1. Phát hiện sớm trẻ bị gù lưng

Gù lưng xảy ra do tổn thương ở đốt sống vùng lưng khiến cột sống lưng gù cong đều, không có đỉnh gù nhọn. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến tư thế mà còn làm giảm sự giản nở lồng ngực khi thở, từ đó gây giảm dung tích sống của phổi.

Gù lưng gây nhiều ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ

Gù lưng ở trẻ thường gặp nhất ở các trẻ trai, bắt đầu xuất hiện dấu hiệu bệnh từ sớm nhưng thường gặp ở lứa tuổi 13 - 17. Dấu hiệu điển hình nhất là tình trạng đau ở cột sống lưng, cơn đau ban đầu khá nhẹ nên thường không được phát hiện. Theo thời gian, khi tình trạng gù lưng nghiêm trọng hơn sẽ gây đau lan đến vùng cột sống cổ hoặc lan xuống cột sống thắt lưng.

Gù lưng không gây chèn ép tủy sống hoặc rễ thần kinh nên triệu chứng đau không rõ ràng. Ngoài ra, cha mẹ có thể nhận biết trẻ bị gù lưng dựa trên tư thế đứng, ngồi của trẻ như sau:

• Lưng xuất hiện phần nhô cao có thể thấy rõ, thường là ở phần lưng trên.

• Đầu trẻ luôn hoặc thường cúi về phía trước.

• Khi trẻ cúi người về phía trước, lưng trên có chiều cao lớn hơn bình thường.

• Vai trẻ hướng quá mức về phía trước, thấy rõ sự khác biệt giữa chiều cao và vị trí của vai so với cơ thể.

Trẻ gù lưng  có tư thế ngồi khác với bình thường

Khi trẻ bị gù lưng nặng, ngoài cảm giác đau và căng cứng ở lưng, trẻ có thể gặp tình trạng mệt mỏi, khó thở do phổi bị ảnh hưởng. Dấu hiệu của bệnh sẽ ngày càng nặng dần do gù lưng cũng phát triển theo thời gian, dấu hiệu rõ ràng nhất thường xảy ra khi trẻ bước vào tuổi dậy thì.

2. Chữa gù lưng cho trẻ như thế nào?

Bác sĩ sẽ chẩn đoán tình trạng gù lưng ở trẻ dựa trên thăm khám lâm sàng và các phương pháp chẩn đoán hình ảnh, từ đó sẽ đưa ra giải pháp điều trị phù hợp. 

2.1. Chữa gù lưng do sai tư thế

Hầu hết trẻ gù lưng do sai tư thế không quá nghiêm trọng, có thể cải thiện được bằng vật lý trị liệu. Các bác sĩ sẽ hướng dẫn bài tập phù hợp để trẻ thực hiện, nhằm tăng cường sức mạnh phần cơ lưng, hỗ trợ tốt hơn cho cột sống và từ đó giảm gù lưng.

2.2. Chữa gù lưng do bẩm sinh hoặc bệnh lý khác

Nếu gù lưng nhẹ không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tư thế, trẻ sẽ được hướng dẫn tự theo dõi và có các biện pháp phòng ngừa tại nhà. Tuy nhiên cha mẹ vẫn cần đưa trẻ đi khám bác sĩ thường xuyên để kịp thời phát hiện nếu bệnh tiến triển và can thiệp.

Với tình trạng gù lưng nặng hơn, các phương pháp điều trị có thể được chỉ định bao gồm:

Nẹp lưng có tác dụng ngăn ngừa gù lưng tiến triển

Dùng nẹp lưng

Phương pháp đeo nẹp lưng có tác dụng giữ cho tình trạng gù lưng ở trẻ không còn tiếp tục diễn biến xấu, thời gian có thể đeo cả ngày hoặc vào ban đêm tùy theo tình trạng bệnh. Dùng nẹp lưng không giúp đưa đường cong cột sống trở về bình thường, do đó trẻ có thể cần điều trị kết hợp với phương pháp khác.

Vật lý trị liệu

Trẻ sẽ được hướng dẫn các bài tập vật lý trị liệu phù hợp để tăng cường cơ bắp vùng bụng và lưng, từ đó hỗ trợ cột sống tốt hơn, giảm cong gù lưng. 

Phẫu thuật

Hầu hết trường hợp gù lưng ở trẻ không cần thiết phải phẫu thuật, có thể điều trị chỉnh dần bằng vật lý trị liệu và dùng nẹp giữ lưng. Chỉ các trường hợp nghiêm trọng gù lưng gây đau, do bất thường cấu trúc có thể phát triển nặng hơn trong tương lai, bác sĩ có thể đề nghị thủ thuật can thiệp điều chỉnh, nối đốt sống lại để khắc phục.

3. Cách để phòng ngừa gù lưng ở trẻ

Ngoài các trường hợp bẩm sinh, có thể phòng ngừa gù lưng ở trẻ hiệu quả bằng thói quen đi đứng, học tập đúng tư thế cùng thói quen sống lành mạnh. Việc này cần có sự giám sát hướng dẫn thường xuyên của cha mẹ cùng các thầy cô giáo. 

Hướng dẫn trẻ đứng đúng tư thế ngừa gù lưng

3.1. Đi đứng đúng cách, đúng tư thế

Cách để phòng và chữa gù lưng cho trẻ hiệu quả nhất là rèn trẻ tư thế đi đứng đúng từ nhỏ. Không nên để trẻ có thói quen đi ưỡn bụng, ưỡn ngực sẽ khiến cột sống cùng xương chậu bị đẩy nhiều về phía trước, lâu dần sẽ dẫn tới cong gù cột sống.

Hơn nữa, dáng đi khom lưng hay ưỡn bụng quá mức đều là những dáng đi xấu, mất thẩm mỹ. Do đó, cha mẹ cần rèn trẻ dáng đi đứng thẳng người, mắt nhìn thẳng về phía trước, giữ cột sống, vai đầu đúng tư thế để tránh gù lưng.

3.2. Ngồi đúng tư thế

Ngoài đi đứng thì trẻ thường xuyên phải ngồi học, ngồi không đúng tư thế là nguyên nhân dẫn đến cong gù lưng và cận thị. Cần tránh để trẻ ngồi cong lưng khiến khoảng cách giữa mắt và bàn học ngắn lại, trẻ cũng quen với tư thế cong lưng lâu dần dẫn đến gù.

Do vậy, cha mẹ nên trang bị bàn học có chiều cao phù hợp, hướng dẫn trẻ tư thế ngồi đúng khi học hay xem ti vi như sau:

• Khoảng cách từ mắt đến bàn là từ 25 - 30 cm, với tivi cần ngồi xa ít nhất 1m.

• Tư thế ngồi thoải mái, không gò bó, cột sống thẳng và vuông góc với mặt ghế ngồi.

• Hai chân thoải mái, không co duỗi.

• Đủ ánh sáng để trẻ nhìn rõ.

3.3. Nằm đúng tư thế

Thói quen nằm này có thể đi theo trẻ đến khi trưởng thành, tư thế nằm kê gối quá cao hoặc cong uốn người quá mức dễ khiến cột sống bị uốn cong nhiều hơn. Các chuyên gia khuyên rằng trẻ nhỏ không nên ngủ gối hoặc chỉ ngủ với gối thấp để cột sống được duỗi thẳng tự nhiên, các khớp xương ít bị đè nén hơn nên giãn nở tốt hơn.

Trẻ nhỏ không nên nằm gối cao dễ gây cong cột sống

Tư thế ngủ này sẽ giúp tránh gù lưng ở trẻ và còn tốt cho sự phát triển chiều cao của trẻ sau này.

Ngoài rèn cho trẻ những tư thế đúng để phòng ngừa gù lưng, cha mẹ có thể cho trẻ tập thể dục với các môn giúp làm thẳng cột sống như: đu xà ngang, tập yoga chống gù,… Nếu trẻ có dấu hiệu, hãy đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế uy tín để chữa gù lưng cho trẻ, tránh ảnh hưởng đến cột sống và dáng đi sau này. Nếu cần tư vấn thêm, liên hệ với MEDLATEC qua Hotline 1900 56 56 56 để được hỗ trợ.