1. Sữa non là gì? 

Sữa non là loại sữa được cơ thể mẹ sản xuất từ cuối thai kỳ và trong vài ngày đầu sau sinh. Đây là nguồn dinh dưỡng quý giá, giàu kháng thể, vitamin và khoáng chất, giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ sơ sinh và hỗ trợ sự phát triển ban đầu của bé.

Đặc điểm nổi bật của sữa non:

• Màu sắc và kết cấu: Sữa non thường có màu vàng hoặc vàng nhạt, sánh đặc hơn sữa trưởng thành;
• Thành phần dinh dưỡng: Chứa nhiều protein, vitamin A, khoáng chất và các kháng thể IgA, giúp bảo vệ đường tiêu hóa và hệ miễn dịch non yếu của trẻ;
• Lượng sữa: Mẹ sản xuất sữa non với số lượng nhỏ nhưng giàu năng lượng, đủ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng trong vài ngày đầu sau sinh.

Sữa non đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của trẻ sơ sinh, cụ thể như sau: 

• Tăng cường miễn dịch, giúp trẻ phòng ngừa nhiễm khuẩn;
• Hỗ trợ tiêu hóa, giúp trẻ dễ hấp thu dinh dưỡng và giảm nguy cơ vàng da;
• Giúp ruột non của bé làm quen dần với thức ăn đầu đời.

Sữa non mang lại nhiều tác dụng đối với sức khỏe của trẻ 

Nhờ những đặc tính này, sữa non được xem là “liều thuốc tự nhiên đầu đời” cho trẻ, cực kỳ quan trọng trong những ngày đầu sau sinh.

2. Có nên nặn sữa non khi mang thai không?

Nhiều mẹ bầu thắc mắc liệu có nên nặn sữa non trong giai đoạn mang thai để dự trữ cho con sau sinh. Thực tế, việc nặn sữa non khi mang thai chỉ nên thực hiện trong một số trường hợp đặc biệt và theo hướng dẫn của bác sĩ, bởi việc tác động lên núm vú có thể kích thích co bóp tử cung, tiềm ẩn nguy cơ sinh non, nhất là ở những tuần cuối thai kỳ.

Theo đó, mẹ bầu cần cân nhắc các yếu tố sau đây:

Thời điểm mang thai

• Trong 3 tháng đầu và giữa thai kỳ, việc nặn sữa non không được khuyến cáo, vì cơ thể mẹ đang trong giai đoạn hình thành và ổn định thai nhi;
• Trong 3 tháng cuối, việc nặn sữa non cũng không được khuyến cáo, trừ 1 số trường hợp đặc biệt và theo hướng dẫn của bác sĩ.

Nguy cơ với thai nhi

• Nặn sữa non không đúng cách có thể gây co thắt tử cung, tăng nguy cơ sinh non;
• Việc nặn sữa non có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng vú.

Lợi ích khi nặn sữa non trước sinh

Trong một số trường hợp đặc biệt, như mẹ dự kiến sinh non hoặc nguy cơ bé sinh ra bú kém, cần bổ sung sớm hoặc Mẹ có phẫu thuật ngực trước đó, lo ngại giảm tiết sữa. Bác sĩ có thể hướng dẫn nặn sữa non để dự trữ. Sữa được trữ đông và sử dụng sau sinh giúp bé tiếp nhận dưỡng chất và kháng thể quan trọng.

Quyết định có nên nặn sữa non khi mang thai không cần được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa

3. Hướng dẫn mẹ bầu nặn sữa non đúng cách

Với các mẹ được khuyến cáo nặn sữa non, việc thực hiện đúng cách sẽ giúp bảo vệ sức khỏe mẹ và thai nhi, đồng thời tối ưu hóa lượng sữa non thu được.

Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi nặn

Trước khi nặn sữa non, mẹ bầu được bác sĩ đánh giá tình trạng thai kỳ, sức khỏe của mẹ.

Chị em cần nghe hướng dẫn từ bác sĩ trước khi tiến hành nặn sữa non 

Thời điểm nặn phù hợp

• Nếu được chỉ định, nặn sữa non nên thực hiện từ tuần 36 - 37 của thai kỳ trở đi, khi cơ thể bắt đầu tiết sữa tự nhiên;
• Không khuyến cáo nặn thử xem có sữa hay không.

Kỹ thuật nặn sữa an toàn

• Rửa tay sạch và đảm bảo môi trường nặn sữa vệ sinh, chuẩn bị ống tiêm/ly hứng sạch, có nắp;
• Sử dụng ngón tay cái và ngón trỏ xoa nhẹ quanh quầng vú, không kéo căng núm vú quá mức;
• Nặn nhẹ nhàng, từng bên một, khoảng 1 - 2 phút mỗi bên, tránh nặn liên tục;
• Sữa non thu được nên đặt vào hộp hoặc túi trữ sữa đã tiệt trùng.

Cách bảo quản sữa non

• Sữa non vừa nặn ở nhiệt độ phòng dưới 25 độ C có thể để được 4 tiếng, có thể để ngăn mát tủ lạnh (dưới 4 độ C) từ 2 - 3 ngày hoặc đông lạnh trong ngăn đá từ 3 - 6 tháng. Nếu để tủ đông chuyên dụng âm 18 độ C có thể bảo quản từ 6 - 12 tháng;
• Khi dùng, rã đông bằng cách chuyển ống sữa từ ngăn đá xuống ngăn mát để rã đông chậm (vài giờ - qua đêm). Hoặc đặt ống trong nước ấm (không quá nóng khoảng 70 độ C, không đun trực tiếp). Sau đó lắc nhẹ để hòa tan lớp sữa tách lớp.

Lắng nghe cơ thể

• Nếu thấy đau, căng tức vú, co thắt tử cung hoặc ra máu, ra dịch bất thường, đau bụng từng cơn, nên ngừng ngay và liên hệ bác sĩ;
• Không nặn sữa quá nhiều lần trong ngày (chỉ nặn 1 - 2 ngày ), mỗi lần nặn chỉ nên lấy lượng vừa đủ để dự trữ.

Như vậy, việc nặn sữa non khi mang thai không được khuyến cáo. Chỉ nên thực hiện khi được bác sĩ chỉ định và hướng dẫn cụ thể, thường sau 36 - 37 tuần của thai kỳ. Điều quan trọng hơn là bảo vệ sức khỏe của mẹ và đảm bảo thai kỳ an toàn. Khi thực hiện đúng cách, mẹ bầu có thể chuẩn bị nguồn sữa non quý giá, giúp bé bắt đầu cuộc sống khỏe mạnh ngay từ những ngày đầu tiên. Mẹ bầu cần tham khảo ý kiến chuyên gia, thực hiện đúng kỹ thuật, tuân thủ các hướng dẫn về thời điểm và cách bảo quản. Đồng thời, luôn lắng nghe cơ thể và ngừng ngay nếu xuất hiện dấu hiệu bất thường như co thắt tử cung, đau bụng hay chảy máu.

Nếu có thêm thắc mắc cần giải đáp hoặc nhu cầu thăm khám các vấn đề sức khỏe có liên quan, mẹ bầu vui lòng liên hệ tới Hệ thống Y tế MEDLATEC qua Tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ kịp thời.