Kháng sinh trị mụn: Dùng thế nào cho đúng?

Mụn luôn là vấn đề gây nhiều lo lắng cho không ít người, không phân biệt nam hay nữ. Hiện nay, nhiều người vẫn thường được chỉ định dùng kháng sinh trị mụn. Vậy thì cụ thể những trường hợp nào nên dùng và dùng như thế nào, hãy cùng tìm hiểu.

1. Có nên dùng kháng sinh trị mụn trứng cá không?

Mụn trứng cá là vấn đề da liễu khá thường gặp đối với con người, đặc biệt trong giai đoạn tuổi dậy thì và thời kỳ thanh niên. Sự hình thành của mụn có liên quan tới hoạt động tuyến bã nhờn và lỗ chân lông.

Một trong những tác nhân gây nên mụn là loại vi khuẩn gây nên mụn có tên Propionibacterium acnes. Bình thường, chúng vẫn tồn tại trên da mà không gây bất kỳ ảnh hưởng nào. Tuy nhiên, do một số nguyên nhân, chúng phát triển mạnh, kẹt lại trong lỗ chân lông, khiến cho vùng da xung quanh trở nên nhạy cảm.

Lúc này, cơ chế hoạt động tự nhiên của cơ thể sẽ được khởi động, da trở nên đỏ hơn, sưng viêm và hình thành nhân mủ.

Bên cạnh đó, trên da chúng ta luôn có những tuyến bã nhờn cung cấp chất nhờn để da đàn hồi, mềm mại, ẩm mượt hơn. Tuy nhiên, khi tuyến này hoạt động mạnh, cùng với chất bẩn, vi khuẩn, tế bào chết,... sẽ khiến lỗ chân lông bị bít tắc và tạo ra mụn.

Những nguyên nhân dẫn tới tình trạng tuyến bã nhờn bít tắc, vi khuẩn gây mụn hoạt động mạnh có thể kể tới rất nhiều, chẳng hạn như: thay đổi hormone, di truyền, tác động của các điều kiện môi trường bên ngoài, từ các sản phẩm chăm sóc da hoặc chế độ ăn uống,...

Sử dụng kháng sinh trị mụn có thể giúp điều trị tình trạng này tận gốc. Cơ chế hoạt động của chúng là khiến cho lượng vi khuẩn gây mụn bị tiêu diệt, hạn chế, chống viêm, giảm sưng tấy.

Kháng sinh giúp khắc phục nhiều vấn đề mụn khác nhau

2. Kháng sinh trị mụn bao gồm những loại nào?

Kháng sinh trị mụn trứng cá tồn tại phổ biến dưới hai dạng: dạng uốn và dạng bôi. Cụ thể là:

Kháng sinh đường uống

Thường gặp nhất là nhóm tetracyclin (doxycycline, minocycline, limecycline,..) với tác dụng giảm viêm, tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trên da. Đồng thời, chúng có thể giúp cho tình trạng viêm tuyến bã nhờn được kiểm soát, từ đó, da sẽ nhanh lành hơn.

Bôi kháng sinh có thể giúp chữa trị và ngăn mụn

Ngoài ra, có thể sử dụng kháng sinh có thành phần khác như clindamycin hoặc Minocycline với công dụng kháng khuẩn, chống viêm, ngăn chặn sự sinh sôi của vi khuẩn gây mụn.

Tuy nhiên, các loại kháng sinh đường uống thường kèm theo một số tác dụng phụ đối với cơ thể nên khi sử dụng, cần được sự cho phép cũng như giám sát của chuyên gia y tế.

Kháng sinh bôi ngoài da

Các dạng kháng sinh bôi ngoài da có thể được điều chế dưới dạng kem, bọt, miếng dán hoặc dung dịch,... Chúng có tác dụng ngăn ngừa hình thành protein của vi khuẩn, ức chế hoạt động của chúng, giảm lượng dầu dư thừa, ngăn ngừa sự bít tắc lỗ chân lông.

Một số kháng sinh đường bôi ngoài da có thể kể tới như:

●       Dapsone: thường chỉ định cho trường hợp mụn nghiêm trọng và có thể bôi qua đêm.

●       Erythromycin: Có thể tiêu diệt, ngăn ngừa sự hình thành của các loại vi khuẩn gây mụn và tác dụng tốt đối với cả vùng da viêm xung quanh nốt mụn.

3. Kháng sinh trị mụn được sử dụng trong thời gian bao lâu?

Có thể nói, khi kê kháng sinh để trị mụn, bác sĩ sẽ ghi rõ trong đơn thuốc về liều lượng và thời gian sử dụng thuốc. Tuy nhiên, tùy vào tình trạng thực tế mà thời gian điều trị cần có sự linh hoạt cho phù hợp.

Thường thì khoảng sau 3 - 4 tháng mới có thể thấy được hiệu quả rõ rệt. Đối với những trường hợp tình trạng nặng hơn, thời gian có thể kéo dài lâu hơn. Kháng sinh vừa giúp giảm viêm, tiêu sưng, tiêu cồi vừa giúp kiểm soát sự sừng hóa của da, đồng thời còn hạn chế sự phát triển của vi khuẩn.

- Kháng sinh đường uống: thường được chỉ định trong trường hợp tình trạng mụn từ trung bình đến nặng, có thể kết hợp thêm thuốc bôi ngoài da không chứa kháng sinh.

Khi da xuất hiện nhiều dạng mụn khác nhau như đầu đen, đầu trắng, mụn mủ, bạn có thể phải dùng thêm thuốc bôi chứa benzoyl peroxide hoặc retinoids,...

Thời gian sử dụng kháng sinh sẽ được hạn chế

- Kháng sinh dạng bôi: có thể được sử dụng trong trường hợp mụn đầu đen, đầu trắng hoặc tình trạng mụn nhẹ hơn. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể dùng tới những loại kem bôi không chứng kháng sinh như:

●       Benzoyl peroxide: hoạt động bằng cách giảm axit béo tự do trong nang tuyến bã nhờn, khử trùng, hiệu quả đối với mụn đầu trắng, đầu đen nhưng cũng khiến làn da trở nên nhạy cảm với ánh nắng mặt trời.

●       Retinoids: là một dạng dẫn xuất của vitamin A với công dụng làm giảm sự tắc nghẽn lỗ chân lông, tiêu viêm, tiêu cồi mụn. Không những thế, chúng còn mang lại tác dụng thúc đẩy sự tăng sinh collagen để da khỏe mạnh hơn.

●       Acid azelaic: có tác dụng ức chế sự sản xuất keratin, nhờ đó mà khiến mụn cũng khó phát triển, đồng thời khiến cho vi khuẩn gây mụn bị tiêu diệt.

4. Sử dụng kháng sinh trị mụn sao cho đạt hiệu quả cao nhất?

Trị mụn là một quá trình đòi hỏi sự kiên nhẫn. Ngay cả khi đã hết mụn rồi, bạn vẫn cần tiếp tục quan tâm tới việc phòng ngừa bởi chúng rất dễ tái phát. Để việc điều trị được rút ngắn thời gian và nâng cao hiệu quả, bạn nên:

●       Sử dụng thuốc đúng theo sự chỉ dẫn từ bác sĩ: trong điều trị mụn, để giảm nguy cơ đề kháng kháng sinh, bác sĩ có thể kê thêm cho bạn một số loại thuốc bôi kết hợp không sử dụng kháng sinh. Cùng với đó là các loại kem giúp dưỡng ẩm, phục hồi da, hạn chế bong tróc, đỏ, nhạy cảm.

●       Kết hợp với chăm sóc da: Theo đó, bạn cần dùng kem chống nắng đầy đủ, che chắn kỹ cho làn da bởi lúc này, chúng đang yếu và nhạy cảm hơn bao giờ hết. Cùng với đó, hạn chế chạm tay lên mụn, không chà xát, tự nặn mụn, tẩy trang kỹ, rửa mặt tối đa hai lần/ngày, tránh những mỹ phẩm chứa cồn, hương liệu,...

●       Tái khám định kỳ để bác sĩ có thể đánh giá tình trạng và có sự điều chỉnh sao cho hợp lý.

●       Chú ý tới chế độ ăn uống tốt cho cơ thể, cho da: theo đó, hạn chế các loại cay nóng, dầu mỡ, chất kích thích, ưu tiên rau xanh, trái cây.

Dinh dưỡng ảnh hưởng không nhỏ tới làn da

Có thể nói, kháng sinh có thể mang lại tác dụng tốt trong điều trị mụn. Tuy nhiên, như trên đã nói, cần có sự chỉ định của bác sĩ. Vì thế, khi xuất hiện tình trạng bị mụn, bạn nên tới các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám.

Chuyên khoa Da liễu của Hệ thống Y tế MEDLATEC là địa chỉ tin cậy mà bạn nên lựa chọn để chăm sóc cho làn da của mình. Đội ngũ bác sĩ da liễu giàu kinh nghiệm với đầy đủ các loại máy móc sẽ giúp bạn giải quyết các vấn đề một cách triệt để. Hãy gọi tới Tổng đài 1900 56 56 56 để được hướng dẫn chi tiết.

BS Vân đã duyệt