1. Đau họng khó nuốt là gì?

Đau họng khó nuốt là hiện tượng vùng cổ họng bị tổn thương, viêm nhiễm, khiến người bệnh cảm thấy đau rát khi nuốt nước bọt, ăn uống hoặc nói chuyện. Tình trạng này có thể đi kèm với khô họng, ngứa rát hoặc nuốt vướng như có dị vật trong cổ. 

Bệnh khởi phát do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm viêm amidan, viêm họng cấp, cảm lạnh, cảm cúm, trào ngược dạ dày thực quản… và có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào. Với hầu hết các trường hợp, cảm giác đau họng kèm khó nuốt vướng thường chỉ kéo dài vài ngày và có thể cải thiện nếu chăm sóc đúng cách tại nhà. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường như sốt cao, sưng hạch, khàn tiếng,… người bệnh cần được thăm khám kịp thời để loại trừ các bệnh lý nguy hiểm. 

Đau rát họng khó nuốt là tình trạng vùng cổ họng bị tổn thương, viêm nhiễm

2. Triệu chứng đi kèm đau họng khó nuốt

Ngoài cảm giác đau rát và khó nuốt, người bệnh có thể gặp thêm các triệu chứng như: 

• Ho khan hoặc ho có đờm. 
• Khàn tiếng, hay thậm chí là mất tiếng. 
• Sốt nhẹ hoặc sốt cao, người bệnh có thể cảm thấy ớn lạnh. 
• Nuốt đau, cả khi nuốt nước bọt hoặc ăn uống.
• Sưng hạch cổ, đau họng lan lên tai (thường gặp trong một số trường hợp viêm nặng). 
• Khô miệng đi kèm cảm giác khát nước. 
• Cảm giác nuốt vướng ở cổ họng, như có dị vật. 

Mức độ triệu chứng có thể thay đổi tùy vào nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe của từng người. Nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo nêu trên và thăm khám kịp thời là cần thiết hơn cả, giúp bạn tránh được những rủi ro không mong muốn, ảnh hưởng đến sức khoẻ. 

3. Nguyên nhân phổ biến gây đau rát họng khó nuốt

Đau rát họng kèm nuốt vướng có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những vấn đề thông thường như viêm nhiễm đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến: 

• Viêm họng do virus hoặc vi khuẩn: Đây là nguyên nhân thường gặp nhất, xảy ra khi cổ họng bị nhiễm trùng do các loại virus như cúm rhinovirus, adenovirus, hoặc vi khuẩn liên cầu khuẩn. Người bệnh thường cảm thấy đau rát khi nuốt, kèm theo sốt, ho và mệt mỏi. 
• Viêm amidan: Amidan sưng đỏ, phù nề, có mủ, khiến cổ họng đau và việc nuốt trở nên khó khăn. Một số trường hợp nặng hơn, có thể kèm theo sốt cao, hạch sưng ở cổ hoặc hơi thở có mùi. 
• Viêm thanh quản: Bệnh lý này làm ảnh hưởng đến dây thanh âm, gây khàn tiếng, đau cổ và cảm giác vướng họng khi nuốt hoặc nói chuyện nhiều. 
• Trào ngược dạ dày thực quản: Khi axit dạ dày trào ngược lên thực quản và vùng họng, nó có thể gây kích ứng niêm mạc cổ họng, dẫn đến đau họng kéo dài (đặc biệt vào buổi sáng), nóng rát ngực, đắng miệng, khó nuốt, ho dai dẳng không rõ nguyên nhân.
• Không khí khô, lạnh, ô nhiễm: Môi trường sống ô nhiễm hoặc không khí khô, khiến niêm mạc họng dễ bị kích ứng, dẫn đến niêm mạc họng khô rát, kích ứng, từ đó gây cảm giác ngứa họng, đau khi nuốt.
• Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc lá, uống rượu bia thường xuyên, hoặc la hét kéo dài có thể gây tổn thương cổ họng, dẫn đến đau họng và khó nuốt. 
• Dị ứng hoặc tiếp xúc với chất kích thích: Mạt bụi nhà, phấn hoa, lông thú cưng hoặc hóa chất, có thể gây phản ứng dị ứng ở người nhạy cảm, dẫn đến ho khan, ngứa họng, nuốt vướng.
• Bệnh lý nghiêm trọng hơn: Trong số ít trường hợp, đau họng kéo dài kèm khó nuốt có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh như khối u vùng họng, thanh quản, thực quản, ung thư vòm họng,…Những dấu hiệu cảnh báo gồm: nuốt nghẹn tiến triển, sụt cân không rõ nguyên nhân, đau tai một bên, khàn tiếng kéo dài trên 3 tuần.

Viêm họng là một trong những nguyên nhân điển hình gây nên tình trạng đau rát họng khó nuốt

4. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Với hầu hết các trường hợp đau họng khó nuốt, đều có thể tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, bạn nên đến thăm khám bác sĩ nếu có các dấu hiệu như: 

• Đau rát họng khó nuốt kéo dài 5 - 7 ngày và không có dấu hiệu thuyên giảm. 
• Đau họng dữ dội và không thể ăn uống bình thường. 
• Nuốt khó, nuốt nghẹn khi ăn thức ăn mềm hoặc uống nước.
• Sốt cao liên tục dù đã sử dụng thuốc hạ sốt. 
• Sưng hạch vùng cổ. 
• Đau tai và khàn tiếng kéo dài. 
• Xuất hiện các dấu hiệu mất nước như môi khô, tiểu ít, chóng mặt,…
• Có tiền sử bệnh lý về dạ dày, hô hấp hoặc suy giảm miễn dịch.

Việc phát hiện sớm và điều trị đúng cách sẽ giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khoẻ.

Bạn nên đến thăm khám bác sĩ nếu gặp các triệu chứng bất thường

5. Cách xử lý đau họng khó nuốt tại nhà

Trường hợp đau rát họng khó nuốt chưa đi kèm các dấu hiệu bất thường khác, bạn có thể áp dụng một số cách sau để cải thiện triệu chứng: 

• Uống đủ nước: Giúp làm dịu cổ họng, giữ ẩm niêm mạc và hỗ trợ quá trình phục hồi. Bạn nên ưu tiên uống nước ấm, tránh nước quá lạnh hoặc quá nóng, vì có thể làm trầm trọng hơn tình trạng viêm ban đầu. 
• Giữ cổ họng ấm: Đây là cách đơn giản nhưng hiệu quảgiúp duy trì tuần hoàn máu, giảm cảm giác co thắt và đau khi nuốt. Bạn có thể sử dụng khăn quàng mỏng vào buổi tối hoặc khi đi ra ngoài trời lạnh. Ngoài ra, bạn cần lưu ý tránh ngồi trong phòng điều hoà quá lạnh hoặc để gió lùa trực tiếp vào cổ. 
• Súc miệng bằng nước muối: Súc miệng 2 - 3 lần mỗi ngày giúp loại bỏ vi khuẩn trong khoang miệng, giảm sưng viêm và làm dịu vùng họng.
• Chế độ ăn uống phù hợp: Trong thời gian bị đau họng, bạn nên ăn các món mềm, ấm và dễ nuốt như cháo, súp. Tránh thực phẩm cay, nóng, cứng, nhiều dầu mỡ vì có thể gây kích ứng thêm vùng họng. Đồng thời, bạn cần tăng cường bổ sung vitamin C từ trái cây như cam, bưởi,… để nâng cao sức đề kháng. 
• Nghỉ ngơi, hạn chế nói nhiều, nói to, không nên la hét hoặc ca hát khi đang viêm họng. 
• Ngủ đủ giấc cũng giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn.

Bài viết trên đây là tổng hợp thông tin về nguyên nhân và cách xử lý đau họng khó nuốt hiệu quả tại nhà. Trong hầu hết các trường hợp, đau rát họng khó nuốt thường sẽ tự khỏi nếu được chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu tình trạng này kéo dài, kèm theo các triệu chứng như sốt cao, chóng mặt, buồn nôn,… bạn nên đến thăm khám bác sĩ ngay để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. 

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng.