1. Điện di protein huyết thanh là gì?

Trong máu chúng ta có hàng trăm loại protein. Một trong số chúng chính là kháng thể - thành phần quan trọng được tạo ra bởi các tương bào, tham gia vào hệ miễn dịch giúp cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, ở những bệnh nhân đa u tủy xương có sự tồn tại một số lượng lớn những tương bào ác tính, chúng phát triển lấn át những tế bào lành và tiết ra rất nhiều kháng thể bệnh lí - những kháng thể này còn được gọi là protein tủy.

Các tương bào sản xuất kháng thể chống lại tác nhân gây bệnh 

Điện di protein huyết thanh là phương pháp sử dụng dòng điện để tách chiết và phân loại protein trong máu thành các nhóm khác nhau. Do đó, xét nghiệm này có thể phân tách và cho chúng ta biết có hay không sự tồn tại của loại kháng thể bệnh lí trong bệnh đa u tủy xương.

2. Khi nào cần làm xét nghiệm điện di protein huyết thanh?

Đa u tủy xương là một bệnh lí tiến triển âm thầm và đôi khi các triệu chứng có thể dễ nhầm lẫn với bệnh khác. Bác sĩ lâm sàng thường chỉ định xét nghiệm điện di protein huyết thanh khi bạn có một hoặc nhiều những dấu hiệu sau:

+ Mệt mỏi, sút cân không rõ nguyên nhân.

+ Sốt kéo dài.

+ Thường xuyên mắc các bệnh nhiễm trùng.

+ Đau nhức xương: là triệu chứng quan trọng của bệnh, gặp ở 90% bệnh nhân đa u tủy xương.

+ Suy giảm chức năng thận.

+ Yếu, liệt chi.

+ Những triệu chứng trên thường xuất hiện dai dẳng trong một thời gian dài.

Đau nhức xương - biểu hiện thường gặp của bệnh đa u tủy xương

Đôi khi, cho dù bạn không xuất hiện triệu chứng nào, bác sĩ cũng có thể tư vấn làm xét nghiệm điện di protein huyết thanh nếu như kết quả xét nghiệm khác của bạn có bất thường, ví dụ như:

+ Tình trạng thiếu máu hoặc giảm tiểu cầu. 

+ Protein máu tăng cao không rõ nguyên nhân.

+ Calci máu tăng cao.

3. Xét nghiệm điện di protein huyết thanh được thực hiện như thế nào?

Đầu tiên, nhân viên y tế sẽ tiến hành lấy mẫu máu cho bạn. Bạn cũng có thể được bác sĩ tư vấn nên nhịn ăn ít nhất 8 tiếng trước khi lấy mẫu. Mẫu máu sau khi lấy vào ống sẽ được chuyển thẳng tới phòng xét nghiệm. Tại đây các kỹ thuật viên sẽ tiến hành ly tâm tách lấy huyết thanh từ máu ban đầu và đưa vào máy điện di. Bạn sẽ nhận được kết quả xét nghiệm khoảng 3 tới 5 ngày sau đó. 

Xét nghiệm được phân tích dựa trên mẫu máu của bệnh nhân

Một kết quả bình thường sẽ có tỷ lệ các loại protein máu nằm trong ngưỡng cho phép và không có sự xuất hiện của kháng thể bệnh lí.

Nếu kết quả của bạn có bất thường hoặc nghi ngờ, bác sĩ có thể chỉ định thêm một số xét nghiệm khác, ví dụ như: sinh thiết tủy xương, điện di miễn dịch huyết thanh, xạ hình xương, PET-CT,…

4. Xét nghiệm điện di protein huyết thanh giúp gì cho chẩn đoán và theo dõi bệnh lí đa u tủy xương?

Điện di protein huyết thanh được sử dụng kết hợp với các xét nghiệm khác để chẩn đoán xác định bạn có mắc đa u tủy xương hoặc có nằm trong nhóm có nguy cơ hay không. Dựa vào kết quả xét nghiệm, đa u tủy xương được chia thành ba thể bệnh:

- Đa u tủy xương thực sự: đây là thể nghiêm trọng nhất và cần điều trị. Những bệnh nhân mắc đa u tủy xương thực sự khi có số lượng tương bào ≥ 10% hoặc kết quả sinh thiết tủy xương cho thấy có sự xuất hiện của tương bào; kèm theo các tổn thương tại cơ quan khác (suy thận, tổn thương thần kinh,…).

- Đa u tủy xương tiềm tàng: bệnh nhân được chẩn đoán mắc đa u tủy xương thể tiềm tàng khi có kháng thể bệnh lí cao ≥ 3g/dL hoặc có số lượng tương bào ≥ 10%; không có tổn thương tại cơ quan khác. Những bệnh nhân này không cần điều trị, tuy nhiên cần theo dõi định kỳ.

- Thể tăng protein tủy không có ý nghĩa xác định: có sự xuất hiện của kháng thể bệnh lí tuy nhiên số lượng dưới 3g/dL; không có triệu chứng kèm theo. Bệnh nhân không cần điều trị, tuy nhiên cần theo dõi định kỳ. Có tới 3 - 5% dân số khỏe mạnh có sự tăng protein tủy không có ý nghĩa xác định. Ước tính mỗi năm, khoảng 1% số bệnh nhân ở thể này chuyển thành đa u tủy xương thực sự.

Nếu bạn nằm trong nhóm tiềm tàng hoặc tăng protein tủy không có ý nghĩa xác định, các chuyên gia huyết học khuyên bạn nên làm lại xét nghiệm điện di protein huyết thanh để theo dõi định kỳ mỗi 6 - 12 tháng. Phát hiện sớm đa u tủy xương giúp việc điều trị được hiệu quả, kéo dài thời gian sống cũng như chất lượng sống cho người bệnh.

Điện di protein huyết thanh giúp các bác sĩ lâm sàng đánh giá được đáp ứng của bệnh nhân đối với hóa trị liệu

Nếu bạn đã mắc đa u tủy xương thực sự, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm này mỗi 3 tháng hoặc mỗi khi hoàn thành một đợt trị liệu, để đánh giá đáp ứng của bạn với phương pháp điều trị hiện tại. Nó cũng giúp các bác sĩ quyết định xem phương pháp điều trị nào là phù hợp và hiệu quả.

5. Tại sao nên lựa chọn xét nghiệm tại MEDLATEC?

MEDLATEC có hệ thống phòng xét nghiệm hiện đại đạt chuẩn, sử dụng công nghệ tân tiến nhất của Hoa Kỳ và Thụy Sĩ cũng như đội ngũ bác sĩ, kỹ thuật viên chuyên nghiệp, tận tâm. Mỗi một kết quả xét nghiệm tới tay khách hàng là cả một quy trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt, chặt chẽ, đảm bảo tính chính xác để nâng cao sự tin tưởng của khách hàng đối với chúng tôi. 

Hệ thống chi nhánh của MEDLATEC trải rộng trên mọi miền tổ quốc giúp cho việc tiếp cận dịch vụ y tế của người dân được dễ dàng hơn. Mục tiêu của chúng tôi là hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cộng đồng - đó chính là động lực giúp MEDLATEC không ngừng phát triển và hoàn thiện hơn. 

Xin hãy gọi cho chúng tôi bất cứ khi nào bạn hoặc người thân có nhu cầu sử dụng dịch vụ y tế. Tổng đài 1900 565656 luôn sẵn sàng tiếp nhận các yêu cầu của khách hàng mọi lúc bạn cần.