cũng là biện pháp giúp phòng tránh nguy cơ lây bệnh hô hấp hiệu quả;

• Tránh xa khói thuốc lá, thuốc lào;

• Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, nhất là rau xanh và hoa quả tươi giàu vitamin C, tăng cường tập thể dục thể thao để nâng cao sức đề kháng;

• Tiêm phòng bệnh cúm và tiêm mũi phế cầu hàng năm, đặc biệt là những người có nguy cơ bị bệnh cao để phòng ngừa bệnh hô hấp. Mặc dù vắc xin không giúp bạn phòng bệnh 100% nhưng nếu bạn bị nhiễm bệnh nhưng trước đó đã tiêm vắc xin thì triệu chứng sẽ nhẹ hơn rất nhiều và ít khi gặp phải biến chứng nguy hiểm.

Hãy luôn đeo khẩu trang khi ra ngoài và đến nơi công cộng để phòng ngừa bệnh hô hấp

Có một thực trạng đáng báo động là hiện nay có rất nhiều người khi gặp phải các triệu chứng bệnh hô hấp liền tự ý đi mua thuốc về uống, trong đó bao gồm cả các loại thuốc kháng sinh mặc dù không rõ nguyên nhân gây bệnh là do virus hay vi khuẩn, và đó là loại bệnh gì. Thậm chí có người còn dùng lại các đơn thuốc cũ mà bác sĩ đã kê mặc dù không có chỉ định. 

Việc tự dùng thuốc như vậy là vô cùng nguy hiểm vì dễ dẫn đến nguy cơ kháng kháng sinh gia tăng trong cộng đồng. Để đến khi bạn chỉ bị cảm lạnh thông thường nhưng lại phải dùng loại kháng sinh độ mạnh nhất thì mới khỏi bệnh. Sau này sẽ có lúc người bệnh không còn đáp ứng với loại kháng sinh mạnh nhất và các lựa chọn để điều trị sẽ bị giới hạn đi rất nhiều. 

Vì vậy khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng của bệnh hô hấp, bạn không nên tự ý mua thuốc về dùng mà hãy đi khám để được kê đơn và có phương pháp điều trị hợp lý. 

Nếu bạn đang có nhu cầu thăm khám cũng như tư vấn điều trị các bệnh hô hấp, hãy liên hệ qua hotline 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được tổng đài viên hướng dẫn đặt lịch khám cùng các y bác sĩ giàu kinh nghiệm tạo Chuyên khoa Hô hấp của Bệnh viện.