1. Chlorhexidine là thuốc gì? 

Hoạt chất Chlorhexidine thuộc nhóm dược phẩm hỗ trợ sát khuẩn và khử khuẩn. Dạng điều chế phổ biến của hoạt chất này là dạng dung dịch lỏng dùng để súc miệng hoặc sát trùng ngoài da. 

Chlorhexidine có thể được điều chế theo dạng dung dịch súc miệng 

2. Tác dụng chính của Chlorhexidine

Tác dụng chính của dung dịch Chlorhexidine là hỗ trợ điều trị bệnh lý về răng miệng như viêm hoặc sưng nướu, chảy máu chân răng. Loại dung dịch này có khả năng ngăn chặn nhiều loại virus phát triển trong khoang miệng như virus gây viêm gan B, virus cúm A, virus gây thủy đậu,... Thậm chí, Chlorhexidine còn giúp ngăn chặn virus Corona. 

Bên cạnh đó, Chlorhexidine đôi khi cũng được dùng để sát khuẩn vết thương ngoài da, khử khuẩn cho bệnh nhân và nhân viên y tế trước khi phẫu thuật. 

3. Chỉ định và chống chỉ định của Chlorhexidine

Chlorhexidine có thể được chỉ định trong nhiều trường hợp. Song song với đó vẫn có một vài đối tượng không thuộc nhóm chỉ định của loại thuốc này. 

3.1. Chỉ định 

Thông thường, Chlorhexidine sẽ được sử dụng trong một số trường hợp nhất định như: 

• Khử khuẩn trước khi phẫu thuật: Bao gồm khử khuẩn bàn tay cho nhân viên y tế, khử khuẩn vùng da trước mỗi ca phẫu thuật cho bệnh nhân. 
• Sát khuẩn vết thương: Chlorhexidine hỗ trợ sát khuẩn vết thương ngoài da tương đối hiệu quả. 
• Khử khuẩn răng miệng: Chlorhexidine giúp vệ sinh răng miệng, hỗ trợ điều trị bệnh lý về răng miệng như viêm hoặc sưng nướu, chảy máu chân răng; phòng ngừa tình trạng sâu răng. Đồng thời người mới thực hiện thủ thuật nha khoa như nhổ răng, trồng răng hoặc niềng răng cũng thường được bác sĩ khuyên dùng Chlorhexidine. 

Chlorhexidine có thể giúp điều trị bệnh lý về răng miệng như viêm nướu 

3.2. Chống chỉ định 

Những trường hợp chống chỉ định của Chlorhexidine bao gồm:

• Người dị ứng với hoạt chất Chlorhexidine hoặc bất kỳ thành phần khác nào trong thuốc. 
• Không sử dụng dung dịch để nhỏ vào các vùng nhạy cảm như tai, mắt. 

4. Cách dùng và liều dùng 

Cách dùng và liều lượng Chlorhexidine áp dụng cho từng đối tượng là thông tin đặc biệt quan trọng bạn nên tìm hiểu. Cụ thể như sau:

4.1. Cách dùng 

Chlorhexidine có thể dùng để súc miệng, sát trùng vết thương, đặt vào khu vực dưới lợi,... tùy dạng điều chế, hàm lượng. 

4.2. Liều dùng 

Bên cạnh sử dụng đúng cách, bạn nên áp dụng đúng liều lượng Chlorhexidine theo hướng dẫn. 

4.2.1. Ở người trưởng thành

Đối với người trưởng thành, Chlorhexidine được sử dụng trong nhiều trường hợp với liều lượng như sau: 

• Chuẩn bị cho bệnh nhân trước khi phẫu thuật: Chlorhexidine Gluconat 2% đến 4% được sử dụng để bôi vào vùng da sẽ thực hiện phẫu thuật, nhân viên y tế cần dùng gạc để lau vùng da cần phẫu thuật trong tối thiểu 2 phút. 
• Chuẩn bị cho nhân viên y tế trước khi phẫu thuật: Để sát khuẩn tay trước khi phẫu thuật, nhân viên y tế cần dùng đến Chlorhexidine Gluconat 2% đến 4%. Quá trình thao tác có thể diễn ra trong vài phút. 
• Khử trùng vết thương trên da: Sử dụng dung dịch Chlorhexidine Gluconat 2% đến 4% để sát khuẩn vết thương. Lưu ý trước khi dùng dung dịch này, vùng da cần sát trùng phải được vệ sinh sạch sẽ với nhiều nước. Mọi người chỉ bôi một lượng tối thiểu dung dịch vào vết thương rồi tiến hành thao tác nhẹ nhàng. 
• Điều trị viêm lợi: Sử dụng dung dịch Chlorhexidine Gluconat 0.12% để súc miệng 2 lần mỗi ngày. Mỗi lần súc miệng, bạn chỉ nên dùng khoảng 15ml, súc miệng vào buổi sáng và buổi chiều sau khi đã đánh răng. Với đối tượng vừa thực hiện một vài thủ thuật nha khoa, liều lượng Chlorhexidine có thể điều chỉnh tăng nhưng phải theo hướng dẫn của bác sĩ. 

Chlorhexidine Gluconat 0.12% phù hợp để súc miệng vào buổi sáng và buổi chiều

Ngoài ra, Chlorhexidine còn được sử dụng theo dạng viên tác dụng kéo dài hay dạng chip 2.5mg Chlorhexidine Gluconat đặt phía dưới lợi. Quá trình Chlorhexidine phải thực hiện theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa, liều dùng không quá 8 viên/lần. Đồng thời sau 3 tháng, bệnh nhân cần đặt thêm 1 viên Chlorhexidine mới. Trường hợp sau 9 đến 12 tháng, hệ thống túi răng không tiến triển như mong đợi, bệnh nhân cần được điều chỉnh cách thức điều trị. 

4.2.2. Ở trẻ em

Trẻ nhỏ từ 12 tuổi trở lên đã có thể sử dụng Chlorhexidine. Tuy nhiên, liều lượng cụ thể cần tuân theo chỉ định của bác sĩ. 

5. Tác dụng phụ khi dùng Chlorhexidine

Tác dụng phụ hay xuất hiện ở người dùng Chlorhexidine là choáng váng, tim đập nhanh, cảm thấy khô miệng. Đôi khi, người dùng sẽ cảm thấy da bị kích thích, viêm miệng, dị ứng. 

Người dùng Chlorhexidine đôi khi thường cảm thấy khô miệng

Hiếm gặp hơn, Chlorhexidine có thể gây sốc phản vệ, nổi mề đay, tụt huyết áp, nổi đỏ toàn thân, viêm tai,... Nếu tác dụng diễn biến nghiêm trọng, bạn nên tạm dừng sử dụng Chlorhexidine, tìm đến cơ sở y tế để được kiểm tra. 

6. Lưu ý khi sử dụng thuốc Chlorhexidine

Dưới đây là một vài lưu ý chung bạn nên lưu tâm trước khi sử dụng sản phẩm tổng hợp từ Chlorhexidine: 

• Chlorhexidine dạng dung dịch sử dụng để súc miệng đôi khi thường khiến vị giác thay đổi, răng hoặc lưỡi bắt màu nhưng không tác động nghiêm trọng đến sức khỏe. 
• Khi dùng nước súc miệng Chlorhexidine, bạn hãy đi lấy mảng bám trên răng định kỳ 6 tháng/lần. 
• Trường hợp dùng Chlorhexidine dạng viên (chip) để đặt vào khu vực túi lợi, bạn phải theo dõi kỹ biểu hiện của cơ thể, thông báo kịp thời thay đổi cho bác sĩ. 
• Trong quá trình sử dụng Chlorhexidine dạng dung dịch, bạn cần tránh để dung dịch bị dính vào mắt. 
• Không dùng dung dịch sát trùng Chlorhexidine 2% hoặc 4% để sát trùng vùng da mặt hoặc da đầu trước khi thực hiện phẫu thuật. 
• Khi sát trùng vết thương, bạn không nên dùng dung dịch Chlorhexidine nồng độ cao để phòng ngừa tình trạng sốc phản vệ. 
• Phụ nữ mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu cần thận trọng khi dùng Chlorhexidine. 

Bạn không nên để dung dịch Chlorhexidine dính vào mắt 

Lưu ý, thông tin về cách dùng và liều lượng sử dụng Chlorhexidine đề cập trong bài viết trên đây chỉ có tính chất tham khảo. Để phòng ngừa rủi ro không mong muốn, hãy tham khảo tư vấn của bác sĩ về cách thức sử dụng những dạng chế phẩm của Chlorhexidine.

Chlorhexidine chủ yếu bào chế theo dạng dung dịch súc miệng, sát khuẩn hoặc viên đặt dưới lợi. Cách dùng các dạng chế phẩm bào chế từ hoạt chất này khá đơn giản. Nhưng tốt nhất, bạn nên đi thăm khám tại cơ sở y tế uy tín như Hệ thống Y tế MEDLATEC để bác sĩ kiểm tra và tư vấn dùng thuốc đúng cách, phù hợp với tình trạng bệnh. Nếu có nhu cầu đặt lịch khám, Quý khách hãy gọi đến tổng đài tư vấn 1900 56 56 56 của MEDLATEC để được hỗ trợ.