1. Tìm hiểu về tình trạng men gan cao

men gan cao, hay còn gọi là tăng men gan, xảy ra khi các chỉ số enzym trong gan (như ALT, AST, GGT, ALP) vượt quá ngưỡng bình thường. Đây là dấu hiệu cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương hoặc gan hoạt động quá tải, khiến enzym thoát ra máu nhiều hơn. Trong thực hành, men gan được đánh giá theo mức độ tăng so với giới hạn trên bình thường (ULN):

• Tăng nhẹ: <5 lần ULN
• Tăng trung bình: 5–10 lần ULN
• Tăng nặng: >10 lần ULN

Ý nghĩa cụ thể của chỉ số men gan như sau: 

• Chỉ số men gan tăng mức độ nhẹ khi AST, ALT, GGT tăng 40 - 80 UI/L, thường gặp ở người vừa uống rượu bia, sử dụng thuốc (kháng sinh, giảm đau, hạ sốt), căng thẳng kéo dài hoặc rối loạn tiêu hóa tạm thời. Tình trạng này thường chỉ xuất hiện tạm thời và sẽ dần ổn định nếu người bệnh điều chỉnh lối sống hợp lý.
• Men gan tăng mức trung bình thường được xác định khi chỉ số AST, ALT, GGT nằm trong ngưỡng 80 – 200 UI/L. Nguyên nhân có thể liên quan đến viêm gan virus (B, C), gan nhiễm mỡ, tác động kéo dài của rượu bia, thuốc hoặc bệnh lý gan mạn tính. 
• Nếu men gan vượt ngưỡng 200 UI/L (AST, ALT, GGT), đây là dấu hiệu cảnh báo gan đang bị tổn thương nghiêm trọng. Người bệnh nên đi khám và can thiệp kịp thời nhằm ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Tuy vậy, trong một số trường hợp lâm sàng, men gan tăng chưa chắc đã phản ánh tình trạng bệnh lý nặng nề. Chẳng hạn, sau khi tập luyện gắng sức, sử dụng thuốc, hoặc trong thai kỳ, men gan có thể tăng tạm thời và trở về bình thường sau đó. Ngược lại, cũng có trường hợp men gan tăng nhẹ nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ bệnh lý nặng như viêm gan virus mạn tính hay gan nhiễm mỡ. Chính vì vậy, thăm khám và làm xét nghiệm dưới sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa là bước quan trọng để tìm ra nguyên nhân chính xác.

2. Men gan cao có lây không? 

Bản chất của men gan cao không phải là bệnh truyền nhiễm, mà chỉ là dấu hiệu cho thấy gan đang bị tổn thương hoặc hoạt động bất thường. Vì vậy, người có men gan cao không thể lây sang người khác thông qua tiếp xúc thông thường.

Tuy nhiên, một số nguyên nhân dẫn đến men gan cao lại có khả năng lây, điển hình là viêm gan virus B và C. Đây là những bệnh do virus gây ra, có thể truyền qua đường máu, quan hệ tình dục hoặc từ mẹ sang con. Chính vì vậy, nhiều người thường nhầm lẫn men gan cao là tình trạng lây nhiễm.

Người có men gan cao không có khả năng lây nhiễm có người khác 

3. Nguyên nhân phổ biến gây men gan cao

Men gan cao là dấu hiệu cho thấy tế bào gan đang bị tổn thương hoặc gan phải hoạt động quá tải. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó phổ biến nhất bao gồm:

• Viêm gan virus (B, C, A, E): Gây tổn thương trực tiếp tế bào gan, làm men gan tăng cao.
• Gan nhiễm mỡ: Thường gặp ở người thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu, ít vận động. 
• Rượu bia: Lạm rụng rượu bia quá mức sẽ khiến gan bị viêm, thoái hoá mỡ và men gan tăng cao. 
• Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc hạ sốt, kháng sinh, giảm đau, thuốc hạ mỡ máu hoặc thảo dược không rõ nguồn gốc có thể gây độc cho gan.
• Chế độ sinh hoạt kém lành mạnh: Ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, thức khuya, căng thẳng kéo dài.

4. Men gan cao có nguy hiểm không?

Câu trả lời là có. Men gan cao là dấu hiệu cho thấy gan đang bị tổn thương, nếu kéo dài hoặc không được kiểm soát kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như: 

• Suy giảm chức năng giải độc của gan, khiến cơ thể dễ bị mệt mỏi, chán ăn, khó tiêu, da dẻ xấu đi và tích tụ độc tố trong máu. Nếu kéo dài, tình trạng này có thể gây ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác như hệ thần kinh, tim mạch và tiêu hóa.
• Viêm gan mạn tính: Men gan tăng kéo dài là dấu hiệu của tình trạng viêm âm ỉ, khiến tế bào gan bị tổn thương lâu dài, khó hồi phục.
• Xơ gan: Mô gan khỏe mạnh dần bị thay thế bằng mô xơ, làm gan mất chức năng. Người bệnh có thể bị cổ trướng, giãn tĩnh mạch thực quản, nguy cơ xuất huyết tiêu hóa.
• Ung thư gan: Đây là biến chứng nặng nề nhất, thường gặp ở bệnh nhân có men gan cao do viêm gan virus B, C hoặc lạm dụng rượu bia.
• Ảnh hưởng đến sức khỏe toàn thân: Hệ miễn dịch suy giảm, dễ nhiễm trùng; rối loạn chuyển hóa chất béo và đường, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, tim mạch.

Men gan tăng cao kéo dài có thể gây xơ gan

5. Cách bảo vệ gan khỏe mạnh khi men gan cao

Ngoài việc hiểu rõ men gan cao có lây không, người bệnh cũng cần chú trọng đến lối sống và chế độ chăm sóc để hỗ trợ gan hoạt động tốt hơn. Một số biện pháp bảo vệ gan hiệu quả gồm:

• Hạn chế rượu bia và thuốc lá: Rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây viêm gan, xơ gan, trong khi thuốc lá chứa nhiều chất độc hại làm tăng stress oxy hóa ở gan. Tránh xa các thói quen này giúp gan bớt tổn thương và có cơ hội tái tạo tốt hơn.
• Ăn uống khoa học: Bạn nên bổ sung nhiều rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc và cá để cung cấp vitamin, chất xơ và chất chống oxy hóa cho gan. Đồng thời, hạn chế đồ chiên rán, thức ăn nhanh, nhiều dầu mỡ và đường vì chúng khiến gan phải làm việc quá tải.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Thừa cân, béo phì là nguyên nhân phổ biến dẫn đến gan nhiễm mỡ, từ đó làm men gan tăng. Giữ cân nặng ổn định sẽ giảm áp lực chuyển hóa lên gan.
• Tập thể dục đều đặn: Hoạt động thể chất khoảng 30 phút mỗi ngày (như đi bộ, đạp xe, yoga) giúp tăng lưu thông máu, cải thiện khả năng chuyển hóa chất béo và hỗ trợ gan hoạt động hiệu quả.
• Sử dụng thuốc đúng chỉ định: Nhiều loại thuốc tây, kháng sinh hoặc thảo dược có thể gây độc cho gan nếu lạm dụng. Vì vậy, người bệnh chỉ nên dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ và tuyệt đối không tự ý tăng liều.
• Ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng: Giấc ngủ sâu và tâm lý thoải mái giúp gan có thời gian nghỉ ngơi, tái tạo tế bào. Căng thẳng kéo dài có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của gan.
• Khám sức khỏe định kỳ: Bạn nên kiểm tra men gan, siêu âm gan và xét nghiệm viêm gan virus định kỳ giúp phát hiện sớm bất thường, từ đó có biện pháp can thiệp kịp thời, ngăn ngừa biến chứng nặng nề.

Bạn nên kiểm tra men gan định kỳ để sớm phát hiện tình trạng bất thường 

Như vậy, bài viết trên đây đã giúp giải đáp thắc mắc men gan cao có lây không, đồng thời cung cấp thông tin về nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và cách bảo vệ gan khỏe mạnh. Có thể thấy, men gan cao không phải là bệnh lây truyền, nhưng lại là dấu hiệu cảnh báo nhiều vấn đề gan mật cần được quan tâm. Vì vậy, người bệnh nên duy trì lối sống khoa học, khám sức khỏe định kỳ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để kịp thời kiểm soát, bảo vệ gan và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc liên quan, hoặc nhu cầu thăm khám sức khỏe định kỳ, có thể liên hệ Tổng đài MEDLATEC 1900 56 56 56 để được giải đáp chi tiết và đặt lịch thăm khám cùng bác sĩ chuyên khoa.