1. Khớp gối kêu lục cục là gì?

Khớp gối kêu lục cục là hiện tượng khớp phát ra âm thanh bất thường khi vận động, đặc biệt rõ khi đứng lên, ngồi xuống, leo cầu thang hoặc co duỗi chân. Tiếng kêu này có thể đi kèm hoặc không kèm đau nhức, tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây ra. 

Tiếng kêu ở khớp thường gặp ở người lớn tuổi do quá trình thoái hoá tự nhiên, người lao động nặng hoặc những người có chấn thương khớp gối trước đó. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể xuất hiện ở người trẻ, do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, chế độ vận động không hợp lý hoặc bất thường bẩm sinh ở cấu trúc khớp. 

Trong hầu hết các trường hợp, khớp gối kêu thường không đáng lo ngại, vì đây có thể chỉ là phản ứng sinh lý bình thường của khớp khi áp lực trong dịch khớp thay đổi hoặc gân, dây chằng trượt nhẹ qua cấu trúc xương. Tuy nhiên, nếu tiếng kêu đi kèm đau, sưng, hạn chế vận động hoặc xuất hiện thường xuyên với cường độ tăng dần, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý xương khớp tiềm ẩn cần được thăm khám sớm.

Khớp kêu lục cục là tình trạng thường gặp ở người lớn tuổi

2. Nguyên nhân khiến khớp gối kêu lục cục

Hiện tượng khớp kêu lục cục có thể bắt nguồn từ nguyên nhân sinh lý và bệnh lý. Cụ thể như sau: 

Nguyên nhân sinh lý 

Với hầu hết các trường hợp khớp gối kêu do nguyên nhân sinh lý, hiện tượng này đều lành tính, không gây tổn thương cấu trúc khớp và thường biến mất khi thay đổi tư thế hoặc sau khi khớp đã được làm ấm. Nguyên nhân phổ biến bao gồm thay đổi áp lực dịch khớp, gân hoặc dây chằng trượt qua cấu trúc xương, tập luyện hoặc vận động mạnh. 

• Thay đổi áp lực dịch khớp: Khi bạn cử động, áp lực trong khớp thay đổi, khiến bong bóng khí trong dịch khớp vỡ ra và tạo tiếng kêu.
• Gân hoặc dây chằng trượt qua cấu trúc xương: Một số tư thế hoặc chuyển động đột ngột, có thể khiến dây chằng hoặc gân bị kéo căng và bật lại, gây ra tiếng kêu lục cục.
• Tập luyện hoặc vận động mạnh: Người thường xuyên chơi thể thao, vận động viên dễ gặp tình trạng này do khớp hoạt động nhiều. 

Nguyên nhân bệnh lý

Trong một số trường hợp khác, khớp gối kêu lục cục có thể là dấu hiệu của bệnh lý xương khớp tiềm ẩn. Khi đó, tiếng kêu thường xuất hiện với tần suất cao, kèm đau nhức, sưng hoặc hạn chế vận động. Nguyên nhân bệnh lý phổ biến gồm: 

• Thoái hoá khớp gối: Sụn khớp bị bào mòn khiến bề mặt xương cọ xát trực tiếp, tạo ra tiếng kêu lục cục và gây đau. 
• Viêm khớp gối: Quá trình viêm làm sưng, tăng ma sát trong khớp và tạo ra tiếng kêu. 
• Tổn thương sụn chêm: Thường do chấn thương thể thao hoặc tai nạn. Đây cũng là một trong những nguyên nhân điển hình gây ra tình trạng khớp kêu lục cục.
• Lệch xương bánh chè: Khi trục vận động bất thường, xương bánh chè ma sát không đều với xương đùi, gây ra tiếng kêu bất thường. 
• Thiếu dịch khớp: Khi dịch khớp giảm, khớp trở nên khô và dễ phát tiếng kêu. 

Thoái hóa khớp gối là nguyên nhân điển hình gây ra tiếng kêu ở khớp bất thường

3. Dấu hiệu nguy hiểm cần đi khám ngay

Bạn nên đến thăm khám bác sĩ ngay nếu tình trạng khớp gối kêu lục cục đi kèm với các triệu chứng sau: 

• Đau nhức dữ dội hoặc âm ỉ kéo dài trên 1 tuần.
• Sưng, nóng, đỏ quanh khớp gối. 
• Hạn chế vận động, khó gập hoặc duỗi chân.
• Cảm giác lỏng khớp.
• Tiếng kêu ngày càng rõ, tần suất tăng dần. 

Những dấu hiệu này có thể liên quan đến thoái hoá khớp gối, rách sụn chêm hoặc các bệnh lý viêm khớp, nếu không được điều trị sớm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động. 

Bạn cần đến thăm khám bác sĩ ngay nếu khớp kêu lục cục kèm cơn đau nhức dữ dội

4. Cách khắc phục tình trạng khớp gối kêu lục cục

Dưới đây là một số cách khắc phục tình trạng khớp kêu lục cục mà bạn cần đặc biệt chú ý: 

Điều chỉnh lối sống 

Bạn cần duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên khớp gối. Đồng thời, hãy hạn chế các tư thế gây áp lực trực tiếp lên gối như ngồi xổm, quỳ gối lâu hoặc leo cầu thang nhiều lần liên tiếp.

Để duy trì tình trạng khớp ổn định, bạn nên phân bổ thời gian nghỉ hợp lý xen kẽ giữa các hoạt động, tránh vận động quá sức hoặc lặp lại một động tác trong thời gian dài, nhằm bảo vệ khớp và giảm nguy cơ tiến triển các tổn thương tiềm ẩn. 

Tập luyện phục hồi 

Tập luyện phục hồi cũng là phương pháp quan trọng giúp cải thiện chức năng vận động và giảm tình trạng khớp gối kêu lục cục. Bạn cần chú ý: 

• Lựa chọn các bài tập phù hợp để tăng cường sức mạnh cơ tứ đầu đùi, cơ gân kheo và nhóm cơ quanh khớp. 
• Kéo giãn cơ để duy trì độ linh hoạt và giảm áp lực lên khớp. 
• Luôn khởi động kỹ trước khi tập luyện hoặc chơi thể thao. 

Chế độ dinh dưỡng lành mạnh 

Bên cạnh việc điều chỉnh lối sống và tập luyện phục hồi, chế độ dinh dưỡng lành mạnh cũng góp phần quan trọng trong hỗ trợ ổn định khớp gối và giảm tình trạng khớp kêu lục cục. Cụ thể: 

• Bữa ăn cần đảm bảo có đủ các nhóm chất dinh dưỡng như đạm, tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. 
• Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin D, canxi, omega-3, collagen type II,… có trong cá biển, đậu nành,…
• Ăn nhiều rau xanh, trái cây tươi giàu vitamin C, D và canxi để nuôi dưỡng sụn và xương. 
• Uống đủ nước (trung bình 1,5 - 2 lít nước/ ngày) để bảo đảm dịch khớp luôn ở mức tối ưu.

Điều trị y khoa 

Tuỳ thuộc vào nguyên nhân và mức độ khớp kêu lục cục, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị y khoa phù hợp. Với các trường hợp nhẹ, điều trị bảo tồn thường bao gồm sử dụng thuốc giảm đau, kháng viêm, thuốc bổ sung dưỡng chất cho sụn khớp (glucosamine, chondroitin) hoặc tiêm acid hyaluronic để tăng cường dịch khớp. 

Một số trường hợp tổn thương nặng có thể được cân nhắc tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) nhằm tái tạo mô sụn. Nếu khớp bị tổn thương nghiêm trọng, rách sụn chêm lớn hoặc thoái hóa giai đoạn cuối, phẫu thuật nội soi khớp hoặc thay khớp nhân tạo sẽ được xem là giải pháp cuối cùng.

Bài viết trên đây là tổng hợp thông tin về nguyên nhân, dấu hiệu nguy hiểm và cách khắc phục tình trạng khớp gối kêu lục cục hiệu quả. Việc nhận biết sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp bảo vệ cấu trúc khớp, duy trì khả năng vận động và hạn chế biến chứng về sau. Nếu tình trạng kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường, bạn nên chủ động thăm khám tại cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán và xử trí đúng cách.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe xương khớp, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.