1. Vì sao trầm cảm sau sinh phổ biến?

Chắc hẳn trầm cảm không còn là chứng bệnh xa lạ với chúng ta khi số lượng người mắc đang tăng lên nhanh chóng, trong đó phụ nữ sau sinh là đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh. Trầm cảm sau sinh khiến người phụ nữ sau sinh gặp phải nhiều vấn đề tâm lý, cảm xúc như: rối loạn cảm xúc, cảm giác mệt mỏi, buồn chán, suy nghĩ tiêu cực, lo lắng,... Trầm cảm sau sinh có thể nhẹ, vừa hoặc nặng, nếu chỉ ở mức độ nhẹ, bệnh có thể tự khỏi nhưng rất nhiều trường hợp nặng không thể tự hết nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời.

Có đến 15% phụ nữ sau sinh bị trầm cảm trong 3 tháng đầu

Theo thống kê, tỉ lệ mắc trầm cảm sau sinh hiện nay đạt tới 15% trong 3 tháng đầu tiên, tăng lên tới 25% trong vòng 12 tháng đầu sau sinh. Có thể thấy, tỉ lệ mắc bệnh là rất cao, thực tế đã có nhiều trường hợp do phát hiện chậm trễ, thiếu sự quan tâm của chồng và gia đình khiến mẹ bị trầm cảm sau sinh gặp phải hậu quả nặng nề cho cả mẹ và bé.

2. Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau sinh thường gặp

Nguyên nhân chính xác dẫn đến trầm cảm sau sinh hiện vẫn chưa xác định và kết luận. Bệnh tâm lý này ở mỗi người có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra như tinh thần, thể chất hay tâm lý. Dưới đây là 5 nguyên nhân phổ biến nhất được cho là dẫn đến căn bệnh trầm cảm sau sinh:

Thay đổi hormone đột ngột là nguyên nhân dẫn đến trầm cảm

2.1. Nguyên nhân do thay đổi nồng độ hormone trong cơ thể đột ngột

Trong quá trình mang thai, cả hai hormone estrogen và progesterone trong cơ thể mẹ bầu đều ở mức cao nhưng chỉ sau khi sinh, nồng độ sẽ giảm mạnh đột ngột. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý, giống như việc căng thẳng và thay đổi tâm trạng do hormone thay đổi mỗi chu kỳ kinh nguyệt nhưng nghiêm trọng và kéo dài hơn.

2.2. Nguyên nhân do yếu tố cảm xúc tiêu cực

Sinh con là niềm hạnh phúc lớn lao của người phụ nữ, tuy nhiên có nhiều yếu tố dẫn đến tâm lý tiêu cực sau sinh như: mang thai và sinh con ngoài ý muốn, sự thay đổi của cơ thể, sức khỏe khi chăm sóc con, sự thiếu quan tâm của chồng và gia đình,... Nhất là những mẹ sau sinh hồi phục sức khỏe kém, bé gặp phải vấn đề sức khỏe, phải điều trị dài ngày trong bệnh viện thì mẹ rất dễ trải qua những cảm xúc tiêu cực như buồn bã, chán nản, tức giận, có lỗi,...

2.3. Nguyên nhân do mệt mỏi

Mệt mỏi sau sinh là thường gặp, đây là kết quả của nhiều yếu tố kết hợp như: thay đổi hormone, áp lực chăm sóc con, đau đớn và thay đổi cơ thể sau sinh,... Người phụ nữ sẽ phải mất hàng tuần đến hàng tháng trời để hồi phục sức khỏe, năng lượng trở về mức bình thường. Những mẹ phải sinh bằng phương pháp mổ sẽ mệt mỏi dài hơn, đây cũng là nguyên nhân ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm lý.

Trầm cảm sau sinh có thể do mệt mỏi quá mức khi chăm sóc con

2.4. Nguyên nhân do bệnh sử trầm cảm

Những người phụ nữ mắc chứng trầm cảm trước, trong khi mang thai hoặc ở lần sinh trước có nguy cơ tái phát bệnh cao hơn so với người bình thường.

2.5. Nguyên nhân do yếu tố gia đình, cuộc sống

Mang thai và sinh con là giai đoạn quan trọng của người phụ nữ, họ cũng phải đối mặt với rất nhiều áp lực tinh thần. Nếu không có sự giúp đỡ từ người chồng, gia đình, bạn bè,... hoặc phải trải qua sự kiện căng thẳng như thay đổi nơi ở, người thân mắc bệnh hay qua đời,... thì nguy cơ trầm cảm sẽ cao hơn.

Mỗi mẹ sau sinh bị trầm cảm lại do những nguyên nhân khác nhau gây ra, sự hỗ trợ của bác sĩ và gia đình là rất quan trọng để mẹ trải qua giai đoạn khó khăn này.

3. Nhận biết những dấu hiệu của trầm cảm sau sinh

Phụ nữ sau sinh có những dấu hiệu sau thì cần nghĩ ngay đến trầm cảm sau sinh:

• Khóc thường xuyên, khóc nhiều hơn bình thường với tâm trạng xấu, đôi khi không biết lý do vì sao lại khóc.

• Tâm trạng buồn bã, vô vọng, trống rỗng không rõ nguyên nhân, cảm thấy chán nản cả về việc chăm sóc con.

• Buồn phiền, bồn chồn, cáu kỉnh, sợ hãi,...

Trầm cảm sau sinh khiến mẹ dễ cáu kỉnh, giận dữ

• Rơi vào tình trạng mất ngủ, không thể ngủ sâu giấc hoặc ngủ quá nhiều.

• Giận dữ, mất kiểm soát.

• Khó tập trung và đưa ra quyết định.

• Ăn quá ít, không cảm thấy ngon miệng hoặc ngược lại ăn rất nhiều.

• Ngại tiếp xúc với người khác, dễ xa lánh bạn bè, người thân, thậm chí ngại gần gũi với cả con.

• Có ý nghĩ làm hại bản thân và con.

• Không tin tưởng khả năng của bản thân về việc chăm sóc, nuôi dưỡng, bảo vệ con.

Không chỉ bản thân người mẹ mà gia đình cũng cần chú ý khi mẹ có các dấu hiệu bất thường như trên.

4. Làm gì để vượt qua trầm cảm sau sinh?

Trầm cảm sau sinh hoàn toàn có thể điều trị được nếu phát hiện can thiệp sớm, gia đình nên đưa mẹ đến các chuyên gia sức khỏe tâm lý để có hướng điều trị phù hợp. Một số phương pháp điều trị thường được áp dụng gồm:

4.1. Tham vấn tâm lý

Chuyên gia sức khỏe tâm lý sẽ sử dụng các liệu pháp hành vi, giúp mẹ nhận ra những vấn đề bản thân gặp phải, từ đó khắc phục những suy nghĩ, hành vi tiêu cực của mình một cách dần dần. Cùng với đó là liệu pháp tương tác giúp mọi người xung quanh hiểu được và hỗ trợ điều trị cho người bệnh.

4.2. Điều trị bằng thuốc

Trường hợp trầm cảm sau sinh nặng có thể phải dùng thuốc điều trị như: thuốc an thần, thuốc chống trầm cảm,... Tuy nhiên, các thuốc này có thể gây tác dụng phụ không tốt nếu lạm dụng hay dùng không đúng, cần tuyệt đối tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ.

Trầm cảm sau sinh nặng có thể dùng đến thuốc điều trị

Bên cạnh điều trị, sự hỗ trợ, động viên từ những người thân, bạn bè của mẹ bị trầm cảm sau sinh là rất quan trọng, giúp cho quá trình hồi phục dễ dàng và hiệu quả hơn. Bản thân người mẹ cũng nên tin tưởng, kiên nhẫn để dần cải thiện triệu chứng bệnh bản thân mắc phải.

Như vậy, trầm cảm sau sinh là chứng bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể được điều trị tốt nếu phát hiện bệnh và can thiệp sớm. Sự quan tâm hỗ trợ của gia đình là rất quan trọng để phòng tránh và điều trị căn bệnh này.

Liên hệ ngay tổng đài 1900 56 56 56 để được hỗ trợ nếu bạn cần tư vấn chi tiết hơn về chứng bệnh này.