1. Gan nằm ở vị trí nào trong cơ thể?

Gan nằm ở phần bên trên phải ổ bụng, ngay dưới cơ hoành (cơ quan ngăn cách lồng ngực và ổ bụng). Phần lớn gan nằm bên phải, một phần nhỏ kéo sang bên trái, ngay phía trên dạ dày và thận phải. 

Gan có trọng lượng trung bình khoảng 1.4 - 1.8 kg ở nam giới và khoảng 1.2 - 1.5 kg ở nữ giới. Đây là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể, chiếm khoảng 2 - 3% trọng lượng cơ thể người trưởng thành. 

Về hình dạng, gan có màu nâu đỏ, bề mặt nhẵn, mềm và được bao bọc bởi một lớp bao xơ mỏng. Nhìn từ ngoài, gan giống như nửa quả lê úp ngược, được chia thành thùy phải (lớn hơn) và thùy trái (nhỏ hơn). Bên trong, cấu tạo gan gồm các đơn vị nhỏ gọi là tiểu thùy gan, nơi diễn ra các hoạt động chuyển hóa và lọc máu.

Gan nằm ở vị trí phía bên trên phải ổ bụng 

2. Chức năng quan trọng của gan

Gan là cơ quan đa chức năng và đóng vai trò sống còn đối với cơ thể. Không chỉ tham gia vào quá trình tiêu hóa, gan còn chịu trách nhiệm chuyển hóa, giải độc và dự trữ năng lượng. Một số chức năng nổi bật của gan bao gồm:

• Chuyển hoá chất dinh dưỡng: Gan chuyển đổi đường, chất béo và protein thành năng lượng hoặc các dạng dự trữ để cơ thể sử dụng khi cần.
• Giải độc: Gan lọc và loại bỏ độc tố, rượu bia, thuốc và các chất thải ra ngoài cơ thể, giúp máu trở nên “sạch” hơn.
• Dự trữ năng lượng và vitamin: Gan dự trữ glycogen (dạng dự trữ của glucose), đồng thời lưu trữ nhiều loại vitamin (A, D, E, K, B12) và khoáng chất cần thiết.
• Tạo mật: Gan sản xuất dịch mật, hỗ trợ tiêu hóa chất béo và hấp thu vitamin tan trong dầu.
• Đông máu: Gan tổng hợp các yếu tố đông máu, ngăn ngừa tình trạng xuất huyết bất thường.
• Hỗ trợ hệ miễn dịch: Trong gan có nhiều tế bào miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus và các tác nhân gây bệnh. Từ đó, gan góp phần quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể trước nguy cơ nhiễm trùng, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và ổn định.

Nắm rõ chức năng quan trọng của gan sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc.

3. Dấu hiệu gan đang gặp vấn đề

Bên cạnh việc nắm rõ gan nằm ở vị trí nào, bạn cũng cần quan tâm đến những dấu hiệu bất thường có thể cảnh báo gan đang gặp vấn đề. Gan vốn là cơ quan “làm việc thầm lặng”, nên các triệu chứng thường xuất hiện muộn hoặc không rõ ràng. Một số biểu hiện điển hình gồm:

• Mệt mỏi, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân: Đây là triệu chứng phổ biến khi gan hoạt động kém hiệu quả, ảnh hưởng đến quá trình chuyển hoá năng lượng. 
• Vàng da, vàng mắt: Do gan không xử lý được bilirubin (sắc tố mật), khiến chất này tích tụ trong máu và biểu hiện ra da, mắt. 
• Đau tức vùng hạ sườn phải: Cảm giác khó chịu hoặc căng tức dưới xương sườn phải có thể là dấu hiệu gan bị viêm, to hoặc tổn thương.
• Sưng bụng, phù chân: Do dịch tích tụ trong ổ bụng (cổ trướng) hoặc rối loạn tuần hoàn tĩnh mạch.
• Nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu: Khi dòng chảy mật bị cản trở, sắc tố mật thay đổi màu sắc của nước tiểu và phân.
• Ngứa da kéo dài: Chất mật ứ đọng trong máu có thể gây ngứa da toàn thân.

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu trên là rất quan trọng, giúp bạn kịp thời thăm khám, kiểm tra chức năng gan và có phương pháp điều trị phù hợp, tránh để bệnh tiến triển nặng gây nguy hiểm đến sức khỏe.

Vàng mắt là triệu chứng điển hình cảnh báo các bệnh lý về gan

4. Cách chăm sóc và bảo vệ gan đúng cách

Để bảo vệ gan khỏe mạnh và duy trì chức năng hoạt động hiệu quả, bạn cần xây dựng lối sống khoa học kết hợp với thói quen sinh hoạt lành mạnh. Một số gợi ý hữu ích gồm:

• Ăn uống cân bằng, lành mạnh: Bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hạn chế đồ chiên rán, thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, muối và đường.
• Hạn chế rượu bia và chất kích thích: Rượu, bia và thuốc lá là những “kẻ thù” lớn của gan, dễ gây viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
• Uống đủ nước mỗi ngày: Giúp hỗ trợ quá trình đào thải độc tố qua gan, duy trì cân bằng dịch trong cơ thể và tạo điều kiện cho các quá trình trao đổi chất diễn ra thuận lợi hơn.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì làm tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ, ảnh hưởng đến chức năng gan.
• Tập luyện thể dục thường xuyên: Các hoạt động như đi bộ, yoga, bơi lội giúp cải thiện tuần hoàn máu, hỗ trợ gan chuyển hóa tốt hơn.
• Không lạm dụng thuốc: Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý uống hoặc dùng quá liều gây hại cho gan.
• Khám sức khỏe định kỳ: Kiểm tra chức năng gan, siêu âm và xét nghiệm máu giúp phát hiện sớm bất thường để điều trị kịp thời.

Bạn nên thăm khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các vấn đề bất thường

Như vậy, bài viết trên đây đã giúp giải đáp chi tiết băn khoăn gan nằm ở vị trí nào, đồng thời cung cấp thông tin về chức năng quan trọng, dấu hiệu cảnh báo bất thường cũng như cách chăm sóc gan đúng cách. Việc hiểu rõ và quan tâm đến sức khỏe lá gan sẽ giúp bạn phòng ngừa hiệu quả nhiều bệnh lý, duy trì cơ thể khỏe mạnh và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe định kỳ, có thể liên Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp nhanh chóng và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.