1. Khái quát đặc điểm cây hương nhu

Hương nhu là thuộc họ Hoa môi, nguồn gốc ở miền Trung bắc của Ấn Độ, là loài cây có mùi thơm, dáng bụi thẳng, cao 30 - 75 cm. Thân của hương nhu có lông mịn. Lá hương nhu mọc đối, hình trứng, có lông, mép lá có răng cưa, đầu nhọn hoặc tù. Hoa hương nhu nhỏ, mọc chùm, màu tím, xếp thành từng chùm dài xoắn gần nhau.

Cây hương nhu với hoa mọc dài thành vòi đặc trưng

2. Thành phần sinh học có trong cây hương nhu 

Trong cây hương nhu chứa nhiều thành phần sinh học như:

- Tinh dầu trong lá hương nhu với axit eugenic, limatrol, linalool, caryophyllene, carvacrol,...

- Lá và thân chứa: flavonoid, triterpenoid, phenolic, saponin, tannin, acid ursolic.

3. Công dụng của cây hương nhu đối với sức khỏe

3.1. Giảm lo lắng, căng thẳng

Tinh dầu trong hương nhu với mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng có tác dụng thư giãn tâm trí, chống trầm cảm, giảm lo âu tương đương với hiệu quả của thuốc chống trầm cảm và diazepam.

Mỗi ngày dùng 500mg chiết xuất hương nhu sẽ giảm căng thẳng, lo lắng, mang lại trạng thái tâm lý thư giãn cho trí não.

3.2. Kháng viêm, chống nhiễm trùng

Axit linoleic và eugenol trong hương nhu có khả năng chống viêm trên động vật. Ngoài ra, lipoxygenase và cyclooxygenase trong hương nhu còn ức chế chuyển hóa axit arachidonic nên có thể kiểm soát viêm nhiễm. Khả năng chống viêm này có giá trị tương đương với một số thuốc chống viêm không steroid như ibuprofen, naproxen, diclofenac,...

Đã có nghiên cứu cho thấy, cây hương nhu có thể dùng trong điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn ở các bệnh như: tả, thương hàn, viêm phổi, nhiễm trùng vết thương, nhiễm khuẩn tiết niệu,...

3.3. Kiểm soát đường huyết

Chiết xuất hương nhu sau khi sử dụng 30 ngày có thể làm giảm 26.4% đường huyết và ngăn ngừa tăng glucose huyết tương trên chuột bị tiểu đường. Điều này cho thấy hương nhu có khả năng kiểm soát chỉ số đường huyết khá hiệu quả.

Cũng đã có nghiên cứu thực hiện trên bệnh nhân tiểu đường type 2 trong 12 tuần khi sử dụng 300mg chiết xuất từ lá hương nhu và thuốc glibenclamide. Kết quả cho thấy nhóm bệnh nhân này cải thiện lượng đường huyết và HbA1c hơn so với nhóm chỉ dùng thuốc tiểu đường. (nguồn: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov).

Sử dụng chiết xuất từ lá hương nhu có thể ổn định chỉ số đường huyết

3.4. Hạ cholesterol máu

Nghiên cứu sử dụng lá hương nhu trên động vật cho kết quả giảm cholesterol LDL và tăng cholesterol HDL. Ngoài ra, tinh dầu hương nhu chứa Eugenol có tác dụng giảm cholesterol trong gan, thận, tim.

3.5. Tốt cho dạ dày

Đối với dạ dày, chiết xuất hương nhu có thể bảo vệ tổn thương dạ dày do các vết loét thông qua cơ chế:

- Giảm tăng tiết axit và tăng tiết tế bào chất nhầy, tăng chất nhầy.

- Tăng tuổi thọ tế bào chất nhầy.

Nghiên cứu được thực hiện năm 2012 trên động vật uống liều 200mg/kg chiết xuất hương nhu cho kết quả giảm số lượng và chỉ số vết loét tới 66.67%.

3.6. Cải thiện giấc ngủ

Năm 2022 đã có nhóm nghiên cứu thực hiện trên 100 người dùng chiết xuất hương nhu trong 8 tuần. Kết quả từ nghiên cứu này cho thấy chất lượng giấc ngủ được cải thiện, căng thẳng giảm.

Tuy nhiên, chất lượng giấc ngủ trong nghiên cứu chỉ được đo bằng máy theo dõi giấc ngủ đeo cổ tay nên kết quả chưa có tính khẳng định. Muốn chứng minh được hiệu quả của hương nhu đối với giấc ngủ vẫn cần thêm nghiên cứu sâu hơn.

3.7. Chăm sóc răng miệng

Sự phát triển của các loại vi khuẩn có hại trong khoang miệng là nguyên nhân gây hôi miệng, hình thành cao răng, sâu răng,... Đặc tính kháng khuẩn trong chiết xuất từ lá hương nhu khiến cho tinh chất này có mặt trong các sản phẩm chăm sóc răng miệng để ngăn ngừa các vấn đề về răng miệng.

Dùng nước súc miệng có chứa chiết xuất hương nhu còn giảm thiểu mảng bám men răng, điều trị viêm họng và phòng ngừa viêm nướu.

3.8. Bảo vệ mắt

Thiếu vitamin A có thể gây viêm mắt, quáng gà,... Vitamin A có nhiều trong lá hương nhu, là thành phần hỗ trợ phòng ngừa quáng gà, viễn thị, cận thị, viêm mắt,...

3.9. Hỗ trợ chức năng tim

Magie và canxi trong lá hương nhu có tác dụng cải thiện lưu thông máu, giảm cholesterol LDL. Cholesterol này khiến nguy cơ mắc bệnh động mạch vành ở người lớn tăng lên. Dùng lá hương nhu có thể giảm nguy cơ này.

4. Bài thuốc chữa bệnh từ cây hương nhu

Cây hương nhu có thể kết hợp cùng nhiều thảo dược tự nhiên để chữa bệnh

- Chữa đau bụng, tiêu chảy

+ Chuẩn bị: 3 chén nước, 9g mộc qua, 12g lá hương nhu, 12g lá tía tô.

+ Cách thực hiện: toàn bộ dược liệu đem sắc đến khi còn 1/3 lượng nước ban đầu thì bỏ bã lấy nước chia thành 2 lần uống/ngày.

- Chữa đau đầu, hạ sốt

+ Chuẩn bị: 1 nắm nhỏ lá của cây hương nhu tươi.

+ Cách thực hiện: rửa sạch nắm lá hương nhu tươi rồi đem xay hoặc giã nhuyễn để vắt lấy nước cốt. Thêm vào phần nước này chút nước nóng để tạo thành nước ấm vừa đủ và uống. Phần bã còn lại hãy cho vào một chiếc khăn mỏng rồi chườm lên trán.

- Chữa cảm lạnh

+ Chuẩn bị: đậu ván trắng sao vàng 200g, hương nhu tươi 500g, hậu phác tẩm gừng 200g.

+ Cách thực hiện: nướng toàn bộ dược liệu rồi tán thành bột mịn. Hàng ngày lấy 10g bột pha cùng nước ấm cho 1 lần uống, uống 2 lần/ngày.

5. Lưu ý tác dụng phụ của cây hương nhu

Trong quá trình sử dụng cây hương nhu làm dược liệu chữa bệnh, cần thận trọng với những nguy cơ sau:

- Không dùng hương nhu cho phụ nữ có thai để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

- Dùng hương nhu với hàm lượng lớn có thể làm giảm đường huyết quá mức nên nếu đang điều trị tiểu đường bằng thuốc cần thận trọng khi dùng hương nhu.

- Nam giới dùng hương nhu có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản.

- Bệnh suy giáp có thể trở nên trầm trọng hơn khi sử dụng hương nhu do nồng độ hormone tuyến giáp thyroxine bị giảm sút.

- Vitamin K trong hương nhu có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết.

- Hoạt chất eugenol từ cây hương nhu có thể gây tiêu chảy, tổn thương gan, buồn nôn, dị ứng, tăng nhịp tim,... Vì thế, người có tiền sử dị ứng không dùng hương nhu để chữa bệnh.

Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám sức khỏe cùng bác sĩ chuyên khoa của Hệ thống Y tế MEDLATEC có thể liên hệ đặt trước lịch khám qua tổng đài 1900 56 56 56.